BAM Hukuk Mahkemeleri Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/275 Esas 2021/748 Karar Sayılı İlamı

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/275
KARAR NO : 2021/748

HAKİM : ... ...
KATİP : ... ...

DAVACI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ... - ...
DAVALI : ... - ...
VEKİLİ : Av. ... - ...
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/04/2019
KARAR TARİHİ : 23/09/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili ... Kimya İmalat Ve Deri Kimyasalları San. Tic. Ltd. Şti.i uluslararası alanda ticaret yapan bir şirket olduğunu, bu faaliyetler kapsamında gerekli önlemlerin alınması için ihtiyaç duyuları yangın tesisatının yapılması amacıyla ... Mühendislik Yangın ve Güvenlik Sistemleri Mad. Tek. Tur. İnş. San. Ve Tic, Ltd, Şti'i ile sözleşme yapıldığını, taraflar arasında İşveren ... Kimya İmalat Ve Deri Kimyasalları San. Tic. Ltd. Şti. ile Yüklenici ... Mühendislik Yangın ve Güvenlik Sistemleri Mad. Tek. Tur. İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti arasında işverene ait Bursa ili , Nilüfer ilçesi, Badırga Mahallesi, 103 Ada, 2 No'lu Parselde kurulu bulunan fabrika binasına yangın tesisatı yapılmak üzere 28.11.2016 tarihinde eser sözleşmesi yapıldığını, sözleşme 4 sayfa olup , sözleşmenin bedeli 165.000,00 TL olduğunu, ayrıca 03.03.2017 tarihli teklifle ilave iş yaptırılmış olup ilave işler bedeli 6.782,00 TL olduğunu, kısaca sözleşme bedeli toplamda 171.782,00 TL * KDV olup yangın tesisatının çalışır halde anahtar teslim şeklinde işverene teslim edileceği kararlaştırıldığını, bunun üzerine davalı şirket tarafından müvekkile 03,03.2017 tarihli A-114127 Seri nolu ve 29.03.2017 tarihli A-114157 Seri nolu faturalar düzenlendiğini, ilave işler bedelinin tamamı davalıya eksiksiz olarak ödenmiş olup, bu durum her iki tarafın ticari defter ve kayıtlarından tespit edileceğini, müvekkil şirket tarafından defalarca eksik imalatların ve ayıpların düzeltilmesi için süresinde sözlü ve/veya yazılı bildirimlerde bulunulmuş olmasına karşın, davalı tarafından ilgili eksiklik ve ayıplar giderilmemiştir. Bu durum tanıklarımızın beyanlarıyla da ortaya çıkacağını, eser sözleşmesine konu yangın tesisat sisteminin çalışıp çalışmadığı da kesin ve net olarak bugüne kadar test edilememiş olup, keşif ve bilirkişi incelemesinde bu durum açıklığa kavuşacağını, müvekkil şirketin eksiklik ve ayıpların giderilmesi istemli talepleri davalı tarafından giderilmediğini, en son durumda 28.11.2016 tarihli sözleşmenin yürürlükte bulunan kanun, yönetmelik şartlarına uygun olup olmadığının incelenmesi amacıyla müvekkil şirket tarafından uzman görüşüne başvurulduğunu, makine Mühendisi Adnan Arslan , sözleşme ve projeler ile mahalinde yapılan incelemeler sonucu 6100 sayılı HMUK'unun 293, Maddesi gereğince uzmanlığı olanı teknik konuda 20.02.2019 tarihli uzman görüşü raporunu hazırladığını, söz konusu raporda “İşveren tarafından işletmedeki yangın riskinden korunmak amacıyla yaptırılan yangın tesisatının proje ve uygulamanın incelenmesi sonucu yüklenici tarafından yukarıda detaylı açıklamaları yapılan eksik ifa ile şartname ve yönetmeliklere aykırı yapılan imalatlar toplamının 18.560,00 -TL olduğu, yüklenicinin bahse konu işte kendisine 18.560,00 - TL avantaj sağladığı, jokey pompa emiş hattının standart ve şartnamelere uygun parça imal edilmediği , jokey pompa arızasının emiş hattının düşük çapta yapımı nedeniyle oluşan yüksek basınç nedenli olabileceği, Yangından korunma tesisatının çalışır halde olması için sürekli olarak test edilerek çalışır durumda olması gerektiği , yangın pompa grubunun test edilmesi için yangın pornpalarının çalışarak depodan emdiği suyu tekrar depoya boşaltacak şekilde test hattının uygun çapta imal edilerek Relief Valve ve debimetre montajının yapılması gerektiği, Yangın pompa grubu test hattının 2” yapıldığı 5” olarak değişmesi gerektiği” sonucuna varıldığını, eser sözleşmesi gereği, müvekkil şirketin, davalı tarafın eksik ve ayıplı imalatından kaynaklı olan alacağının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafından eser sözleşmesi gereğince ayıplı eksik imalat kaynaklı alacak davası olarak ikame edilen işbu davada kanunun öngördüğü zamanaşımı süresi geçmiş olup, zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu, taraflar arasında, Davacının Badırga Mah. 9. Sk. No:2 Nilüfer/BURSA adresinde kurulu fabrika binasında Yangın Mekanik Tesisat Sitemi kurulum ve montaj işi için 28.11.2016 tarihinde sözleşme imzalandığını, ayrıca Davacı tarafın talebi ile 03.03.2017 tarihli teklif kapsamında ilave işlerin yerine getirilmesi için de anlaşıldığını, davacı tarafın taraflar arasındaki sözleşme ve ilave teklif gereğince eksik imalat ve ayıp iddiasıyla işbu alacak davasını açmışsa da, davacının tüm talepleri hukuki dayanaktan yoksun ve haksız olup kabul edilemez olduğunu, müvekkil şirketin uzun yıllardır yangın ve güvenlik sistemleri alanında faaliyet göstermekte olup, sektörün öncü şirketleri arasında olduğunu, müvekkil Şirket tarafından, 28.11.2016 tarihli Sözleşme ve ilave teklif gereğince yüklenilmiş olan tüm edimler eksiksiz ve kusursuz olarak proje, teklif ve sözleşmeye uygun bir şekilde yerine getirildiğini, davacı iş bitiminde, yangın tesisat sistemini gözden geçirmiş ve imzalı servis formu ile sistemin çalışır vaziyette olduğunu, herhangi bir ayıp veya eksiklik bulunmadığını tespit ederek işi kabul ettiğini, ayrıca İşin tamamlanmasına müteakip, Müvekkil Şirket tarafından makina mühendisi onaylı Yangın Tesisat Projesi hazırlanmış olup, Davacı bu proje ile iskan ve işletme ruhsatı alabilmek için İtfaiye Uygunluk Raporu aldığını, yerinde yapılan inceleme ile düzenlenen itfaiye uygunluk raporu ile birlikte yangın mekanik tesisat sistemi işinin; kanun, yönetmelik ve ilgili mevzuat ile sözleşme ve projeye uygun bir şekilde yerine getirildiği tespit edildiğini, davacı taraf, işin tesliminden itibaren 2 yıl süre ile yangın tesisat sistemini kullandığını, davacı Şirket; sistemi tüm testleri yapılmış çalışır vaziyette teslim aldığını teslim belgesini imzalamak suretiyle beyan ettiğini, müvekkil Şirket tarafından hazırlanan proje ile itfaiye uygunluk raporu almış ve 2 yıl süre ile sistemi kullanmış iken, işbu dava ile sistemin çalışıp çalışmadığını bilmediğini ve ayıplı iş yapıldığını iddia ettiğini, bu husus Davacı Şirketin açıkça kötüniyetini ortaya koyduğunu, müvekkil şirket tarafından, 28.11.2016 tarihli Sözleşme ve ilave teklif gereğince yüklenilmiş olan tüm edimler eksiksiz ve kusursuz olarak proje, teklif ve sözleşmeye uygun bir şekilde yerine getirildiğini, davacı tarafından haksız ve hukuki dayanaktan yoksun taleplerle ikame edilen işbu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, 28/11/2016 tarihli sözleşme ve yangın tesisatı teklifi, uzman görüşü raporu, muhasebe kayıtları, vergi dairesi kayıtları, ihtarname, malzeme teslim ve servis formları, itfaiye uygunlar raporu, fatura ve irsaliyeler, keşif, tanık beyanları, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, taraflar arasında kurulan davacıya ait fabrika binasının yangın tesisat işine ilişkin sözleşme kapsamında davalı yüklenicinin yapmış olduğu işin ayıplı ve eksik iş olup olmadığı, ayıbın niteliği, açık ayıp mı gizli ayıp mı olduğu, bu kapsamda ayıplı ise ayıp giderim bedelleri ve davacının alacağına ilişkindir.
Davalının zamanaşımı def-i savunması yönünden, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin eser sözleşmesinden kaynaklanan yüklenicinin ayıplara karşı tekeffülü olup TBK 478. Maddesi uyarınca ayıplı eserin teslimden itibaren 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Dolayısıyla işin 03/03/2017 tarihinden itibaren 5 yıllık süre dolmadığından zamanaşımı savunmasına itibar edilmemiştir.
Tarafların ticari defterleri talep edilmiş davacı tarafça ibraz edilen ticari defterler bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilmiştir.
Dava konusu işin yapıldığı mahalde 2 makine mühendisi, 1 mimar, 1 hukukçu hesap bilirkişisi eşliğinde 09/04/2020 tarihinde keşif yapılarak, dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davacı tarafın ticari defterleri incelendiğinde ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin kanunun belirlemiş olduğu yasal süreler içinde yaptırılmış olduğu, kayıtlama sistemi olarak tek düzen muhasebe sistemi uygulama genel tebliğine ve muhasebe ilke ve kurallarına uygun olarak tutulduğu, davacı ile davalı arasında yapılmış yüklenicilik sözleşmesini dosyaya sunulmuş olduğu, davalının mahkeme dosyasına yaptığı itirazda ticari ilişkiye doğrudan itiraz etmediğini, taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğu, proje hesapları ve uygulamalar incelendiğinde; yangın anında su depolarında bulunan suyun yetersiz kalması halinde itfaiye su verme ağzının bulunmaması nedeniyle sıkıntı yaşanabileceği, yönetmeliğe göre itfaiye su verme ağzının bulunması gerektiği, bu nedenle yönetmeliğe aykırı olduğu, davalının sözleşme ekindeki teklife göre 3.282,00 TL eksik iş yaptığı, davacı ve davalı ticari defterleri incelendiğinde 04/09/20219 tarih itibariyle davacının davalıdan borç veya alacaklı olmadığı mütalaa edilmiştir.
Davacı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazları kapsamında dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilerek, ek rapor düzenlenmesi talep edilmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu ek bilirkişi raporunda özetle: Hesaplamaların karşılıklı imzalanarak onaylanan fiyat teklifine göre yapıldığı, buna göre, fiyat teklifine göre yapılmayan ve fazladan yapılan işler hesaplanarak çıkan fark kök raporda belirtildiğini, buna göre yapılmayan ve fazladan yapılan işlerin farkı, Jokey pompa emiş ağzının uygun hale getirilmesi 1.750,00 TL, İtfaiye bağlantı ağzı 1.770,00 TL, Relief ve debimetre 11.810,00.-TL, Pompa farkı 1.480,00 TL, Toplam yapılmayan işlerin 3.880,00 TL olduğu, fazladan yapılan işler-dengeleme tankı 1.600,00 TL, farkın 3.280,00 TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Davacı vekilinin rapora karşı itirazları ve hem davacı vekili hem de davalı vekilinin rapordaki hesaplama hatalarına yönelik hesap hatalarının dikkate alınarak ek rapor düzenlenmek üzere dosya önceki bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Bilirkişi heyetinin mahkememize sunmuş olduğu ek bilirkişi raporunda özetle: Kök rapor 3.9 maddesi sekizinci paragrafında fiyat teklifinde bulunan kalemlerin projeye uygun olmadığı belirtilerek, hesaplamaların karşılıklı imzalanarak onaylanan fiyat teklifine göre yapıldığı, buna göre, fiyat teklifine göre yapılmayan ve fazladan yapılan işler hesaplanarak çıkan fark kök raporda belirtildiğini, buna göre yapılmayan ve fazladan yapılan işlerin farkı, Jokey pompa emiş ağzının uygun hale getirilmesi 1 750,00.-TL, İtfaiye bağlantı ağzı 3 770,00.-TL, Relief ve debimetre 11.810,00.-TL, Pompa farkı 1 480,00 TL, toplam yapılmayan işlerin 13.810,00 TL, fazladan yapılan işler-dengeleme tankının 1.600,00 TL olduğu, farkın 3.210,00 TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşme, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Uyuşmazlığın, eser sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirilip çözülmesi gerekli ve zorunludur. Eser sözleşmelerinde, kural olarak yapılan işin miktar ve değerini ispat yükü yüklenicide, iş bedelinin ödendiğini ispat yükü ise iş sahibindedir. Bir başka deyişle yüklenici yaptığı işin tutarını, iş sahibi de iş bedelini ödediğini kanıtlamak zorundadır. İş sahibi ısmarladığı eserin belli nitelikler taşımasını, amacını karşılamasını arzu eder. Şayet ısmarlanan eser iş sahibinin beklentisini karşılamıyorsa sözleşmenin yararlar dengesi iş sahibi aleyhine bozulur. Bu bakımdan eser, fen ve sanat kurallarına uygun ve iş sahibinin amacını karşılar nitelikte imâl edilmelidir. Aksi halde eser ayıplıdır ve yüklenicinin ayıba karşı zararlı sonuçtan sorumluluğu ortaya çıkar, bu da: yüklenicinin eseri teslim borcunun tamamlayıcısı olarak, meydana getirdiği eserde ortaya çıkan ayıp ve eksiklikleri üstlenme borcudur.
O halde toplanan delillerden somut olayda, taraflar arasında davacının fabrika binasına yangın tesisatı yapılmasına dair 28/11/2016 tarihinde eser sözleşmesi ilişkisi kurulmuştur. Davalı yüklenici, davacı ise iş sahibidir. Taraflar arasında akdi ilişkinin varlığına dair ihtilaf bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davalının yapmış olduğu işin eksik ve ayıplı yapılıp yapılmadığı ve yapılmış ise eksik ve ayıplı işin değeri noktalarında toplanmaktadır.
Dava konusu işin yapıldığı mahalde yapılan keşif sonucunda düzenlenen bilirkişi raporu ve rapora karşı itirazlar ile tespiti raporu da değerlendirilmek amacıyla düzenlenen 05/07/2021 tarihli ek bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve gerekçeli olduğundan itibar edilerek, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında yapılan yangın tesisatının çalışmasının engel olmadığı, işin fen ve tekniğe uygun olduğu, yangın dolaplarının tüpsüz olarak verildiği, itfaiye su ağızlarının yerinde olduğu, taraflar arasındaki sözleşme ve teklifnamede kararlaştırılıp işin yapılmayan işlerle ilgili, jokey pompa emiş hattı çaplarının projede belirtilmediği, sistemin tekniğine uygun olarak 21/2 olarak düzeltilmesi gerekli olup bedelinin 750 TL olduğu, sistemde 8 adet kelebek vana olup bedelinin 2.960 TL olduğu ancak verilen teklifte 4840 TL olduğundan 1.880 TL eksik işin yapıldığı, itfaiye bağlantı ağzının yapılmadığından 770 TL eksik işin olduğu, sistemin daha iyi çalışması için davacı iş sahibi yararına 2 adet dengeleme tankının yapılmış olup 600 TL fazla iş yapıldığı, pompa seçiminde düşük basınçlı pompa seçimi sebebiyle 480 TL eksik iş yapıldığı, yine yangın pompa grubu test hattının standartlara uygun 5 çekmesi gerekirken 2 çekildiği ve hat üzerinde test için gerekli olan relief vana ve debimetrenin monte edilmediğinden 1810 TL eksik iş yapıldığı anlaşılmakla, davalı yüklenicinin yukarıda açıklandığı üzere ( 750 +1880+770+480+1810 -600) 5090 TL ayıplı ve eksik iş yapıldığından davacının 5090 TL alacağın ispat edildiği ve dava tarihinden önce davalının temerrüde düşürülmediğinden dava tarihinden itibaren ticari faiz işletilerek davanın kısmen kabulune dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kısmen kabulü, kısmen reddi ile,
5.090,00 TL alacağın dava tarihi olan 04/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 347,70 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 316,96 TL'nin mahsubu ile bakiye 30,74 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL'den davanın kabul ve ret oranlarına göre hesaplanan 362,00 TL'nin davalıdan, bakiye 958,00 TL'nin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi gideri 3.500,00 TL, keşif araç ücreti 300,00 TL, keşif harcı 384,90 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 265,20 TL olmak üzere toplam 4.450,10 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 1.220,42 TL yargılama gideri ve 316,96 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.537,38 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT'ye göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT'ye göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-HMK'nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 23/09/2021


Katip ...
¸e-imzalıdır.


Hakim ...
¸e-imzalıdır.



Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip ...
¸E-imzalıdır.