BAM Hukuk Mahkemeleri Konya 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/844 Esas 2021/428 Karar Sayılı İlamı

T.C.
KONYA TÜRK MİLLETİ ADINA
. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:
KARAR NO:
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ :
KARAR TARİHİ :
KARAR YAZMA TARİHİ:
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat Davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİANIN ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava konusu ..., Anıt/Ankara Şubesi, keşide yeri ..., keşide tarihi 05.07. 2018, miktarı: 75.000,00-TL, çek seri nosu ..., keşidecisi ...bilgilerine haiz çekin müvekkile keşideci ... tarafından taraflar arasındaki ticari ilişki çerçevesinde verildiğini, müvekkili şirketin ilgili çekin yetkili hamili olduğunu, müvekkilinin, keşideci şirkete mal teslim ettiğini bu doğrultuda fatura kesildiğini ve karşılığında da keşideci şirketin çeki müvekkili şirkete verdiğini, dava konusu çekin müvekkili şirket yetkilisi ...'in damadı ...zilyetliğindeyken ...arkadaşı ... tarafından çalındığını, sonrasında sahte kaşe ve imza kullanarak borçlu olduğu şahıslara verdiğini, ...'ın çekleri çaldığını ...ile yaptığı görüşmede kabul ettiğini, çalınan çeklere ilişkin olarak suç duyurusunda bulunulduğunu, çalınan çekler hakkında çek iptali davası açıldığını, Ankara . Asliye Ticaret Mahkemesi ...Esas sayılı dosyası ile dava konusu çekler hakkında ödemeden men yasağı verildiğini ve bu yasağın ilgili bankalara bildirildiğini, davalının, çeki bankaya ibraz etmesiyle mahkemenin ödeme yasağı ile karşılaştığını, ilgili bankada ödemeden men yasağı olması nedeniyle davalıya ödeme yapılmadığını, bu hususun çek arkasına şerh edildiğini, davalının banka kanalıyla çeki tahsil edememesi üzerine Konya . İcra Müdürlüğü ...Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, aynı zamanda borçluların mal kaçırma tehlikesi bulunduğu iddiasıyla ihtiyati haciz kararı aldığını, Konya . İcra Müdürlüğü ...Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibi neticesinde alınan ihtiyati haciz kararı nedeniyle çek keşidecisi ..., haciz tehdidi ve baskısı altında çek bedelini ve diğer masrafları yetkili hamil olmayan davalıya ödemek zorunda kaldığını, davalının mezkur çekin çalıntı olduğunu bilerek ve kötü niyetli olarak icra takibi başlattığını ve çeki tahsil ettiğini, davalının kötü niyetli olarak çalınan bir çeke ilişkin icra takibi başlattığını ve yetkili hamil olmadığının kabulüyle çek bedelinin ve icra takibi yapılması nedeniyle ödenen masrafların davalıdan alınarak yetkili hamil davacıya verilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş, duruşmada da bu beyanlarını tekrar etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ:
Davalı tarafa usulüne uygun olarak davetiye tebliğ edilmiş, davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı ...keşidecisi olduğu, 05.07.2018 keşide tarihli, 75.000,00-TL bedelli bir adet çekin, müvekkil şirketin ticaret yaptığı ... tarafından ciro yolu ile müvekkili şirkete devredildiğini, müvekkili şirketin çekte yetkili hamil olduğunu, çekin gününde ödenmediği için ihtiyati haciz kararı alındığını ve Konya . İcra Müdürlüğü ...Esas sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiğini, dava dışı keşidecinin dosya borcunu ödediğini ve icra takibinden feragat ettiğini, açılan davanın süresinde olmadığını, davanın hak düşürücü süre yönünden reddinin gerektiğini, müvekkilinin iyiniyetli 3. Şahıs olduğunu, davacı şirket ile davacıdan sonraki ciranta arasındaki uyuşmazlıktan haberdar olmasının mümkün olmadığını, dosyadaki çek fotokopisinde de görüleceği üzere davalının yetkili hamil olduğunu, TTK 599. Madde uyarınca; ( TTK 687. Mad. ) "Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez, meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun." hükmünü amir olduğunu, bu nedenle keşidecinin lehdar ile kendi arasındaki şahsi defileri müracaatta bulunan hamile karşı ileriye süremeyeceğini beyanla davacının davasının reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
ÇEKİŞMELİ HUSUSLAR, TOPLANAN DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Huzurda açılan dava, keşideci tarafından hamile ödenmek zorunda kalınan bedelin hamilden istirdadı davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın dava konusu çekteki ciro imzasının davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı, davalının çeki kötü niyetli iktisap edip etmediği, bu nedenle davalının tahsil ettiği bedelin davalıdan istirdadının gerekip gerekmediği hususunda olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların bildirdikleri deliller toplanmış, Konya . İcra Müdürlüğü ...Esas sayılı dosyası, Ankara . Asliye Ticaret Mahkemesi ...Esas sayılı dosyası, Ankara CBS ...sor sayılı dosyası incelenmek üzere dosyamız arasına alınmıştır.
Konya . İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı dosyasının yapılan incelenmesinde; Davalı tarafından davacı ve bir kısım dava dışı şahıs ve şirketler hakkında yapılan kambiyo takibi olduğu görülmektedir.
Ankara . Asliye Ticaret Mahkemesi ...Esas sayılı dosyasının yapılan incelemesinde; davaya konu çek dahil davacı yanca çalınan bir kısım çeklerin iptali davası olduğu anlaşılmıştır.
Ankara CBS ...sor sayılı dosyasının ise dava dilekçesinde ismi geçen ve çeki çaldığı söylenen ...hakkında yapılan şikayet olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili çekteki imzanın müvekkili şirket temsilcisi ...'e ait olmadığını iddia etmiştir. Bunun üzerine şirket yetkilisinin imza örneklerinin bulunduğu yerlerden tatbike medar imzalar celbedilmiştir. Ayrıca şirket yetkilisine ait imzalar da talimatla alınmış ve dosya İstanbul Adli Tıp Kurumu'na gönderilerek takibe konu 05/07/2018 keşide tarihli ve 75.000,00-TL bedelli çekdeki imzanın davacı şirket yetkilisine ait olup olmadığı hususunda rapor aldırılmıştır.
Dosyaya ibraz edilen İstanbul Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesinden Adli Tıp Raporunda özetle; İnceleme konusu çek arka yüz 1.ciro imzasının teşhise götürecek önemli karakteristik materyal ve yazı unsuru içermeyen, tersimi basit taklidi kolay imza olması nedeniyle söz konusu imzanın aidiyetinin, bu meyanda sorulduğu üzere ...'in eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediği beyan edilmiştir.
Yapılan itirazlar üzerine dosya İstanbul Anadolu Nöbetçi ATM'sine müzekkere yazılmak suretiyle Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinden seçilecek 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor alınmıştır. Raporda özetle; Dava konusu imzanın oluşturuluş biçimlerinden, motor hareketlerden ve diğer grafolojik tespit unsurları bakımından tamamen farklı olduğu ve dava konusu imzanın ...'in eli ürünü olmadığı beyan edilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre davacı taraf ile çekin keşidecisi arasında ticari ilişki olduğu, aralarında düzenlenmiş faturalar ve cari hesap ekstrelerinden açıkça anlaşılmaktadır. Yine dosyaya celbedilen Ankara CBS ...sor sayılı dosyasındaki whatsapp yazışmalarında ...'ın ...'a çekleri çaldığına dair beyanları mevcuttur.
İstirdat davası İcra ve İflas Kanunu'nun 72/7-8 maddesinde düzenlenmiştir. İİK. 72/7-8. Maddesi; "Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.
Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir." Hükmünü amirdir. Dosyadaki keşideci yanca yapılan ödeme belgesine göre ödemenin 11/07/2018 tarihinde yapıldığı, lehdar ve ciranta olan davacı yanca huzurdaki davanın ise 25/09/2018 tarihinde süresinde açıldığı anlaşılmıştır. Bu nedenle davada zamanaşımı süresi de geçmemiştir.
Kambiyo senetlerinde şahsi def'iler sadece taraflar arasında söz konusu olan ve ancak taraflar arasında ileriye sürülebilir def'iler olup, iyiniyetli 3. kişilere karşı ileriye sürülme imkanları bulunmayan def'ilerdir. Ancak 3.şahsın söz konusu senedi bile bile ve borçlunun zararına olarak kötüniyetli olarak iktisap ettiği ispatlandığı takdirde ancak bu durumda kötüniyetli 3. şahsa karşı da bu def'ilerin ileriye sürülebilme imkanı bulunmaktadır. Oysa davacı tarafça davalıya karşı şahsi def'i değil mutlak bir def'i olan imzanın sahte olması hususu ileriye sürülmüştür.
Senede karşı mutlak defiler, senet hamili olan herkese karşı ileri sürülebilir. Gerek doktrinde ve gerekse uygulamada “imzanın sahte olması”, “senet metninde sahtekarlık (tahrifat) yapılmış olması”, “borçlunun borçlanma ehliyetinin bulunmaması”, “senette zorunlu şekil koşullarının bulunmaması”, “imza sahibinin temsil yetkisinin bulunmaması”, “senedin zamanaşımına uğramış bulunması” vb. defiler senedin hükümsüzlüğüne yönelik olup, her hamile karşı (iyiniyetli olsa dahi) ileri sürülebilen mutlak def’i olarak kabul edilmektedir.
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinden seçilecek 3 kişilik bilirkişi heyeti tarafından sunulan raporda imzanın davacı şirket yetkilisine ait olmadığı belirlendiğinden bu mutlak def'inin davalıya karşı da ileriye sürülebilmesi mümkündür.
Diğer taraftan keşideci yanca ödenen bedelin lehdar-ciranta tarafça davalıdan istirdadının mümkün olup olmadığı, aktif husumet ehliyetinin olup olmadığı da ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Yargıtay uygulamalarına göre davacı tarafça çekin yetkili hamili olunduğu hususundaki ispat külfeti yerine getirildiği takdirde böyle bir davanın açılabileceği ifade edilmiştir. Davacı yan da bu ispat külfetini yerine getirmiştir.
Dosya kül halinde değerlendirildiğinde; davaya konu çekteki imzanın davacı şirket yetkilisi eli ürünü olmadığının tespit edilmiş olması, imza itirazının mutlak def'ilerden olması ve herkese karşı ileriye sürülebilmesi, bu nedenle keşideci yanca davalıya ödenmek zorunda kalınan bedelin davacı yanca davalıdan istirdadının mümkün olması karşısında talebin kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davacının davasının KABULÜNE,
1-)94.503,50-TL'nin 11/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine,
2-)Alınması gereken 6.455,53-TL harçtan peşin alınan 1.613,89-TL harcın mahsubu ile bakiye 4.841,64-TL'nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 12.927,83-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan 35,90-TL başvuru harcı, 1.613,89-TL peşin harç, 5,20-TL vekalet harcı, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti ve 182,90-TL posta - tebligat gideri olmak üzere toplam 3.337,89-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan ve dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde Konya Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere yapılan yargılama sonunda karar verildi. 23/09/2021

Katip Hakim