Danıştay 6. Daire 2019/15319 Esas 2022/5989 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/15319
Karar No : 2022/5989


TEMYİZ EDEN : 1- (DAVACI) … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF : 1- (DAVALI) … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. … 2- (DAVALI) … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
3- (DAVACI) … Başkanlığı

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir ili, Karabağlar ilçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … sayılı, … ada … , … ve … sayılı, … ada … sayılı, … ada … ve … sayılı, … ada, … ve … sayılı, … ada … ve … sayılı parsellere yönelik Karabağlar Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilip İzmir Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan parselasyon işlemi ile bu işlemin dayanağı Karabağlar 1. Etap (Hatay-Üçkuyular) 1/5000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; 3194 sayılı Yasa'nın 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemleri arsa ve arazilerin malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı alınmaksızın tesis edilebileceğinden bu işlemlere karşı açılan davaların da tapuda kayıtlı malikler veya diğer hak sahipleri tarafından açılabileceği açık olup bu nedenle yapı yapmaya elverişli imar parsellerinin oluşturulduğu ve yapılaşma koşullarının her parselde net olarak ortaya konulduğu başka bir deyişle bizzat hak sahibini etkileyen işlem statüsünde bulunan parselasyon işlemine tapuda malik veya hak sahibi olmayan davacı TMMOB Mimarlar Odası Genel Başkanlığının dava açma ehliyetinin bulunmadığı, diğer taraftan, davacı odanın mülkiyetinde bulunmayan, uyuşmazlığa konu parseller bağlamındaki iddialarla parselasyon işlemi ve dayanağı planların iptalinin istendiği göz önünde bulundurulduğunda, davacının 1/1000 ve 1/5000 ölçekli imar planlarında iptalini istemekte hukuken korunması gereken bir menfaatin bulunmadığı sonucuna varılarak davanın ehliyet yönünden reddine karar verilmiştir.


Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, işin esası yönünden temyize konu kararın usul ve hukuka aykırı olduğu iddiasıyla bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, vekalet ücreti yönünden temyize konu kararın usul ve hukuka aykırı olduğu iddiasıyla bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMASI : Temyiz edilen kararın esasına yönelik olarak bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından usul ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği ileri sürülmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kısmen reddi ile temyize konu kararın parselasyon işlemine dair kısmının onanması, imar planları yönünden temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bu kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

1-Karabağlar Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilip İzmir Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan parselasyon işlemi yönünden;
Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının, dava konusu parselasyon işlemine ilişkin kısmında 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmamaktadır.

2-Karabağlar 1. Etap (Hatay-Üçkuyular) 1/5000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Uygulama İmar Planı yönünden;

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Davacı TMMOB Mimarlar Odası tarfından, İzmir ili, Karabağlar ilçesi, … Mahallesi, … ada, … ve … sayılı, … ada … , … ve … sayılı, … ada … sayılı, … ada … ve … sayılı, … ada, … , … , … ve … sayılı, … ada … ve … sayılı parsellere yönelik Karabağlar Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilip İzmir Büyükşehir Belediyesi Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanan parselasyon işlemi üzerine, bu işlem ile birlikte dayanağı Karabağlar 1. Etap (Hatay-Üçkuyular) 1/5000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Uygulama İmar Planının iptali istenilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun 8.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geldiği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, planların, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince on beş gün içinde incelenerek kesin karara bağlanacağı, onaylanmış planlarda yapılacak değişikliklerin de yukarıdaki usullere tabi olduğu, kesinleşen imar planlarının bir kopyasının, Bakanlıkça oluşturulan elektronik ortamdaki Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Altyapısı üzerinden, ilgili idaresi tarafından, arşivlenmek üzere Bakanlığa gönderileceği hükümlerine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Yukarıya alıntılanan mevzuat hükümlerine göre büyükşehir olan illerde uygulama imar planının ilçe belediye meclisinin kabulünden sonra büyükşehir belediye meclisince onaylandıktan sonra, nazım imar planının ise büyükşehir belediye meclisince kabul edilip onaylandıktan sonra yürürlüğe gireceği ve bir ay süreyle ilan edildikten sonra kesinleşeceği açıktır.
Her ne kadar, davacının mülkiyetinde olmayan parsellere yönelik hazırlanan parselasyon işlemine karşı sübjektif dava açma ehliyeti bulunmamakta ise de, düzenleyici işlem olan imar planlarına karşı sübjektif dava açma ehliyeti bulunan davacının imar planlarına karşı ilan askı süresi sonrasında 2577 sayılı Yasanın 11.maddesi uyarınca yasal dava açma süresi içinde dava açabileceği açıktır.
Bu itibarla, dava konusu Karabağlar 1. Etap (Hatay-Üçkuyular) 1/5000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Üçkuyular-Şehitler Mahallesi Revizyon Uygulama İmar Planının usulüne uygun bir biçimde ilan edilip edilmediği, edilmiş ise davanın son ilan tarihinden itibaren yasal dava açma süresi içinde açılıp açılmadığının araştırılması suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Buna göre, eksik incelemeye dayalı … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.




KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının / davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın ehliyet yönünden reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, parselasyon işlemine ilişkin kısmının ONANMASINA, imar planlarına ilişkin kısmı yönünden BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 23/05/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.