Danıştay 10. Daire 2021/7532 Esas 2022/2661 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/7532
Karar No : 2022/2661


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Komutanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1) …
2) …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

DAVANIN KONUSU : Davacılar tarafından, …'in Ordu İl Jandarma Komutanlığı emrinde Uzman Jandarma Kad. Çvş. olarak görev yaptığı sırada 15/04/2005 tarihinde Ordu ili, Mesudiye ilçesinden alınan bir yangın ihbarı üzerine önleyici hizmet devriyesi olarak olay mahalline intikal ettiği sırada devriye aracının arızalanması neticesinde geçirdiği kaza sonrasında oluşan işgücü kaybında idarenin hizmet kusuru ve risk ilkesi gereği kusursuz sorumluğu bulunduğu ileri sürülerek …için 150.000,00 TL (miktar artırım dilekçesiyle 770.746,01 TL) maddi, 350.000,00 TL manevi, …için 100.000,00 TL (miktar artırım dilekçesiyle 200.000,00 TL) manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince, Mahkemelerinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının Danıştay Onuncu Dairesinin 30/03/2017 tarih ve E:2015/2642, K:2017/1735 sayılı kararı ile maddi tazminat yönünden bozulmasına ilişkin kısmına yönelik karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 22/06/2020 tarih ve E:2018/518, K:2020/2186 sayılı kararı ile manevi tazminata ilişkin kısmının onanması, maddi tazminata ilişkin kısmının ise bozulması üzerine Mahkemelerinin 15/04/2021 tarihli ara kararı ile bozma kararına uyularak dava dosyası bozulan kısım olan maddi tazminat yönünden yeniden incelendiği, dava konusu olayda, davacı …'in 15/04/2005 tarihinde Ordu İl Jandarma Komutanlığı emrinde önleyici hizmet devriyesi olarak görev yaptığı sırada geçirdiği kaza ile ilgili olarak kendisi ve araç sürücüsü hakkında “Hizmette Tekasülle Harp Aracını Mühimce Hasarına Sebebiyet Vermek” suçundan dolayı Trabzon ilinde yer alan KKK 48. Motorlu Piyade Tugayı Komutanlığı Askeri Mahkemesinin E: …sayılı dosyasında dava açıldığı, …aracın el freninin düzgün monte edilmemesi sebebi ile aracın hareketi sonucunda bozulduğu, aracın el freninin görev esnasında bozuk olduğu ve davacının objektif özen yükümlülüğüne uygun hareket ettiği kanaatine varılarak …tarih ve K:…sayılı kararla davacı ile araç sürücüsünün beraatine karar verildiği, olay tarihinde Mesudiye İlçe Jandarma Komutanlığı Topçam Jandarma Karakol Komutanı olarak görev yapan J.Kad.Bçvş. …hakkında “Memuriyet Nüfuzunu Sair Suretle Kötüye Kullanmak Suçundan dolayı KKK 48.Motorlu Piyade Tugayı Komutanlığı Askeri Mahkemesinin E:…sayılı dosyasında dava açıldığı, …söz konusu askeri aracın el freni arızasının kaza sonrasında veya yoldaki hareketlerden dolayı öncesinde arızalanmış olma ihtimalinin bulunduğu, aracın iki gün önce genel bakımdan çıktığı, bir gün önce tanık M.B tarafından sorunsuz bir şekilde kullanılan aracın el freni arızasının bulunduğu veya geçmişte var olsa dahi halen devam ettiğinin sanık tarafından bilinmesinin ve değerlendirilmesinin mümkün olmayacağı gerekçesiyle …tarih ve K:…sayılı kararla beraatine karar verildiği, dolayısıyla söz konusu olayın meydana gelmesine etki edecek nitelikte idarenin kusurlu bir fiili tesbit edilememekle birlikte, olayın davalı idarenin kamu hizmetinin yürütülmesini sağlamak amacıyla önleyici hizmet devriyesi olarak kullanılan askeri araçta oluşan teknik bir arızadan kaynaklanması ve araç komutanı olan davacının tarafına isnat edilen suçtan dolayı kusuru olmadığı gerekçesiyle beraat etmesi birlikte değerlendirildiğinde davacı …tarafından işgücü kaybı nedeniyle uğranılan zararların objektif sorumluluk (kusursuz sorumluluk) esasına göre tazmin edilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkemelerinin 14/11/2013 tarihli ara kararıyla davacı …’in geçirdiği kaza nedeniyle vücut bütünlüğünde meydana gelen işgücü kaybının (iş göremezlik) yüzde olarak gösterir mevcut yada resmi sağlık kurumlarından (Üniversite Hastanesi) temin edilecek sağlık raporunun onaylı bir örneğinin istenilmesi üzerine davacılar vekili tarafından dosyaya sunulan ve İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Araştırma Hastanesince düzenlenen 10/01/2014 tarihli sağlık raporunda davacının iş gücü kaybının %40 olarak belirlendiği, davacının işgücü kaybı nedeniyle uğrağı maddi zarar miktarının tesbiti amacıyla yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporda davacı …’in işgücü kaybı nedeniyle erken emeklilikten kaynaklanan maddi zararının 419.130,36 TL olarak belirlendiği, rapor hükme esas alınabilir nitelikte bulunarak davanın kısmen kabulüyle …'in 770.746,01 TL. maddi tazminat isteminin 419.130,36 TL'sinin kabulüne, kısmen reddiyle, fazlaya ilişkin isteminin reddine, kabulüne karar verilen maddi zararın idareye başvuru tarihi olan 14/05/2008 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından dosya kapsamında yer alan bilirkişi raporunun hükme esas alınabilir nitelikte bulunmadığı, nesnel ve denetime elverişli olmadığı, idarelerinin harçtan muaf olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten, dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosyanın tekemmül ettiği anlaşılmakla davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin REDDİNE;
2. …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının ONANMASINA,
3. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.