Danıştay 13. Daire 2016/4651 Esas 2022/2083 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/4651
Karar No:2022/2083

TEMYİZ EDENLER : 1. (DAVALI) ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

2. (DAVACI) ...Petrol Ürünleri İnşaat Nakliye Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının davalı idare tarafından esas yönünden, davacı tarafından ise faiz başlangıcı ve faiz türü yönünden temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına ...tarih ve ...sayı ile verilen LPG Dağıtıcı lisansının iptal edilmesi sebebiyle lisans başvurusu kapsamında ödenen 177.900,00-TL lisans bedelinin iadesi için 27/04/2015 tarihli dilekçe ile yapılan başvurunun idarece reddine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlemin iptali ile 177.900,00-TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ...İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca (Kurul) davacı şirkete ...tarih ve ...numaralı LPG dağıtıcı lisansı verildiği, söz konusu lisansın 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 17.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ...tarih ve ...sayılı Kurul kararı ile iptal edildiği, bunun üzerine şirketçe aynı tesis için LPG dağıtıcı lisansı (yeni) başvurusunda bulunulduğu, şirkete dağıtım faaliyeti yapmak üzere ...tarih ve ...numaralı LPG dağıtıcı lisansı verildiği, aynı zamanda ilk dağıtıcı lisansının iptaline yönelik Kurul kararının iptali istemiyle .... İdare Mahkemesi’nde açılan davada ...tarih ve E:..., K:...sayılı karar ile işlemin iptaline karar verilmesi üzerine, bu karara istinaden ...tarih ve ...sayılı (ilk lisans) LPG dağıtıcı lisansının mevcut tesislerle birlikte yeniden geçerlilik kazandırılmasına ve ...tarih ve ...sayılı (yeni lisans) LPG dağıtıcı lisansının iptaline karar verilmesi nedeniyle, davacı şirket tarafından yeni lisans için ödemiş olduğu lisans bedelinin (177.900,00-TL) iadesi için 27/04/2015 tarihli dilekçe ile yapılan başvurunun, idarece reddi üzerine bakılan davanın açıldığı, davacı şirketin, ilk dağıtıcı lisansının Kurul tarafından iptal edilmesi üzerine dağıtım faaliyetini devam ettirebilmek ve mağduriyetin oluşmasına engel olmak amacıyla zorunlu olarak yeni lisans başvurusunda bulunduğu, bu arada lisans iptaline ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararı ile iptal edildiği, dolayısıyla davalı idarenin bu hatalı işlemleri sonucu tekrar yeni bir lisans alınmasına sebebiyet verildiği açık olduğundan ikinci lisans için ödenen 177.900,00-TL lisans bedelinin başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya iadesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline, davacı şirket tarafından ödenen lisans bedelinin idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idarece ödenmesine, avans faizi isteminin reddine, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 16.624,00-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, ilk lisansın idarece iptal edilmesi işlemine karşı açılan davada Ankara 17. İdare Mahkemesi'nce verilen iptal kararının gerekçesinin idarece ön araştırma ve soruşturma yapılmaması olduğu, bu kararın henüz kesinleşmediği ve kararın temyiz aşamasında Danıştay tarafından bozulacağının beklendiği, zira işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.
Davacı tarafından, lisans bedelinin ödeme tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte geri ödenmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmının onanması, davacının temyiz isteminin kısmen kabulü ile Mahkeme kararının davacıdan tahsil edilen lisans bedelinin talep tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına ...tarih ve ...sayı ile verilen LPG Dağıtıcı lisansının iptal edilmesi sebebiyle lisans başvurusu kapsamında ödenen 177.900,00-TL lisans bedelinin iadesi için 27/04/2015 tarihli dilekçe ile yapılan başvurunun reddine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlemin iptali ve 177.900,00-TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasa'nın 125. maddesinin son fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu kurala bağlanmış; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinde; iptal davalarının, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılacağı öngörülmüş, tam yargı davaları ise, idarenin eylem ve işlemlerinden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan davalar olarak tanımlanmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade edeceği belirtilmiştir.
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13. maddesinde, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyorsa avukatlık ücretinin Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla üçüncü kısmına göre belirleneceği kurala bağlanmıştır. Bu düzenlemeye göre, konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen davalarda nispi avukatlık ücretine hükmedilecektir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
1- Lisans bedelinin iadesi talebinin reddi işlemi ile avans faizi istemi yönünden: Temyize konu Mahkeme kararının, davacı şirket adına ...tarih ve ...sayı ile verilen LPG Dağıtıcı lisansının iptal edilmesi sebebiyle lisans başvurusu kapsamında ödenen 177.900,00-TL lisans bedelinin iadesi için 27/04/2015 tarihli dilekçe ile yapılan başvurunun reddine ilişkin ...tarih ve ...sayılı işlemin iptaline ilişkin kısmı ile avans faizi isteminin reddine ilişkin kısmı yönünden, karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
2- Nisbî vekâlet ücreti ve nisbî karar harcı yönünden: Temyize konu Mahkeme kararının dava konusu işlemin iptaline ilişkin kısmı incelendiğinde; dava dilekçesinde dava konusu işlemin iptali yanında ödenmiş bulunan tutarın iadesi istemine de yer verildiği anlaşılmaktadır.
Davacının ödemiş olduğu tutarın iadesi talebinin, iptal davasının bir sonucu olduğu, iptal davası ile birlikte ileri sürülen nedenlerle iade talebinde bulunulduğu, tahsil edilen tutarın iadesine yönelik davalı idarenin sorumluluğundan söz edilmediği, idareye tazminatı gerektirir herhangi bir hizmet kusuru atfedilmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davanın konusunun "maddi tazminat" olarak nitelendirilemeyeceği gözetilerek vekâlet ücretinin ve harcın maktu olarak belirlenmesi gerekirken, nispî karar harcına ve davacı lehine nispî vekâlet ücretine hükmedilmesinde hukuka uygunluk görülmemiştir.


3- Ödemenin yapıldığı tarihten itibaren yasal faiz talep edilmesi yönünden: Temyize konu Mahkeme kararının davacıdan tahsil edilen ceza bedellerinin başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine ilişkin kısmına gelince;
Faiz; en basit biçimiyle, idarenin tazmin borcu bağlamında; kişilerin, idarenin eylem ve/veya işlemlerinden dolayı uğradıkları zararların giderilmesi istemiyle başvurmalarına karşın, idarenin zararı kendiliğinden ödemeyip, yargı kararıyla tazmine mahkûm edilmesi sonucunda, idarenin temerrüde düştüğü tarihten tazminatın ödendiği tarihe kadar geçen süre için 3095 sayılı Kanuna göre hesaplanacak tutarı ifade etmektedir.
Bu durumda, hukuka aykırılığı mahkeme kararı ile saptanmış işlem nedeniyle davacının hiç ödememesi gereken bir meblağı idareye ödediği ve geri ödeme yapılıncaya kadar bu meblağın getirisinden yoksun kaldığı açık olup, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren yasal faiz yürütülmesi gerekirken, idareye başvuru tarihinden itibaren faiz yürütülmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kısmen reddine,
2. .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ve davacı şirket tarafından ödenen lisans bedelinin yasal faiziyle davacıya ödenmesine ilişkin kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının lisans bedelinin iadesine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Mahkeme kararının davacı lehine nispî vekâlet ücretine ve nispî karar harcına hükmedilmesine ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
5. Davacının temyiz isteminin kısmen reddine,
6. Mahkeme kararının, davacı şirket tarafından ödenen lisans bedelinin yasal faizi üzerinden ödenmesine ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca ONANMASINA,
7. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne;
8. .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının, ödeme tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiğinden davacı şirket tarafından ödenen lisans bedelinin başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi üzerinden ödenmesine ilişkin kısmının 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
9. Bozulan kısımlar hakkında yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
10. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 17/05/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.