Danıştay 13. Daire 2017/2737 Esas 2022/2084 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/2737
Karar No:2022/2084

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- ...Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

2- ...Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Bayilik lisansı sahibi davacıya ait akaryakıt istasyonunun mühürlenmesine ilişkin ...tarih ve ...ve ...sayılı işlemlerin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararda; davacıya ait akaryakıt istasyonunda yapılan denetimde alınan numuneler üzerinde akredite labaratuarda yapılan testler sonucu kaçak akaryakıt satıldığının tespit edilmesi nedeniyle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun 20. maddesinin 8. fıkrası uyarınca tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, beraatle sonuçlanan ceza yargılamasında bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere, analiz için tanktaki yakıt seviyesinin yeterli olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından, işlemin hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuş; Mersin Valiliği'nce savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
MADDİ OLAY :
Davacıya ait akaryakıt istasyonundan aldığı yakıt nedeniyle aracının arızalandığını iddia eden kişinin şikâyeti üzerine, istasyonda 11/07/2015 tarihinde denetim yapılmış, ulusal marker tespit cihazı ile yapılan ulusal marker kontrolünde, 3 nolu motorin tankından alınan numunenin ulusal marker seviyesi geçersiz çıkmış, akabinde İnönü Üniversitesi Akaryakıt/Petrol Analiz Laboratuvarı'nın 31/07/2015 tarihli analiz raporunda, akaryakıt tankında bulunan motorinin ulusal marker seviyesinin geçersiz olduğunun belirtilmesi üzerine, 5015 sayılı Kanun'un 20. maddesinin 8. fıkrası uyarınca dava konusu mühürleme tutanaklarıyla istasyon tamamen mühürlenmiş, anılan mühürleme işlemlerinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu'nun işlem tarihinde yürürlükte bulunan hâliyle "İdarî yaptırımlar" başlıklı 20. maddesinin 8. ve 9. fıkralarında, "5607 sayılı Kanun'da belirtilen kaçakçılık fiillerinin işlendiği tespit edilen rafineri hariç her türlü tesiste lisansa tabi tüm faaliyetler kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya mahkeme kararı kesinleşinceye kadar Kurum tarafından geçici olarak durdurulur ve bu süre içinde söz konusu tesis için başka bir gerçek veya tüzel kişiye de lisans verilmez. Kesinleşmiş mahkeme kararına göre lisans sahiplerinin lisansı iptal edilir. Lisans sahibine verilen idari para cezası ödenmeden lisansa konu tesis için lisans verilmez.
Kaçakçılık fiilinin sadece ulusal marker seviyesi ile ilgili olması durumunda, geçici durdurma kararı akredite laboratuvar analiz sonucuna göre verilir. Akredite laboratuvar analiz sonucunun bildirilmesine kadar kaçak akaryakıt satışını engelleyecek idari tedbirler Kurum tarafından alınır." kuralı yer almıştır.
Fiil tarihinde yürürlükte olan 27/11/2013 tarih ve 28834 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Petrol Piyasasında Yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in "Ulusal marker kontrolü, numune alma, test ve analiz" başlıklı 16. maddesinin 4. fıkrasında, "Alınacak numune miktarının belirlenmesi ile alınma şekli ve usulü, ilgili Türk Standartları Enstitüsü Standartlarında belirtildiği şekilde yapılır. " kuralına yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, numune alınan 3 no.lu akaryakıt tankındaki yakıt seviyesinin 7 cm yüksekliğinde ve miktarının ise 117 litre olduğu, numunenin de pompadan değil istasyondaki sondaj makinesi vasıtasıyla tanktan alındığı anlaşılmaktadır.
Benzer uyuşmazlıkta, Dairemizin 22/12/2014 tarih ve E:2011/1259 sayılı ara kararı ile, Türk Standartları Enstitüsü'nden, "...sayılı "Petrol Sıvıları - Elle Numune Alma" konulu Türk Standardının 7. maddesinde yer alan tabloda, aksi belirtilmedikçe, çoklu nokta numunelerinin her bir özel uygulama ile ilgili ayrıntılı işlemler kullanılarak alınması gerektiği, normal olarak bunların üst, orta ve alt seviye veya üst, orta ve emme (çıkış) seviyesi numuneleri olduğunun ifade edildiği; buna göre, 3 m.'den az olan sıvı seviyesinde orta noktadan, 3 m. ile 4,5 m. arasında olan sıvı seviyesinde üst ve alt noktalardan, 4,5 m.'den fazla olan sıvı seviyesinde ise üst, orta ve alt noktalardan numune alınması gerektiğinin vurgulandığı; tüm bu açıklamalar dikkate alındığında, Enstitü tarafından kabul edilen standartlardaki referans değerlerin, farklı noktalardan alınan numuneler için aynı olup olmadığının, söz gelimi, yoğunluk parametresinin üst, orta ve alt seviyelerden alınan numuneler için farklılık arz edip etmeyeceğinin, farklı noktalardan alınan numunelere yönelik farklı standartlar belirlenip belirlenmediğinin sorularak, konuya ilişkin ayrıntılı açıklama yapılmasının istenilmesine" karar verildiği; ara kararına verilen 17/02/2015 tarihli cevap ekinde yer alan 22/11/2010 tarih ve B.14.2.TSE.0.11.03.17-102 sayılı, dip numuneleri konulu yazıda; "...Sonuç olarak, numune alınacak tankta önce akaryakıt (sıvı) seviyesi ve emme seviyesi belirlenmelidir. Daha sonra, akaryakıt seviyesinin emme seviyesinin altında olması hâlinde, alınacak numunenin dip numunesi veya atık/birikinti olabilme olasılığı sebebiyle bu tanktan numune alınmamalıdır. Akaryakıt seviyesinin emme seviyesinin üstünde olması hâlinde, bu tanktan standardın 4.2. nolu maddesinde belirtilen numune alma kurallarına uygun olarak numune alınmalı ve bu durum bir tutanak veya uygun dokümanla tespit edilmelidir. Numune alma işleminde bu hususlara dikkat edildiğinde sorulan konularda bir sorun yaşanmayacağı değerlendirilmiştir." ifadelerine yer verilmiştir.
Öte yandan, isnat edilen fiil nedeniyle 5607 sayılı Kanun'a muhalefet suçlamasıyla açılan ceza davasında, şikâyetçi üçüncü kişinin aracından alınan numunenin ulusal marker seviyesinin geçerli olduğu, TSE standartlarına göre numune alınması için tank içindeki yakıt seviyesinin yetersiz olduğu ve şüpheden sanığın yararlanacağı gerekçesiyle ...Asliye Ceza Mahkemesi'nin ...tarih ve E: ..., K:...sayılı kararıyla davacının beraatine hükmedildiği, ...Bölge Adliye Mahkemesi .... Ceza Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararıyla anılan Mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verildiği görülmektedir.
Bu durumda, numune alınan tanktaki yakıt seviyesinin 7 cm yüksekliğinde ve miktarının ise 117 litre olduğu, dikkate alındığında, numune alınarak analize tâbi tutulmadan önce tankın emme seviyesinin belirlenmesi gerekirken bunun yapılmadığı; ayrıca, numunenin pompadan değil tanktan alındığı, buna göre, tankın emme seviyesi belirlenmediği için, dip numune veya atık/birikinti olması ihtimaline binaen hiçbir şekilde numune alınmaması gerekirken, bu hususlar göz ardı edilerek alınan numunenin analiz sonucuna göre islem tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu itibarla, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesine, 17/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.