BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/221 Esas 2021/763 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/221 Esas
KARAR NO:2021/763

DAVA:İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:02/03/2016
KARAR TARİHİ:20/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından ... numaralı Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesi ile sigortalanan ... San. ve Ticaret A.Ş.'ne ait 159 adet çamaşır makinesi emtialarının Türkiye'den ...'a nakliyesi işlemini davalı ... ve Tic. A.Ş.'nin ve davalı ... ... San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin nakliyeci olarak üstlendiğini, emtia, nakliyeci firma ... ve Tic. A.Ş. sorumluluğunda ... ... San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından gümrüklü bölgeye nakledilmek üzere şoför ... idaresindeki ... / ... plakalı tıra yüklendiğini, kaza sonucu devrilen konteynırın yere düşmesi sonucu içinde istifli bulunan çamaşır makinelerinin şiddetli mekanik şoka maruz kalarak hasara uğradığını, fatura ve yapılan tespitler gereğince 27.163,95 Euro zararın müvekkili şirket tarafından tazmin edildiğini, zararın davalılardan rücu hakkı doğduğunu, davalılara müracaata bulunulduğunu, ancak sonuç alınamadığını, bu nedenlerle davalılardan olan 27.163,95 Euro alacağına ilişkin icra takibine yapılan itirazın iptalini, %20'den az olmayan oranda icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderlerinin davalılara hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.

SAVUNMA
Davalılardan ... ve Tic. A.Ş. vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; hak düşürücü sürelerde ihbarda bulunulup bulunulmadığının araştırılmasını talep ettiklerini, davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını, davacının emtianın hasarlı olduğunun tespiti için taşıyıcı hak düşürücü süre içerisinde usulüne uygun ve süresinde ihbarda bulunduğunu ispat etmekle mükellef olduğunu, aksi takdirde davanın süresinde ihbarda bulunulmadığından reddi gerektiğini, dava konusu zararın sigorta teminatı kapsamında olup olmadığının bilirkişi aracılığıyla tespit edilmesi gerektiğini, taşımanın müvekkili tarafından yapılmadığını, bu nedenle dava konusu hasardan müvekkili şirketin sorumlu tutulmasının kabul edilemeyeceğini, zarar iddiası ve miktarının ispata muhtaç olduğunu, davacının faize ilişkin isteminin hukuka aykırı olduğunu, davanın ... A.Ş.'ne ihbar edilmesini talep ettiklerini, bu nedenlerle davanın reddini, davanın ... A.Ş.'ne ihbarını, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Davalılardan ... ... ve Tic. A.Ş. vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davadaki olay tarihinin 03/07/2014 olup dava tarihinin ise 02/03/2016 tarihi olduğunu, bu nedenle zaman aşımı süresi geçmiş bulunduğundan davanın zaman aşımı nedeniyle reddini talep ettiklerini, müvekkili şirketin iddia edilen olayın gerçekleşmesinde herhangi bir kusuru bulunmadığını, tek taraflı ve yanlı olarak tanzim edilen eksper raporuna istinaden müvekkili şirketten talepte bulunması kabul edilemeyeceğini, sigorta poliçesinde araç başına maksimum limit 15.000,00 Euro olmasına rağmen davacı sigorta şirketinin 27.163,95 Euro ödeme yaptığını iddia ettiğini, dava dilekçesi ekinde sunulan ekspertiz raporunun denetimden uzak, tek yanlı ve soyut olup müvekkili şirket yönünden hiçbir bağlayıcılığı bulunmadığını, bu nedenlerle davanın öncelikle zaman aşımı nedeniyle reddini, mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddini, alacağın %20'sinden aşağı olmamak üzere davacı üzerine kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar Olunan ... A.Ş.'nin beyan dilekçesinde özetle; müvekkilinin ...'ı 10.04.2014-10.04.2015 vadeli "Navigators" özel şartları ile sigortaladığını, zaman aşımı süresi içinde başvuru yapılmadığını, taşıma ... ...'la yapıldığı ve ... tarafından bir taşıma yapılmadığından dava konusu tazminat talebinden ... ...'ın sorumlu olduğunu, hasarın 7 günlük süre içinde taşıyıcıya ihbar edilmediğini, olayda TTK hükümlerinin mi yoksa CMR Konvansiyonu hükümlerinin mi uygulanacağının tespit edilmesi gerektiğini, davacı tarafın sovtaj bedelini düşürerek ödeme yapması gerektiğini, emsal fatura ile zarar miktarının tespitinin hatalı olup ...'a satılacak bir emtianın emsal faturası...'ya satılacak bir emtianın faturası olamayacağını, iki ülkeye farklı fiyattan satılmasının mümkün olduğunu, ekspertiz raporu ile icra takibi talep tutarının uyumsuz olduğunu, talep edilen tutarın fahiş olduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER
1-.... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası
2-Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesi
3-Taşıma Sözleşmesi
4-Ticari/Sınai İşletme Poliçesi
5-T.C.Merkez Bankası Faiz oranları Raporu
6-Tutanak
7-İbraname, eksper raporu
8-Bilirkişi raporları
9-Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE
Dava, Blok Emtia Abonman Sigorta Poliçesi uyarınca dava dışı sigortalıya ödenen hasar bedelinin, davalılardan rücuen tazmini istemine ilişkin olarak başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı, dava konusu hasar gören emtia sahibinin sigortacısı, davalılardan ... ve Tic. A.Ş. navlun nakliyecisi, ... ... San ve Tic. Ltd Şti taşıma sözleşmesini düzenleyen ana nakliyeci, davalı ... A.Ş. ise ana nakliyecinin sigortacısıdır.
6102 sayılı TTK.'nun 1472. maddesi uyarınca; sigortacının, sigortalısının haklarına halefiyet hakkının gerçekleşebilmesi için sigortacının hukuken geçerli bir sigorta poliçesi teminatı kapsamında sigortacısına tazminat ödemiş olması ve sigortalının zarar sorumlusuna karşı dava hakkına sahip olması gerekir. Sigortacı; ancak, sigortalısının meydana gelen zarardan dolayı üçüncü kişilere karşı dava hakkı varsa bu hakka ödediği bedel oranında halef olacaktır.
Davaya konu taşıma yurt içi ticari kara yolu taşıması olduğuna göre olaya 6102 TTK 856 vd maddeleri uygulanacaktır.
TTK'nun 875/1. maddesi "Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur."
TTK'nun 876. maddesi "Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse taşıyıcı sorumluluktan kurtulur."
TTK'nun 879/1maddesi " Taşıyıcının kendi adamlarının, taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasında ki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur."
TTK'nun 880/1 maddesi " Taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanır." şeklinde düzenlenmiştir.
İhbar şartı yönünden; Süresinde hasar ihbarının yapılmaması ise davacının tazminat talep hakkını sona erdirmez. Çünkü, TTK'nın 889. maddesi uyarınca, eşyanın zıyaı veya hasara uğramış olduğu açıkça görülüyorsa, gönderen veya gönderilen en geç teslim anına kadar zıyaı veya hasarı bildirmezlerse, eşyanın sözleşmeye uygun olarak teslim edildiği varsayılır. Bildirimde, zararın gerekli açıklıkla belirtilmesi ve nitelendirilmesi şarttır. Birinci fıkradaki karine, zıya veya hasarın açıkça görünmediği durumlarda, ihbarın, eşyanın tesliminden sonraki yedi gün içinde yapılmamış olması halinde de geçerlidir.
Bu yasal düzenlemeye göre, süresinde hasar ihbarının yapılmaması halinde, hasarın taşıma sırasında oluşmadığına dair taşıyıcı lehine bir karine oluşur. Yani, hasarın taşıma sırasında oluştuğunu ispat yükü taşıtana geçer.
Taşıyıcının sorumluluğu, ispat külfeti ters çevrilmiş bir kusur sorumluluğudur. Taşıyıcı, eşyanın kendisine teslim edildiği tarihten gönderilene teslim edildiği tarihe kadar geçen sürede uğradığı ziya ve hasardan sorumlu olup, bu mesuliyetten ancak kendisinin kusuru olmadığını ispatladığı taktirde kurtulabilir. Nitekim İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi'nin 2020/1312 Esas 2020/1197 Karar sayılı emsal ilamı da bu doğrultudadır.
Zamanaşımı itirazı yönünden; Yük ve yolcu taşımacılığına ilişkin hükümler TTK'nın 850 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Somut olaydaki taşıma, sigortalı makinenin kara yoluyla taşınmasına ilişkin olup, TTK'nın taşımaya ilişkin 850 ve devamı maddelerinin uygulanacağı tartışmasızdır.
TTK'nın 885.maddesinde; " (1) Bu Kitap hükümlerine tabi taşımalarda, yolcunun bir kaza sonucu ölmesi veya bedensel bütünlüğü zedeleyen bir zarara uğraması hâlinde istem hakları on yılda; diğer zararlarda ise bir yılda zaman aşımına uğrar.
(2) Bu süre, eşya taşımasında, eşyanın gönderilene teslimi; yolcu taşımasında, yolcunun varma yerine ulaşma tarihinden başlar. Eşya tamamen zayi olmuş veya yolcu gideceği yere ulaşamamış ise, zaman aşımı süresi, eşyanın teslimi ve yolcunun ulaşması gereken tarihten itibaren işlemeye başlar.
(3) Rücu haklarına ilişkin zaman aşımı, rücu alacaklısının, zararı ve rücu borçlusunu öğrendiği tarihten itibaren, üç ay içinde zarar hakkında rücu borçlusuna bildirimde bulunmuş olması şartıyla; rücu alacaklısına karşı mahkeme kararının kesinleştiği günden, kesinleşmiş mahkeme kararı bulunmayan hâllerde ise, rücu alacaklısının borcu ifa ettiği tarihten itibaren işlemeye başlar." düzenlemesi bulunmaktadır.
Anılan hükme göre, eşya taşımasına ilişkin talepler bir yıllık zaman aşımına tabidir. Bu süre, eşya taşımasında eşyanın gönderilene teslimi, eşya zayi olmuş ise eşyanın ulaşması gereken tarihten başlar.
Trafik kazasının, sürücünün aracı yol ve trafik şartlarına uygun şekilde sevk ve idare etmemesinden kaynaklanması ve sürücünün tam kusurlu olması TTK'nın 855/5.maddesinde düzenlenen kasıt veya pervasızca davranış olarak değerlendirilemeyeceğinden, somut olayda üç yıllık zaman aşımının da uygulanamayacaktır. Nitekim İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2019/499 Esas 2021/197 Karar sayılı emsal ilamı da bu doğrultudadır.
Somut olayda; Taşıma konusu emtia kullanılamaz hale gelmiş olup pert işlemi uygulanmıştır. Eksper tarafından eşya üzerinde inceleme yapılarak değer belirlenmiştir. Bu durumda en geç eksper raporu tarihi itibariyle eşyanın teslim edilmesi gerektiği kabul edilmelidir. Davacı yan, 20/01/2015 tarihinde hasar bedelini ödemiş, 01/07/2015 tarihinde icra takibi başlatılmış, 02/03/2016 tarihinde eldeki davayı açmıştır. Ödeme tarihi ile dava tarihi arasında TBK'nın 154/2 maddesinde düzenlenen zaman aşımının kesilmesi nedenlerinden icra takibinin yapılması mevcut olup, zaman aşımı kesilerek yeniden işlemeye başlayacaktır. Bu hal de davalıların zaman aşımı itirazlarının reddi gerekmekte olup, davanın esası yönünden yargılamaya devam olunmuştur.
İşlemiş Faiz Talebi yönünden; Rücu hakkı başkasına ait bir borcu yerine getiren kişinin mal varlığında meydana gelen kaybı gidermeye yönelen tazminat niteliğinde bir talep hakkı olduğundan ve davacının mal varlığındaki eksilme ödeme tarihinde gerçekleştiğinden, faiz talebi açısından ödeme gününden itibaren faiz hakkı doğar.
(Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2018/4677 Esas 2019/5996 Karar; 2005/8780 Esas 2006/9636 Karar sayılı ilamı emsal ilamları)
Muafiyet yönünden; dava dışı ... San ve Tic. Ltd. Şti. ile davacı sigortacı arasında muafiyet indirimi uygulanacağı poliçede düzenlenmiştir. Davacı tarafından poliçe de düzenlenen muafiyet uygulanmaksızın ödeme yapılması halinde, yapılan ödeme sözleşme kapsamında borçlu olunmayan halde yapılan ödemenin davalıdan rücuen tahsili talebini içerecektir. Somut olay da davacı sigorta şirketince yapılan lütuf ödeme (ex gratia) borç olunmayan şeyin ödenmesi mahiyetinde olup hukuken korunamayacağından davalıların sorumlu olduğu miktardan muafiyet indirimi 5.000,00- Euro düşülmelidir.
Bu açıklamalar ışığında tarafların sunmuş oldukları tüm deliller dosya içerisine alınmış, icra dosyası getirtilerek incelenmiş, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman bilirkişi heyetinden rapor alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının .... İcra Dairesinin ... esas sayılı takip dosyasında rücu alacağından kaynaklanan 25.395,97-Euro asıl alacak 1.767,98-Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 27.163,95-Euro için takip yapıldığı, ödeme emrinin ...'a 08/07/2015, ...'ya 09/07/2015, ... ...'a 15/07/2015, tarihinde tebliğ edildiği, borçluların da süresi içerisinde ...'ın 10/07/2015, ...'nın 10/07/2015, ... ...'ın 14/07/2015, tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, durdurma kararlarının alacaklı vekiline tebliğ edilmediği, dava İİK'nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesinin incelenmesinde; davacı ... A.Ş. ile ... San ve Tic A.Ş. arasında 31/12/2013-01/01/2015 tarihlerini kapsayan 26/12/2013 tarihli emtia blok sigorta poliçesinde, beyaz eşya taşımasına ilişkin beher hasarda 5.000-Euro muafiyet uygulanacağı, maksimum araç başı limitin 15.000,000-Euro olduğu, araç başı taşıma bedelinin 15.000.000,00-Euro olarak akdedildiği, kazanın 03/07/2014 tarihinde poliçe tarihleri arasında meydana geldiği görülmüştür.
Taşıma Sözleşmesinin incelenmesinde; ithalatçı ... San ve Tic A.Ş. İle taşıyıcı ... ... San ve Tic A.Ş. arasında ithalatçının ... Lojistik Deposu ile limanlar arasında yapılacak konteynır taşıma işlerine ilişkin 01/09/2014 tarihinde sözleşme akdedildiği, sözleşmenin "Kaza" başlıklı 9. maddesinde "Konteynerin veya taşımayı yapan araç ve ekipmanların herhangi bir kazaya karışması halinde İşveren derhal durumdan haberdar edilecek, alınacak tedbirler, sigortaya yapılan bildirimlerden birer suret ve yapılacak işler İşveren'e bildirilecektir. Taşıyıcının taşıma sırasında, üçüncü şahıslara verdiği maddi ve manevi her türlü zararlar ile Taşıyıcının personelinin uğradığı her nevi zararın sorumluluğu Taşıyıcıya aittir." ve "Yasa Yolları" başlıklı 13.1 maddesinde "İşbu sözleşmenin yorum ve uygulanmasından doğabilecek her türlü ihtilafta ... (...) Mahkeme ve İcra Daireleri yetkilidir." hususlarının akdedildiği görülmüştür.
Ticari/Sınai İşletme Poliçesinin incelenmesinde; 09/01/2014-09/01/2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere ... A.Ş.ile ... ... San ve Tic Ltd Şti arasında olay başına 150.000-Euro, yıllık azami olarak 150.000-Euro tazminat limitli 19/11/2013 tarihli poliçe akdedildiği, ... sigortası kapsamında değerlendirilmesi gereken mal ile ilgili yükleme ve boşaltmanın teminat harici olduğunun belirtildiği, kazanın poliçe tarihleri arasında meydana geldiği görülmüştür.
T.C.Merkez Bankası Faiz oranları Raporunun incelenmesinde; ..., ... Bankası ve...'ın Euro cinsinden 1 yıl ve daha uzun süreli faiz oranlarına ilişkin 2015 yılı aylık bazda faiz oranlarının Uyap sistemi üzerinden alındığı görülmüştür.
Sürücü tutanağının incelenmesinde; "Tutanaktr" başlıklı 03.07.2014 tarihinde ... yönetiminde ... plakalı çekici ve ... numaralı dorse ile yükleme rampalarından alınan konteynırın gümrükleme alanına taşıma esnasında virajdan dönerken dorse üzerinden düşürüldüğüne dair şoför ... ve CY Saha Sorumlusu Serhat Baki tarafından imzalandığı görülmüştür.
İbranamenin incelenmesinde; ... A.Ş. 03/07/2014 tarihinde meydana gelen hasara ilişkin 25.396,97-Euro hasar tazminatının ... San ve Tic A.Ş. tarafından nakden ve tamamen alındığına ilişkin ibraname düzenlendiği, tazminatın ... A.Ş.'ye temlik edildiğinin beyan edildiği görülmüştür.
Dava dışı sigortalı tarafından alınan eksper raporunda özetle; 159 adet çamaşır makinesi emtiasının Türkiye'den ...'a giderken 03/07/2014 olan yükleme tarihinde gerçekleşen kaza nedeniyle 32 adetinin kullanılabileceği, 127 adet çamaşır makinesinin hasarlı olarak ayrıldığı, 1.109,25-Euro hurda bedeli ile hurda edileceğinin deklare edildiği, sovtaj teklifi dikkate alınarak 26.242,93-Euro hurda navlunu hariç toplam talebi, 10.660,24-TL eksper sovtaj teklifi, 5.000,00-Euro muafiyet olmak üzere 10.582,69-Euro hasar hesaplaması yapıldığı görülmüştür.
Finans Uzmanı, CMR Uzmanı, Taşıma ve Lojistik Uzmanı, Makine Mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinin 12/03/2018 tarihli 14 sayfadan ibaret raporunda özetle; Davaya konu taşımaya TTK hükümlerinin uygulanacağı, davacının sigortalının haklarına halef sıfatıyla işbu rücu davasını açma ehliyetini haiz olduğu, davalı ... şirketinin taşıma gerçekleştiren taşıyıcı sıfatıyla pasif husumet ehliyetini haiz olduğu, buna mukabil davalı ... şirketinin davaya konu taşımada pasif husumet ehliyetini haiz olmadığı, davaya konu hasarın gerçekleşmesinde davalı ... şirketi sürücüsünün viraja hızla girmesi nedeniyle sürücünün ani fren yapması bunun sonucunda dorsenin sol tekerleklerinin havaya kalktığı ve yüklü konteynerin tırın güvenlik kilitlerini kırarak yere düştüğü ve hasarın bu şekilde meydana geldiği, emtiaların ambalajlamasının uygun ve hasarla bir ilgisinin bulunmadığı bu nedenle davalı ... şirketinin davaya konu hasardan sorumlu olduğu, kazaya sebebiyet veren aracın sigortacısı olan davalı ... şirketinin ise dosyaya poliçe ibraz edilip poliçenin davaya konu olayı kapsadığının tespiti halinde hasar nedeniyle oluşacak tazminattan poliçedeki limitler dahilinde sorumlu oldukları, talep edilebilecek tazminat miktarının 18.194,14 Euro olduğu, davalı ... şirketi ile bu şirketin sigortacısı ... şirketinin dosyaya poliçe ibraz edilip poliçenin davaya konu olayı kapsadığının tespiti halinde hasar nedeniyle oluşacak tazminattan poliçedeki limitler dahilinde sorumlu oldukları, davacının sigortalısına ödeme tarihi mevcut belgelerden tam anlaşılamadığı için icra dosyasındaki işlenmiş faiz hesabının yapılamadığı ve kontrol edilemediğini belirtmiştir.
Finans Uzmanı, CMR Uzmanı, Taşıma ve Lojistik Uzmanı, Makine Mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinin 12/12/2018 tarihli 6 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; Davacı vekili itirazlarından muafiyet konusunda itirazın yerinde olduğu, davacı ödemesinin hesaplanan zarar ve tazminattan daha yüksek olduğu gözetildiğinde, davalının sorumluluğu için rücu edildiğinde ayrıca muafiyet düşülemeyeceği, davacının rücu edebileceği tazminatın kök raporda hesaplanan 23.194,14 Euro miktarında olduğu; ödeme tarihinden faiz talebinin yerinde olmadığı, ancak takip tarihi 02.07.2015 tarihinden itibaren faiz talep edilebileceği, davalı ... vekili itirazları bakımından ise ihbar şartının somut olayda aranmayacağı, trafik kazası ile hasarın sabit olduğu, ayrıca ihbar gerekmediği, gerek 1 yıllık ve gerekse 3 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan önce icra takibi, sonra dava yoluna gidildiğinin gözetilmesi gerektiği, davalı ... itirazları bakımından; sorumluluk sigortacısı olduğunu kabul etmesine karşın, sigorta poliçesini sunmadığı, poliçe incelenmeden itirazlarının değerlendirilemeyeceği, ancak sorumluluk sigortası kapsamında hasar olduğunun gözetilmesi gerektiği, davalı ...'ın pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı, kök rapor tespit ve değerlendirmelerinin aynen devam ettiği neticeten davacının 02.07.2015 tarihli icra takibinde, 23.194,14 Euro asıl alacak ve takip tarihinden itibaren temerrüt faizi ile davalılar ... ve ...'ya karşı takibine devam edebileceği, ancak tazminat talepli dava gözetilerek inkar tazminatı talebinin mahkemece değerlendirilmesi gerektiği yönünde kanatlerini belirtmiştir.
Finans Uzmanı, CMR Uzmanı, Taşıma ve Lojistik Uzmanı, Makine Mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinin 08/01/2020 tarihli 3 sayfadan ibaret 2. ek raporunda özetle; Davacı vekili itirazlarından muafiyet konusunda itirazın yerinde olduğu, davacı ödemesinin hesaplanan zarar ve tazminattan daha yüksek olduğu gözetildiğinde, davalının sorumluluğu için rücu edildiğinde ayrıca muafiyet düşülemeyeceği, davacının rücu edebileceği tazminatın kök raporda hesaplanan 23.194,14 Euro miktarında olduğu; icra takip talebinde Euro asıl alacağı yıllık yüzde 7 faiz oranı uygulanarak faiz talep edildiği dikkate alınarak, 20.01.2015 ödeme tarihinden 01.07.2015 takip tarihine kadar geçen 162 günde hesaplanan 730,62 Euro faiz ve 23. 194,14 Euro anapara üzerinden davacının rücuen talep edebileceği toplam alacak tutarının 23.924,76 Euro olarak hesaplandığı, davalı ... vekilinin itirazları bakımından ise ihbar şartının somut olayda aranmayacağı, trafik kazası ile hasarın sabit olduğu, ayrıca ihbar gerekmediği, zamanaşımı süresi dolmadan önce icra takibi, sonra dava yoluna gidildiğinin gözetilmesi gerektiği, davalı ... itirazları bakımından; bu davalının sunduğu poliçenin davaya konu hasarı kapsadığı, davalı ...'ın pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı, kök rapor tespit ve değerlendirmelerinin aynen devam ettiği, neticeten davacının 01.07.2015 tarihli icra takibinde, 23.194,14 Euro asıl alacak ve yıllık yüzde 7 oranında Euro temerrüt faizi ile Davalılar ... ve ...'ya karşı takibine devam edebileceği, ancak tazminat talepli dava gözetilerek inkar tazminatı talebinin mahkemece değerlendirilmesi gerektiği yönünde kanaatlerini belirtmişlerdir.
Mahkememizin 9. Celse 1 no.lu ara kararı ile bu aşamada bilirkişi heyetine sigorta uzmanı eklenmek suretiyle yeniden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Finans Uzmanı, CMR Uzmanı, Taşıma ve Lojistik Uzmanı, Makine Mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinin 18/11/2020 tarihli 7 sayfadan ibaret 3. ek raporunda özetle; Davalı ...'ın Pasif Husumet Yokluğu Görüş Hakkındaki İtirazları yönünden; Davacı ...'nın dilekçesinde yer alan Davalı ...'ın pasif husmetinin bulunmadığı yönünde Kök ve Ek Raporlarımızda yer alan kanaate dair itirazların değerlendirilmesi yapıldığında; bu hususun özünde hukuki bir mesele olduğu; nihai takdir ve değerlendirmesinin sayın mahkemenin görev alanında kaldığı, Davacı Sigortacının Poliçe Şartlarından Daha Fazla Yaptığı Ödemeyi Rücu Edemeyeceği İtirazı yönünden; Davacı ...'nın ve Davalı ... ...'ın dilekçelerinde yer alan davacı sigortacının poliçe şartlarından daha fazla yaptığı ödemeyi rücu edemeyeceği, davacı tarafın neye dayanarak 23.194,14 Euro ödeme yaptığı belli olmadığı gibi buna ilişkin bir açıklamasının da bulunmadığı, davacının poliçe limiti 15.000,00 Euro olduğu halde, 23.924,76 Euro tazminat hesabının kabulünün mümkün olmadığı şeklindeki itirazların değerlendirilmesi ek ayrık raporla sigorta bilirkişi değerlendirmesi yapılmış olup, bu hususta da nihai takdir ve değerlendirme hukuki temele dayanmakla sayın mahkemenin takdiri olacağı, Davacının rücu edebileceği tazminatın kök raporda hesaplanan 23.194,14 Euro miktarında olduğunun tespit edildiği, icra takip talebinde Euro asıl alacağı yıllık % 7 faiz oranı uygulanarak faiz talep edildiği dikkate alınarak, 20.01.2015 ödeme tarihinden 01.07.2015 takip tarihine kadar geçen 162 günde hesaplanan 730,62 Euro faiz ve 23.194,14 Euro anapara üzerinden davacının rücuen talep edebileceği toplam alacak tutarı 23.924,76 Euro olarak yapılan. hesaplamada esas alınan Euro üzerinden yıllık % 7 faiz oranının doğruluğunun değerlendirilmesi bakımından, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın web sayfasından alınan ve Kamu Bankalarınca Euro Üzerinden Açılan 1 Yıla Kadar Vadeli Döviz Tevdiat Hesaplarına Uygulanacağı Bildirilen Azami Faiz Oranları'nı gösteren tabloda, uyuşmazlık dönemine ait faiz oranı yıllık yüzde 7 olarak gösterilmekte olduğunu, öte yandan, icra takip talebinde esas alınan kur değeri Kök ve Ek raporlarımızda bir hesaplamaya dahil edilmemiş ve hesaplama Euro üzerinden yapılmış olduğunu, asıl alacağın Euro cinsinden olması ve takip talebinde alacak tutarının, İcra ve İflas Kanunu gereği, TL olarak gösterilmesi zorunluluğu, ancak dosyada Euro üzerinden talep edilmesi karşısında Türk Borçlar Kananu hükümleri gereğince hesaplamalar Euro üzerinden yapılmakta olduğunu, heyete sonradan eklenen sigorta uzmanı bilirkişinin ayrık rapor verdiği, sovtaj konusunda heyetle ile ayrık düştüğü, faiz oranı ve faiz hesaplaması bakımından 2. Ek Rapordaki tespitlerimizi değiştirmeyi gerektirecek yeni bir durumun ortaya çıkmadığı kanaatini belirtmiştir.
Sigorta uzmanı bilirkişinin 16.11.2020 tarihli 5 sayfadan ibaret ayrık görüş raporunda özetle; Sigortacı hatır (lütuf) ödemesini rücu edemeyeceğini, dosyaya delil olarak sunulan ... nolu “Emtia Blok Abonman Sigorta Poliçesinin” tetkikinde poliçe vadesinin 31.12.2013- 01.01.2015 vadeli olduğu sigortalının ... San ve Tic A.Ş olduğu sevkiyat başlangıç yerinin Türkiye olduğu Max Araç Başı Limit teminatın 15.000.000.00-Euro olduğu taşınan eşyanın Mamul/Beyza Eşya beher hasarda 5.000.00-Euro muafiyet uygulanacağı ve hasar tarihinin 03.07.2014 olup poliçe vadesi içinde kaldığı görüldüğü, “İbraname Mutabakatname ve Tazminat Makbuzu” başlıklı ibraname ile sigortalı ... San ve Tic A.Ş ye 25.396.97- Euro ödendiği, taşınan emtianın 159 adet çamaşır makinası olduğu, hasarın ... plakalı araçtan konteynerin düşmesi sonucu oluştuğu, kazanın oluş şekli konteyneri taşıyan tırın son virajı aşırı yüksek hız ile alması sonucu konteynerin düştüğü ve emtiaların hasarlandığı, dosyaya sunulan delillerden taşımaya konu emtianın 159 adet çamaşır makinesi olduğu ve taşıma esnasında hasar sonucu 32 adedinin sağlam kalıp 127 adedinin hasarlandığı, her ne kadar davacı tarafça 27.163,95.-Euro talep ve dava olunmuş ise de; mutabakatname ve ibraname belgesinde sigortalıya mutabık kalınarak ödenen tazminat bedelinin 25.396,97.-Euro olduğu, eksper incelemesi sonucu düzenlenen 06.11.2014 tarihli eksper raporunda; öncelikle navlun için 1 tır kullanıldığı ve sigortalının 13.10.2014 tarihli e-maili itibarı ile navlun için makul talep tutarının 263,29.-Euro olması gerektiği belirtildiğini, ancak eksper tarafından her iki tabloda da beher çamaşır makinesinin CIF Fatura bedeli 573,64.-TL olduğu kabul edilerek bu rakamın 127 adet ile çarpımı sonucu 72.852,28.-TL hesaplanmış iken, 2. tabloda sehven 70.942,20.-TL olarak hesaplanmış ise de doğrusu 72.852,28.-TL olduğunu, yine 13.08.2014 tarihli ve 82014000002868 nolu navlun faturası bedeli 885.00 TL olduğunu, gerçek hasarın 27.224,14.-Euro olduğu ancak; 127 adet çamaşır makinesinin sigortalı BSH TR tarafından verilen hurda bedeli 1.109,25.- Euro iken, eksper tarafından sovtaj bedeli 10.660,24.- euro olarak hesaplanmış olup bu konuda daha önce heyet tarafından dosyaya sunulan 12.03.2018 tarihli kök raporda 3.175,00-TL olarak hesaplandığını, sigortalının önermiş olduğu 1.109,25.- Euro sovtaj bedelinin tenzili sonucu bakiye zararın 21.114.90.Euro olduğu sonucuna varılmış, bu nedenle 21.114,90-Euro bedelin rücu edilebileceği kanaatini belirtmiştir.
Finans Uzmanı ve Makine Mühendisi bilirkişi heyeti yönünden alınan 21/06/2021 tarihli 8 sayfadan ibaret 4. ek raporunda özetle; mahkeme ara kararına uygun olarak sovtaj konusu tartışılmış ve bütün dosya gözden geçirilerek teknik kısım derli toplu olarak sunulmakla; Poliçe 31.12.2013 tarihinde Euro olarak düzenlenmiştir. Kaza 03.07.2014 tarihinde meydana gelmiştir. Hasar tutarı 20.01.2015 tarihinde ödenmiştir. İcra takibi 02.07.2015 tarihinde yapılmıştır. İşbu dava 02.03.2016 tarihinde ikame edilmiştir. Eksper raporunun birçok yerinde, sigortalının 02.09.2014 tarihindeki TCMB Euro Döviz Satış Kuru 2,8486 TL'yi esas aldığı belirtilmiştir. Ancak 02.09.2014 tarihi hiçbir anlamlı tarihe karşılık gelmemektedir. 02.09.2014 ile kaza tarihi arasında yaklaşık 2 ay ödeme tarihi ile yaklaşık 4 ay 18 gün fark bulunmaktadır. Sigortalı ve eksper tarafından esas alınan 02.09.2014 tarihi en fazla kaza tarihine (03.07.2014) yakındır. Bu nedenle İşbu raporda kaza tarihi 03.07.2014 itibariyle TCMB Efektif Satış kurları esas alınmıştır, TCMB USD Efektif Satış Kuru 2,1384-TL TCMB Euro Efektif Satış Kuru 2,9197 TL Euro / USD parite 1,3653 esas alınmıştır. Devrilen ... - ... plakalı araç üzerinde toplam 159 adet ... ... marka tipi çamaşır makinesi bulunmaktadır. Üretici BSH firması tarafından yapılan elektriksel kontrol sonucunda 32 çamaşır makinesinin sağlam ve 127 çamaşır makinesinin hasarlı olduğu tespit edilmiştir. Kontrol masrafı - Sarf malzeme 2.984,95 TL, Çamaşır makinesinin CiF fatura bedeli 573,64 TL hasarlı 127 adet çamaşır makinesinin CIF fatura bedeli — 127 x 573,64 — 72.852,.28 TL lojistik depo ile fabrika arasındaki navlun bedeli - 828,46 TL Suadiye ... hurda navlun bedeli 885,00 TL, hasarlı 127 çamaşır makinesi için sigortalı eksperi ve karşı taraf eksperi tarafından sovtaj teklifleri toplanmış ve dava dışı ... Ltd. Şti. tarafından 30.500 TL sovtaj teklifi verilmiştir. Sigortalı BSH hasarlı çamaşır makinelerinin 3. şahıslara satışına izin verilmeyeceğini belirterek 3.175,00 TL bedel ile hurdaya ayrılmıştır. Dosyadaki bilirkişi raporlarında da 3.175,00 TL sovtaj bedeli esas alınmıştır. ... ... marka tipi 159 çamaşır makinesinin toplam net ağırlığı 11.238,597 kg, 1 çamaşır makinesi net ağırlığı 11.238,597 / 159 70,683 kg Çamaşır makinelerinin ağırlığının yaklaşık 9020 kısmı (14.683 kg) plastik, bakalit, cam, emaye benzeri malzemelerden oluşur ve hurda değeri yoktur. Yaklaşık 9680 kısmı (56 kg) metal malzemeden oluşur ve hurda değeri vardır. 127 çamaşır makinesinin toplam hurda değeri 1.422,40 USD Kaza tarihi 03.07.2014 itibariyle toplam hurda değeri 3.042 TL Davacının sigortalısı tarafından teklif edilen 3.175,60 TL sovtaj bedelinin uygun olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle, kök raporda ve işbu raporda 3.175,00 TL sovtaj bedeli esas alınmıştır. Sovtaj teklifleri arasında yaklaşık 10 kat fark bulunmaktadır. ... Ltd. Şti.'nin çamaşır makinelerinin onarımını yaptıklan sonra indirimli fiyatlarla spot piyasa da satmak istediği sanılmaktadır. Bu nedenle makinelere hurda teklifi değil de, hasarlı cihaz teklifi vermiş olmalıdır. Sigortalı BSH ise markasına helal getirmemek için hasarlı makineleri kontrol altında tutarak imha etmek istemektedir. BSH yönünden çamaşır makinelerini herhangi bir şekilde piyasa sürülmesi söz konusu değildir. Makineler büyük olasılıkla tamamen ezildikten sonra tartılarak hurda olarak satılacaktır. Bu nedenle, işbu raporda, hasarlı çamaşır makineleri cihaz özelliğini yitirmiş hurda olarak değerlendirildiği belirtilmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; dava dışı sigortalının emtiasının davalı ... ... tarafından taşınması sırasında hasara uğradığı, hasar nedeniyle davacının dava dışı sigortalıya poliçe kapsamında ödeme yaptığı, halef sıfatıyla eldeki davayı taşıyanlar ve taşıyanın sigortacısına açtığı hususlarında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık hasar nedeniyle davalıların sorumlu olup olmadığı ve rücu edilebilecek miktarın tespiti hususlarındadır.
Öncelikle uyuşmazlığa uygulanacak hükümler değerlendirilmelidir. Dava konusu taşımanın her ne kadar Türkiye - ... arasında yapılması kararlaştırılmış ise de davacının sigortalısı ... San ve Tic. Ltd. Şti. İle davaya konu taşımayı yapan davalı ... ... arasındaki taşıma sözleşmesi kapsamında taşımanın ... ile limanlar arasında yapılması kararlaştırıldığından, dava konusu hasar limanlara gelmeden Türkiye sınırları içerisinde tek taraflı trafik kazası şeklinde meydana geldiği nazara alındığında CMR hükümleri değil TTK hükümleri uygulanacaktır.
Dava konusu belgelerin incelenmesinde davalı ... Lojistik'in taşıma da bulunmadığı, davalının hasarın meydana gelmesinden sonra hurda olan emtianın taşınması işini üstlendiği, dava konusu hasarın meydana gelmesinde ilgisinin bulunmadığı anlaşılmakla bu davalının pasif husumetinin bulunmadığı kanaatiyle davalı yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davaya konu hasarın gerçekleşmesinde davalı ... şirketi sürücüsünün viraja hızla girmesi nedeniyle sürücünün ani fren yapması bunun sonucunda dorsenin sol tekerleklerinin havaya kalktığı ve yüklü konteynerin tırın güvenlik kilitlerini kırarak yere düştüğü ve hasarın bu şekilde meydana geldiği, emtiaların ambalajlamasının uygun ve hasarla bir ilgisinin bulunmadığı bu nedenle davalı ... şirketinin davaya konu hasardan sorumlu olduğu sabittir. Zira taşıyıcının en yüksek özeni göstermesi söz konusu olmadığı gibi, bunu gösterse dahi vukuuna engel olamayacağı bir hadise bulunmamaktadır. Bu anlamda taşıyıcının sorumluluktan kurtulma hallerini düzenleyen TTK'nın 876. Maddesi ile TTK'nın 878. maddesindeki haller bulunmamaktadır.
Kazaya sebebiyet veren aracın sigortacısı olan davalı ... şirketinin ise dosyaya poliçe ibraz edilmiş olup hasar nedeniyle oluşacak tazminattan poliçedeki limitler dahilinde sorumludur.
Mahkememizce tüm deliller toplanmış dosya alanında uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir. Dosyanın incelenmesinde dava dışı sigortalının ... 159 adet marka çamaşır makinelerinin tek taraflı kaza sonucu hasarlandığı, 32 adet makine sağlam olmakla zararın 127 adet makine üzerinde meydana geldiği, sovtaj değerinin hesaplanmasında eksper de her ne kadar verilen teklif ile davacının sovtaj değeri arasında açık fark bulunsada bilirkişi tarafından yapılan tespitte dava konusu ürünlerin sigortalı tarafından markasına zarar gelmemesi nedeniyle hasarlı makine satmak yerine tüm hasarlı ürünleri hurda etmeyi tercih ettiği, bu halde hurda değerinin kadri maruf olduğu, hasarlı çamaşır makinesi toplam değerinin 72.852,28-TL olduğu, hurda değerinin (sovtaj değeri) 3.175,00-TL olduğu, hurda değerinin düşümü ile 69.677,28-TL hasar bedelinin oluştuğu, navlun bedellerinin ve işçilik bedellerinin eklenmesi ile toplam zararın 74.375,69-TL olduğu, kaza nedeniyle sorumluluğu haksız fiil tarihinde doğmakla, kur olarak kaza tarihinin esas alındığı, kur tarihine ilişkin tarafların itirazı olmadığı, muafiyet bedemli olan 5.000,00-Euro'nun düşümünün gerektiği, muafiyet sonrası toplam rücu edilebilecek zararın 20.396,74-Euro olduğu, davalıların faize ilişkin itirazlarının yönünden ise mahkememizce Uyap üzerinden kamu bankalarının faiz oranlarının dosya içerisine alındığı, yukarıda açıklandığı üzere ödeme tarihinden takip tarihine kadar rücu alacaklısı davacının faiz talep edebileceği kanaatiyle davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
İcra İnkar Tazminatı yönünden; Meydana gelen zarar miktarı da taraflar arasında tartışmalı olup önceden belirlenebilir değildir. Ancak yargılama sırasında yapılacak teknik incelemeyle belirlenebilecektir. Bu durumda likit olmayan bir alacağın söz konusu olması halinde icra inkar tazminatına hükmedilemeyerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın davalı ... ve Tic. A.Ş. yönünden pasif husumet yokluğundan REDDİNE
Davanın diğer davalılar ... ... ve Tic. Ltd. Şti. Ve ... A.Ş. yönünden KISMEN KABULÜ ile davacı tarafından davalılar aleyhine başlatılan .... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı takip dosyasına yöneltilen davalıların itirazının kısmen iptali ile takibin 20.396,97-Euro asıl alacak ve 253,48-Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 20.650,35 Euro üzerinden devamına, takipten sonra asıl alacağa 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi uyarınca kamu bankalarınca 1 yıllık vadeli mevduatına uygulanan en yüksek faiz oranında faiz işletilmesine, fazlaya dair isteminin reddine,
2-Alacak niteliği itibariyle likit ve belirlenebilir olmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine
3-Davalı ... ve Tic. A.Ş. yönünden;
a)Davalı ... ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan 130,00-TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı ...'a verilmesine,
b)Davalı ... ve Tic. A.Ş. kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 12.135,52-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...'a ödenmesine,
4-Karar tarihi itibari ile alınması gereken 4.528,10-TL harçtan, peşin alınan 990,05-TL harç mahsup edilerek kalan 3.538,05-TL'nin davalılar ... ve ... ...'tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı tarafça yatırılan 990,05-TL peşin harç, 29,20-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 108,80-TL'nin davalılar ... ve ... ...'tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 5.435,00-TL yargılama gideri kabul ve red durumuna göre takdiren oranlayarak 4.131,80-TL'lik kısmının davalılar ... ve ... ...'tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, arda kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalılardan ... A.Ş. tarafından yapılan 76,40-TL yargılama gideri kabul ve red durumuna göre takdiren oranlayarak 18,30-TL'lik kısmının davacıdan tahsiliyle davalılardan ... tarafına verilmesine; arda kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Kabul-red oranına göre davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 9.417,39-TL (kabul miktarı nazara alınarak) vekalet ücretinin davalılar ... ve ... ...'tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
9-Kabul-red oranına göre davalılardan ... ve ... ... kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 4.080,00-TL (red miktarı nazara alınarak) vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar ... ve ... ... tarafına verilmesine,
10-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/09/2021


Katip ... Hakim ...
e-imzalıdır e-imzalıdır