Danıştay 7. Daire 2021/1979 Esas 2022/2035 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/1979
Karar No : 2022/2035

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Boyalı Metal ve Taşıt Araçları
Üretim Pazarlama Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı adına
… Gümrük Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle fazladan ödendiği ileri sürülen gümrük ve katma değer vergilerinin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesi uyarınca iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından, 27/12/2016 tarihinde mahreç ülkeden yüklemesi yapılan 20/02/2017 tarihinde tescilli serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı "rulo sac" cinsi eşya nedeniyle ödenen gümrük ve katma değer vergilerinin iadesi istemiyle 24/05/2018 tarihinde başvuruda bulunulduğunun anlaşıldığı, 11/03/2017 tarih ve 30004 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2017/9781 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kararın 3. maddesiyle 12/12/2016 tarih ve 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddenin 1. fıkrasında, 31/12/2016 tarihinden önce Türkiye'ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan eşyanın en geç 14/2/2017 tarihine kadar (14/2/2017 dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmiş veya gümrük mevzuatı çerçevesinde özet beyanın verilmiş olması halinde, gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harcın hesaplanmasında yükümlünün talebi üzerine 14/12/2015 tarihli ve 2015/8306 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar hükümlerinin uygulanacağı; 3. fıkrasında, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde başvurulması kaydıyla, birinci fıkra kapsamına giren eşyaya ilişkin olarak tahsil edilmiş gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harçların; gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yükümlüsüne iade olunacağının belirtildiği, olayda, iade hakkı davacının iddia ettiği gibi 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesinde düzenlenen hallerden kaynaklanmadığından, anılan maddede belirtilen 3 yıllık sürenin uyuşmazlık konusu vergiler bakımından uygulanamayacağı, bu durumda, 1 ay içerisinde başvurma şartını yerine getirmediği açık olan davacının iade talebinin reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Olayda, 4458 sayılı Kanun'un 211. maddesinde düzenlenen 3 yıllık sürenin uygulanması gerektiği, bu sürenin yürütme organı tarafından kısaltılmasının Anayasa'ya aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : 11/03/2017 tarih ve 30004 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2017/9781 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kararın 3. maddesiyle 12/12/2016 tarih ve 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddenin 1. fıkrasında, 31/12/2016 tarihinden önce Türkiye'ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan eşyanın en geç 14/2/2017 tarihine kadar (14/2/2017 dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmiş veya gümrük mevzuatı çerçevesinde özet beyanın verilmiş olması halinde, gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harcın hesaplanmasında yükümlünün talebi üzerine 14/12/2015 tarihli ve 2015/8306 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar hükümlerinin uygulanacağı; 3. fıkrasında, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde başvurulması kaydıyla, birinci fıkra kapsamına giren eşyaya ilişkin olarak tahsil edilmiş gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harçlarını; gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yükümlüsüne iade olunacağı belirtilmiş olup, söz konusu Kararda iade işlemlerinde gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esasların uygulanacağı düzenlemesine yer verildiğinden, olayda 3 yıllık sürenin uygulanması ve süresinde yapılan başvuru sonucu ödenen vergilerin iade edilmesi gerektiğinden davanın reddine ilişkin karara yönelik istinaf talebini reddeden Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi muhteviyatı eşya nedeniyle fazladan ödendiği ileri sürülen gümrük ve katma değer vergilerinin 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 211. maddesi uyarınca iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 3. maddesinin 8. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde, "gümrük vergileri" deyiminin, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin tümünü; 9. fıkrasında, "ithalat vergileri" deyiminin, eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri, tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve diğer mali yükleri ifade ettiği belirtilmiştir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 181. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, ithalatta gümrük yükümlülüğünün, ithalat vergilerine tabi eşyanın serbest dolaşıma girişi için verilecek gümrük beyannamesinin tescil tarihinde başlayacağı; 211.maddesinin 1. fıkrasında, kanunen ödenmemeleri gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen gümrük vergilerinin geri verileceği, kanunen tahakkuk ettirilmemeleri gerektiği halde tahakkuk ettirilen gümrük vergilerinin ise kaldırılacağı; 2. fıkrasında ise; kanunen ödenmemeleri gereken gümrük vergilerinin, söz konusu vergilerin yükümlüye tebliğ edilmesi ve ilgilinin üç yıl içinde gümrük idaresine müracaatı üzerine geri verileceği veya kaldırılacağı hükme bağlanmıştır.
11/03/2017 tarih ve 30004 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2017/9781 sayılı İthalat Rejimi Kararına Ek Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kararın 3. maddesiyle 12/12/2016 tarih ve 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karara eklenen geçici 1. maddenin 1. fıkrasında, 31/12/2016 tarihinden önce Türkiye'ye sevk edilmek üzere bir taşıma belgesi düzenlenerek yüklemesi yapılmış olan eşyanın en geç 14/2/2017 tarihine kadar (14/2/2017 dâhil) ithalatına ilişkin gümrük beyannamesinin tescil edilmiş veya gümrük mevzuatı çerçevesinde özet beyanın verilmiş olması halinde, gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harcın hesaplanmasında yükümlünün talebi üzerine 14/12/2015 tarihli ve 2015/8306 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Karar hükümlerinin uygulanacağı; 2. fıkrasında, 1. fıkrada yer alan hükümler çerçevesinde yapılan başvurularda 12/12/2016 tarihli ve 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararına Ek Kararın lehte olan hükümlerinin uygulanacağı; 3. fıkrasında ise, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içerisinde başvurulması kaydıyla; birinci fıkra kapsamına giren eşyaya ilişkin olarak tahsil edilmiş gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harçların; gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yükümlüsüne iade olunacağı düzenlemelerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesiyle ithal edilen "rulo sac" cinsi eşyanın 27/12/2016 tarihinde mahreç ülkeden yüklendiği ve 20/02/2017 tarihinde tahakkuk eden gümrük ve katma değer vergileri ödenmek suretiyle ithalat işlemlerinin tamamlandığı, ancak iade başvurusunun 1 aylık sürede yapılmadığından bahisle davacının geçici 1. maddenin 3. fıkrasında yer alan düzenlemeden yararlandırılmadığı anlaşılmaktadır.
Geçici 1. maddenin 3. fıkrasında, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içerisinde başvurulması kaydıyla, tahsil edilmiş olan gümrük vergileri ve bu vergilerden kaynaklanan her türlü vergi, resim ve harçların gümrük vergilerinin iadesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde yükümlüsüne iade olunacağı düzenlenmiş olup, söz konusu düzenlemeyle getirilen 1 aylık sürenin gümrük vergilerinin iadesine ilişkin 3 yıllık genel süreyi ortadan kaldırmayacağı, bu süre geçmiş olsa dahi 3 yıllık geri verme süresi içerisinde yapılan iade taleplerinin süresinde kabul edilmesi gerektiği açıktır.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu eşyanın yüklemesinin Kararın yürürlüğe girdiği 11/03/2017 tarihinden önce mahreç ülkede yapıldığı hususunda taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı göz önüne alındığında, ortada kanunen ödenmemesi gerektiği halde ödenmiş olduğu belirlenen gümrük vergileri bulunduğu ve iade başvurusunun 4458 sayılı Kanun'un 211. maddesinde yer alan 3 yıllık süre içerisinde yapıldığı anlaşıldığından, iade talebinin 1 aylık sürede yapılmadığından bahisle reddine dair karara vaki itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık, davanın reddine ilişkin mahkeme kararına yönelik istinaf talebini reddeden Daire kararında yasal isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 13/05/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.