MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; 30.12.2008 tarihinde davalının yolcu olarak bulunduğu ve davacının Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi ile sigortacısı olduğu yolcu otobüsünün karıştığı kazada davalının yaralandığı iddiasıyla davalıya %20 maluliyet oranına göre hesaplanan 20.000,00 TL tazminatın 19/03/2010 tarihinde ödendiğini, davalı tarafından söz konusu kazaya ilişkin açılan davada Adli Tıp Kurumu"ndan (Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği"ne göre) alınan rapora göre davalının maluliyetinin bulunmadığının tespit edilmiş olmasına göre sebepsiz yere ödenen 20.000,00 TL"nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile tazminat talep etme hakkı bulunmayan davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; yetki ve zamanaşımı itirazı olduğunu, kazanın gerçekleşmesinden sonra sigorta şirketine müracaatla bizzat sigorta şirketinin eksper ve uzmanlarının tetkik, inceleme ve raporu ile davalının kazadaki yaralanması ve mağduriyetine göre tazminat miktarının hesap edilerek ödeme yapıldığını ve ödemenin tekrar geri istenmesinin hukuken mümkün olmayıp bu talebin iyi niyet kurallarına da ters olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacı şirketin davalıya yaptığı ve BK.nun 62. maddesi (6098 sayılı TBK.nun 78.md) gereği iadeye tabi 20.000,00 TL tutarından %50 oranında hakkaniyet indirimi yapılarak 10.000,00 TL"nin dava tarihi olan 27/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı ... şirketi davalının yolcu olarak bulunduğu otobüsün Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta poliçesini düzenleyen şirkettir.
Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası, yolculuğun başlangıcından bitişine kadar, otobüsün içinde veya dışında, otobüs hareket halinde iken veya değilken, yolculuk sırasında veya bekleme, duraklama ve mola yerlerinde karşılaşılabilecek her türlü kazalara karşı, sigortalılar (yolcular, sürücüler ve yardımcılar) yararına taşımacı tarafından yaptırılması zorunlu bir kaza (can) sigortası olup, kazanın oluşunda taşımacının yada sürücü ve yardımcılarının bir kusurları bulunmasa bile, ölümlerde sigorta poliçesinde yazılı tutarın tamamı, bir zarar (destekten yoksunluk) hesabı yapılmaksızın, ölen kişinin mirasçılarına eksiksiz ve kesintisiz olarak; yaralanmalarda beden gücü kayıp oranına göre zarar gören kişilere ödenir. Ödenecek tazminat miktarı yönünden “zarar sigortası - tutar (meblâğ) sigortası” ayrımında Zorunlu Koltuk Sigortası bir “tutar (meblâğ) sigortası”dır.
Zarar sigortasında sigortacının ödeyeceği tutar, “sigorta değeri” ya da “sigorta poliçesinde yazılı tutar” olmayıp, sigortalının ya da üçüncü kişinin uğradığı “zararın tutarı”dır. Meblâğ sigortasında ise, sigortacı, sigorta ettirilen kişinin zarara uğraması durumunda, somut zarar ne olursa olsun, sigorta sözleşmesinde belirlenen tutarı (meblâğı), başka bir deyişle, sigorta poliçesinde yazılı olan “sigorta bedelini” eksiksiz ve tam ödemek zorundadır.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ile buna bağlı Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra düzenlenen 25.03.2004 tarihli Genel Şartlar A.3.2 maddesi 1.fıkrasında: “Bu sigorta ile teminat altına alınan bir kaza, sigortalının kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde sakatlığına yol açtığı takdirde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda, sakatlık tazminatı aşağıda belirtilen oranlar dahilinde kendisine ödenir.“ denildikten sonra hangi zarar durumunda veya organ kaybında ne oranda tazminat ödeneceği (01.07.2006 tarihinden itibaren) tablo halinde gösterilmiştir.
Somut olayda; Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen 03.02.2010 tarihli özürlü sağlık kurulu raporunda davacının %20 maluliyeti olduğu bildirilmiş; davacının istirdat talebinin dayanağı Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2012/443 E. sayılı dosyasında alınan ATK tarafından düzenlenen 22/03/2013 tarihli maluliyet raporunda ise Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği"ne göre davacının bahsi geçen yönetmelik kapsamında maluliyetinin bulunmadığı, sol kulaktaki işitme kaybının mevcut hastalıktan kaynaklandığı, travma ile illiyetinin olmadığı, iyileşme süresinin 4 aya kadar uzayabileceği belirtilmiştir.
Davacı ... şirketi tarafından bu rapora dayanılarak istirdat talebinde bulunulmuş, mahkemece; davacı şirketin bir tacir olup işleminde tabi olduğu yükümlülükleri araştırıp yükümlülüğünü buna göre yerine getirmesinin kendisinden beklenilen bir davranış olduğu, tacirin de zararın oluşumunda davalı ile birlikte kusurlu olduğu ve tazminattan bu açıdan gerekli indirimin yapılmasının hakkaniyet ilkesi gereği olduğu, davalı ..."ye yapılan 20.000,00 TL" lik ödemeye karşılık kapanan ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/4 E. Sayılı (Samsun 3. Asliye Hukuk Mahkemesi) dava dosyasından feragat etme zorunluluğunun getirilmesi, davacı ... şirketinin hem ödemekle yükümlü olduğu tazminatın tamamını ödemediği gibi, davalının maluliyetinin ve oranının çok sayıda uzmanı bulunmasına rağmen tablolara uygun olarak tespit ettirmesinin gerekmesi hususları birlikte değerlendirildiğinde davacı şirketin davalıya yaptığı ve BK.nun 62. (6098 sayılı TBK.nun 78.md) gereği iadeye tabi 20.000,00 TL tutardan %50 oranında hakkaniyet indirimi yapılmasının uygun olduğu kanaatine varılarak hakkaniyet indirimi sonucu 10.000,00 TL"nin dava tarihi olan 27/02/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Somut olayda, zorunlu koltuk ferdi kaza sigortacısı olan davacı ... şirketinin meydana gelen kaza sonucu kendisine yapılan başvuru neticesinde miktarı tespit edilmek üzere sigortalılara karşı bir sorumluluğu olduğu göz önüne alındığında, davalının tazminata hakkı olup olmadığı araştırılmaksızın ödenen tazminatın yarısının indirilmesi suretiyle davacı aleyhine yapılan hakkaniyet indiriminin olayda uygulama yeri yoktur.
Yukarıda verilen bilgilerden de anlaşılacağı üzere; Zorunlu koltuk ferdi kaza sigortacısı olan davacı ... şirketinin sorumluluğunun, davalının maluliyeti nedeniyle hak edebileceği sigorta bedelinin belirlenebilmesi için öncelikle uzman bilirkişi tarafından yukarıda bahsedilen Genel Şartlar"a ekli cetvellere göre maluliyet oranı belirlendikten sonra buna göre karar verilmesi gerekirken, anılan hususlar nazara alınmadan eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile hakkaniyet indirimi yapılarak yazılı şekilde hükmün tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 27/02/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.