BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/48 Esas 2021/594 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/48 Esas
KARAR NO : 2021/594


DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 25/01/2021
KARAR TARİHİ : 09/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi -------------- düzenlenen ------- keşide tarihli,------------- bedelli çekin kaybolduğunu, çekin 3. Kişilere ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilerek------- söz konusu çekin kaybı nedeniyle iptaline ve ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Dava HMK'nın 382(2)-e.6 madde/fıkra gereği çekişmesizdir.
DELİLLER:------- Dosya kapsamındaki sair tüm bilgi ve belgeler
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasıdır.
Dava, 6102 Sayılı TTK' nın 818/1(s) maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddeleri uyarınca zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Senedin Türünün Değiştirilmesi Başlıklı Madde 650” (1) -------veya emri yazılı senet, ancak kendisine hak verdiği ve borç yüklediği tüm kişilerin muvafakatıyla hamile yazılı sende dönüştürebilir. Bu ----------- senet üzerine yazılması gerekir. (2) Hamile yazılı senetlerin ------- dönüştürülebilmesi hususunda da ---- geçerlidir. Bu son halde hak veya borç sahibi kişilerden birinin muvafakat bulunmazsa bu dönüştürme, ancak dönüştürmeyi yapan alacaklı ile onun haklarına doğrudan doğruya halef olan kişi arasında hüküm ifade eder." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Şartları Başlıklı Madde 651” (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyan ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Hükümleri Başlıklı Madde 652” (1) İptal kararı üzerine hak sahibi hakkını ---------senetsiz olarak da ileri sürebilir vaeya yeni bir senet düzenlenmesini isteyebilir. (2) Bunun dışında iptal usulü ve hükümleri hakkında, kıymetli evrakın çeşitli türlerine ilişkin özel hükümler uygulanır." hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü ile aynı kanunun Önleyici Önlemler başlıklı Madde 757” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmü bulunmaktadır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun Uygulanacak Hükümler başlıklı Madde 818” (1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır: s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.” hükmü bulunmaktadır. Görüldüğü üzere çek iptal davası açma hakkı TTK 651.maddesi uyarınca, çeke bağlı alacağı bulunan hamile aittir. İptal kararını alan hamil, TTK 652.maddesinde düzenlendiği üzere, hakkını senetsiz ileri sürebilir ya da borçludan yeni bir kıymetli evrak düzenlenmesini isteyebilir. İptal davasının yasal amacı budur.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler, yapılan açıklamalar ve yapılan yargılamaya göre somut olayda 6102 Sayıl TTK.760-762.maddeleri uyarınca gerekli ilanlar yapılmıştır.-------- müzekkereye verilen cevapta dava konusu çekin ibraz edilmediğinin belirtildiği görülmüştür. Bu sırada davacı vekili tarafından verilen----- dosyası üzerinden müvekkili aleyhine ---tarafından ihtiyati haciz kararı alındığı ve ------------- sayılı dosyası üzerinden ihtiyati haczin tatbik edildiği, bunun üzerine ------- üzerinden istirdat davası açıldığı berlirtilmiş ve ---- formunun dosyamız arasına sunulmuş olduğu görülmüştür. Yapılan incelemede davanın süresinde ilgili çeki ibraz eden şirkete karşı------- anlaşılmıştır. Böylece eldeki dava konusuz kaldığından davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ve işbu dosyamız yönünden bir önemi kalmadığından ödeme yasağına vaki tedbirin de kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Dava konusuz kaldığından; DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-) Yapılan yargılama giderlerinin davanın niteliği gereği davacı üzerinde bırakılmasına,
3-) Harçlar kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-) 6100 sayılı HMK'nın 397/2 ve 6102 sayılı TTK'nın 758/2 maddeleri gereğince dava konusu çeke ilişkin olarak verilen ihtiyati tedbir ( ödeme yasağı) kararının kaldırılmasına, Mahkememiz kararı kesinleştiğinde bu konuda ilgili banka şubesine müzekkere yazılmasına,
5-) 6100 sayılı HMK'nın 392/2 maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmaması ve talep halinde teminatın yatırana veya vekiline iadesine ve bu konuda Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 217. maddesi gereğince Yazı İşleri Müdürü tarafından işlem yapılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğininden itibaren 2 hafta içinde mahkememize verilecek dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.