Danıştay 9. Daire 2019/3340 Esas 2022/1635 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2019/3340
Karar No : 2022/1635

TEMYİZ EDENLER :1-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

2-(DAVACI) Müflis … Demir Çelik ve Met. Ürünleri ve İnş. Mal. San. Tic. Ltd. Şti. İflas Masasını Temsilen İflas Dairesi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı şirket adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak 2013/Ocak ilâ Aralık dönemlerine ilişkin re'sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2013/Ocak ilâ Eylül dönemleri için kesilen üç kat , 2013/Ekim, Kasım, Aralık dönemleri için tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezası ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; ... Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih ve … esas sayılı dosyasıyla hakkında iflas kararı alınmış davacı şirkete iflas idaresi üyesi seçilerek atamaları yapılan üyelerden …'a 25/01/2017 tarihinde defter belge isteme yazısının tebliğ edilmesi, 31/01/2017 tarihli cevabi yazı içeriğinde herhangi bir mücbir sebep hali iddiasında bulunulmaması karşısında, iflas halindeki şirketin mükellefiyetinin vergi ile ilgili muamelelerin tamamen sona ermesine kadar devam edeceği ve şirketin kanuni temsilcisi konumunda bulunan iflas idaresi üyeleri tarafından bu yükümlülüklerin yerine getirilmesinin istenileceği açık olduğundan, olayda 2013 yılı defter ve belgelerinin, mücbir sebep hali olmaksızın inceleme elemanına ibraz edilmediği ve re'sen tarh sebebinin gerçekleştiği sabit olduğundan yapılan tarhiyatın hukuka uygun olduğu, kesilen 3 kat vergi ziyaı cezasına gelince; tarhiyat sebebinin defter belge ibraz etmeme fiilinden doğduğu, tarhiyatın davacının tarh dosyası üzerindeki bilgi ve belgelere göre yapıldığı dikkate alındığında cezanın tek kat kesilmesi hukuka daha uygun düşecektir, tekerrür cezası yönünden; dosyaya sunulan ihbarname fişi bilgilerinin incelenmesinden, dava konusu 2013 döneminden önce tebliğ edilerek kesinleşmiş vergi ziyaı cezası mevcut olmadığı görüldüğünden, davacı adına kesilen üç kat vergi ziyaı cezasına tekerrür hükümlerinin uygulanmasına hukuken olanak bulunmayıp, tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle yapılan arttırımın kaldırılmasına karar verilmiştir. Ayrıca, dava konusu özel usulsüzlük cezası bakımından; 213 sayılı Yasanın Mükerrer 355. maddesine istinaden süre verilerek ve müeyyidesi de gösterilerek defter ve belgelerin istenilmesine dair yazı davacıya tebliğ edilmesine karşın istenilen bilgi ve belgelerin yasal zayi belgesi ile somut olarak sunulmadığı anlaşıldığından, dava konusu özel usulsüzlük cezasında da hukuka aykırılık bulunmamaktadır diyerek davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, 2013/Ocak ilâ Aralık dönemi özel usulsüzlük cezasının kaldırılması talebinin reddine, tarhedilen katma değer vergileri ile kesilen 3 kat vergi ziyaı cezasının 1 kata isabet eden kısmının iptali isteminin reddine, 1 katı aşan tutarın iptali isteminin kabulüne, vergi ziyaı cezasına tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle yapılan arttırımın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi Kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve taraflar tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği, Mahkemece, dava dosyasının, 13/07/2018 tarihinde düzenlenen tutanakla karara bağlandığı halde gerekçeli kararın hüküm fıkrasında karar tarihi olarak 11/07/2018 tarihinin yazıldığı anlaşıldığından, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun maddi yanlışlık düzeltilerek reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI:
DAVALI İDARENİN İDDİALARI : Vergi Usul Kanunu'nun 134. maddesi ,3B ve 341 maddeleri uyarınca yapılan işlemin hukuka uygun olduğu iddialarıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : İflas tarihinden önceki döneme ait defter ve belgeleri iflas idaresi üyelerinin saklaması, araması, bulması gibi bir yasal mükellefiyetin olmadığı, İflas idaresi üyelerinin sadece tasfiye dönemine ait kayıtları saklama ve ibraz mecburiyeti olduğu müflis şirketin yetkilileri iflastan önceki dönemlere ait kendi sorumlu oldukları defter ve kayıtları ibraz ile yükümlü oldukları gerekçesiyle kararın aleyhe olan kısımlarının bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY:
Davacı şirket adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediği yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak 2013/Ocak ilâ Aralık dönemlerine ilişkin re'sen tarh edilen katma değer vergisi ile 2013/Ocak ilâ Eylül dönemleri için kesilen üç kat, 2013/Ekim, Kasım, Aralık dönemleri için tekerrür hükümleri uygulanarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezası ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355. maddesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 344. maddesinin 1. fıkrasında; 341. maddede yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği taktirde mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesileceği belirtilmiş, 2. fıkrasında; vergi ziyaına 359. maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu cezanın üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat uygulanacağı, 359. maddesinin (a) fıkrasının 2. bendinde, vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri tahrif etme veya gizleme veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleme veya bu belgeleri kullanma kaçakçılık suçu olarak tanımlanmış ve bu fıkranın son paragrafında, varlığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde inceleme sırasında yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesinin gizleme olarak kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bölge İdare Mahkemesi kararının, bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ve tekerrür hükümlerine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, taraflarca ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmına ilişkin davalı temyiz istemine gelince;
Olayda, davacının defter ve belgelerini mücbir sebep olmaksızın ibraz etmediğinin sabit olması nedeniyle, vergi ziyaı cezasının üç kat uygulanmasında hukuka aykırılık bulunmadığından, tarhiyata ilişkin matrah farkının, idarece başkaca bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın, sadece mükellefin vergi dairesine vermiş olduğu beyannamelerinden tespit edilmiş olması nedeniyle vergi ziyaı cezasının üç kattan bir kata indirilmesine ilişkin Mahkeme kararına karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunu reddeden Bölge İdare Mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne, kısmen reddine, davacının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisine ve tekerrür hükümlerine ilişkin kısmının ONANMASINA, üç kat kesilen vergi ziyaı cezasının bir kata indirilmesine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesine gönderilmesine , 26/04/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.