BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/563 Esas 2021/609 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/563 Esas
KARAR NO : 2021/609

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 26/08/2021
KARAR TARİHİ : 01/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 26/08/2021 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin İzmir ve çevre illerde mermer ve granit işi yapan bir firma olduğunu, Covid salgını ve yaşanan ekonomik dalgalanmadan etkilenen müvekkili şirketin alacaklarına erişiminin gecikmekte olduğunu ancak borçlarının kapıya dayanmakta olduğunu, bu nedenle müvekkili şirket yetkilisi tarafından çek alacaklılarının aranarak çeklerin bankaya ibraz edilmeden nakten ödenebileceği bilgisi verilmiş ise de ... .../ İzmir Şubesinden alınmış olan; ... Çek numaralı 31.08.2021 Keşide Tarihli 3000,00 TL Tutarlı Çek ile ... Çek numaralı 30.08.2021 Keşide Tarihli 1.949,00 TL Tutarlı Çek alacaklılarının şirket yetkilisine çeklerin ellerinde bulunmadığını, zayi olduğunu bildirmiş olmasından dolayı mükerrer ödemeden kaçınmak ve kötüniyetli 3. Kişilerin eline işbu bahsi geçen çeklerin geçmesini önlemek ve ileride telafisi mümkün olmayacak maddi zararlara uğramamak amacı ile çeklerle ilgili ihtiyati tedbir olarak ödemeden men edilmesi kararı verilmesini ve verilecek ödeme yasağı kararın ilgili bankalara bildirilmesini ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, zayi olan çeklerin iptaline karar verilmesine ilişkindir.
Davacı, zayi olduğu iddia edilen çeklerin keşidecisi ve dolayısıyla borçlusu olup, hamil sıfatına haiz değildir.
TTK.nın 757.maddesinde düzenlenen ödemeden men yasağı hakkı çek hamillerine tanınmış bir haktır. Bu madde hükmüne göre, mahkeme çek keşidecisine yani borçlusuna ödeme yasağı getirir ve ödenmesi durumunda iki defa ödeme yapılabileceği ihtar olunur. Somut olayda, iptal isteyen davacı, anılan madde hükmüne göre ödemeden men yasağı verilecek çek muhatabı (borçlusu) olup, ödemeden men yasağı ve çek iptali talep etme hakkı yoktur.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114.maddesinde dava şartları sayılmıştır. Bunlardan biri de (d) bendinde belirtilen ''tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları'' halidir. Aynı kanunun 115.maddesine göre, açılan davada dava şartlarının var olup olmadığı mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılacaktır.
Somut olayda; davacı, iptalini talep ettiği çeklerin keşidecisidir. Türk Ticaret Kanunu'nun 757/1. maddesine göre keşideci olan davacının dava açma hakkı bulunmamaktadır.
Davacının, çek iptali davasını açma hakkı olmadığından, davacı sıfatının, dolayısıyla dava şartının da bulunmadığı anlaşılmış ve HMK'nun 115.maddesi gereğince davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın HMK nın 114/d ve 115/2.maddeleri gereğince usulden REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4- Ayrıca karar yazılmaya gerek görülmeden artan gider avansının davacıya iadesine,
Dair, davacı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda karar verildi.01/09/2021

Katip ...
E-İMZALIDIR

Hakim ...
E-İMZALIDIR