BAM Hukuk Mahkemeleri Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/527 Esas 2021/477 Karar Sayılı İlamı

ESAS NO: ... Esas
KARAR NO : ...
T.C.
...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ "TÜRK MİLLETİ ADINA"
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : ...Esas
KARAR NO : ...

HAKİM : ...
KATİP : ...

DAVACILAR : 1-...
2-....
VEKİLİ : Av. ...
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 24/08/2021
KARAR TARİHİ : 25/08/2021
KARARIN YAZILDIĞI
TARİH : 25/08/2021

Davacılar vekili tarafından mahkememize verilen24/08/2021 havale tarihli dava dilekçesi mahkememiz esas defterine kaydı yapıldıktan sonra yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacılar vekili tarafından mahkememize verilen dava dilekçesinde, davacıların halen ... ilçesinde Serbest muhasebeci- Mali Müşavir olarak kendilerine ait işyerinde faaliyet gösterdiklerini, davacıların mükellefleri olan ... Oto. Taş. İnş. Tarım. Hayv. Ür. San. ve Tic. Ltd. Şti., ... Tavukçuluk ve Yumurta Paz. İnş. San. Ltd.şti- ...Day. Tük. Tekstil Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Petrol Ür. Nak. Oto Yed. Par. Gıda Ür. San. Ve Tic. Ltd. Şti.'nin e-defter kullandıklarını, bu şirketlerin e-defter kullanması sebebiyle periyodik dönemlerde e-defterlerinin oluşturularak beratlarının ve bahsi geçen mükelleflerin verilmesi gereken tüm beyanlarının hazırlanarak Gelir İdaresi Başkanlığına gönderilmesi gerektiğini, davacıların adı geçen şirketlerin muhasebeciliğini yaptığı süre boyunca Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilmesi gereken tüm beratları ve beyanları bu zamana kadar eksiksiz bir şekilde gönderdiklerini, bu şirketlere ait berat ve beyanların bulunduğu davacılara ait bilgisayarın 25/01/2021 tarihinde arızalandığını, bunun üzerine aynı gün bilgisayarın adli bir bilirkişiye verilerek kurtarılması, aksi durumda tespit yapılması amacıyla başvuru yapıldığını, ... tarafından düzenlenen raporda bilgisayara ait harddiskte bulunan Yevmiye/kebir dosyalarının, yevmiye/kebir beratlarının ve GİB onaylı yevmiye/kebir beratlarının içinde tutulduğu dosyaların zarar gördüğü ve kurtarılmasının mümkün olmadığının bildirildiğini, ... Sulh hukuk Mahkemesi... D. Iş.-... Karar sayılı dosyasında yapılan tespit ve alınan bilirkişi raporunda, adı geçen şirketlere ait Yevmiye/kebir dosyalarının, yevmiye/kebir beratlarının ve GİB onaylı yevmiye/kebir beratlarının içinde tutulduğu dosyaların zarar gördüğü ve kurtarılmasının mümkün olmadığının tespit edildiğini, yapılan tespitler üzerine davacıların Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na müracaat ederek adı geçen şirketlere ve dilekçede belirtilen tarihlere ait Yevmiye ve kebir defterleri ile E-beratlarının silinmesinin talep edildiğini, yapılan başvuruyu inceleyen memur tarafından davacılara 11/08/2021 tarihli gönderilen mailde yapılan tespitin yeterli olmadığı ve zayi belgesi de alınması gerektiğinin bildirildiği beyanla, davacıların mükelleflerine ait defter ve berat kayıtlarının tutulduğu Lenova ThinCenter Bilgisayara ait 500 GB kapasiteli Western Digital (S/N:WCC2E5VHDNNA) marka harddiskte bulunan adı geçen şirketlere ait belirtilen hesap dönemlerinin yer aldığı Yevmiye/kebir dosyalarının, yevmiye/kebir beratlarının ve GİB onaylı yevmiye/kebir beratları ile sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, TTK.'nun 82/7. maddesinde hükme bağlanan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK'nın 82/7. maddesinde; "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
30923 Sayılı Elektronik Genel Defter Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin 7.1. maddesinde de "E-defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen "mücbir sebep" halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir. Mahkemeden zayi belgesinin temin edilmesini müteakip, zayi belgesi ile birlikte durumun başkanlığa yazılı olarak bildirilmesi ve başkanlık tarafından istenilen bilgi ve belgelerin (talep edilecek bilgi ve belgeler e-defter uygulama kılavuzunda açıklanır) ibraz edilmesi halinde mükelleflerin zayi olan e-defter kayıtlarının yeniden oluşturulması ve bunlara ait yeni oluşturulan e-defter ve berat dosyalarının e-defter uygulaması aracılığıyla başkanlık sistemine yeniden yüklenmesi için başkanlık tarafından yazılı izin verilir." hükmünü içermektedir.
Anılan tebliğ hükmünün TTK'nun 82/7 maddesi ile birlikte değerlendirilmesi gerekir. Tebliğde yer alan "e-defter tutanlar" ibaresinin ticari defter ve kayıtlarını saklama yükümlülüğü bulunan tacirleri kastettiğinin anlaşılması gerekir. Zaten TTK'nun 82/7. maddesi ile çelişebilecek bir tebliğ hükmü de kanuna aykırı olduğundan normlar hiyerarşisine göre uygulanamayacaktır.
Somut olayda, dava dışı şirketlerin e-defter kayıtları mali müşavir davacının bilgisayarına yapılan siber saldırı sonucu zayi olduğu ileri sürülmüştür. Bu durumda 30923 Sayılı Elektronik Genel Defter Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliği TTK'nun 82/7 maddesi ile birlikte değerlendirildiğinde mali müşavir davacının işbu davada aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşıldığından davacının davasının aktif dava ehliyeti yokluğundan reddine aid aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı yasal gerekçeye, dosyadaki delillere ve hakimin taktirine göre:
Davacının davasının 6102 Sayılı TTK'nun 82/7. maddesi ve 6100 sayılı HMK'nun 114/1-d ve 115/2 fıkraları uyarınca aktif husumet yokluğundan reddine,
Alınması gereken 59,30-TL karar harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Davacılar tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
Sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine.
Kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde istinaf yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda karar verildi. 25/08/2021

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır


Bu döküman 5070 Sayılı Kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır.