BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/557 Esas 2021/920 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/557 Esas
KARAR NO : 2021/920
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 16/08/2021
KARAR TARİHİ : 18/08/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;----- tutarlı çek verdiği, çekin 10/06/2021 tarihinde ----- çekin kaybolduğu, belirtilen çek piyasada ticari itibarı--- --- ciro yapılmadığı ve çekin vadesinin henüz gelmediği, çek vadeleri geldiğinde çeklerin karşılığının bankadan tahsil edilme bulunduğu, çeklerin bankadan tahsil edilmesini engellemek ve keşidecisi -------müşterinin zarar görmemeleri için tedbir amaçlı olarak ödeme yasağı konulması ve söz konusu çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava: TTK'nın 818/s atfıyla uygulanması gereken 757- 764. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.
TTK'nın 757-764. maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir.
Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibi hamile iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme, ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir(TTK m.652).
Keşidecinin, muhatap bankayı ödemeden men yetkisi bulunmamaktadır. Çek ibraz edildiği takdirde, hak talep eden hamile karşı İİK'nın 72. maddesi uyarınca olumsuz tespit davası açma imkânları mevcut bulunmaktadır. Hukuki yararının bulunması HMK'nın 114/h maddesi uyarınca dava şartıdır.
Yine TTK'nın 651/2. maddesi uyarınca iptal davasını açmakta hukuki menfaati olan kişi senede bağlı alacak hakkı olan hamildir. Somut olayda davacı çekin keşidecisidir. Keşideci hesap sahibinin bu çekler için iptal talebinde hukuki yararı bulunmamaktadır.
Tüm bu hususlar nazara alındığında; davacının dava konusu çekin hamili konumunda olmadığı, keşideci olduğu, yukarıda ayrıntılı olarak belirtildiği üzere davacının dava açma ehliyeti ve dava açmada hukuki yararı olmadığı anlaşıldığından davada davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın HMK.nun 114/1-h,115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde talep halinde artan gider avansının iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta süre içinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verildi