BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/521 Esas 2021/753 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ


ESAS NO : 2021/523 Esas
KARAR NO : 2021/754

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 02/08/2021
KARAR TARİHİ : 04/08/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacının dava dilekçesinde özetle; ---------------- yıkandığını, kullanılamaz hale geldiğini, bu nedenlerle -------- iptali kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava, 6102 sayılı TTK'nın 757, 763 ve 764/1 maddelerine dayalı çeklerin zayi sebebiyle iptali isteminden ibarettir.
Dava dilekçesi incelendiğinde iptali istenen çeklerin davacının kendi çek hesabından verilmiş yani keşidecisi ve hesap sahibi de bizzat davacı olan çek yaprakları olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı tarafından Dava konusu edilen çeklerin bozuk ve yırtık koçanların incelenmesi ile çeklerin makinede yıkanıp zayii olduğu görülmüştür.
Davacı hamil ya da lehtar değildir. Böyle bir beyan ve iddiası da yoktur. Dava konusu çek yapraklarının henüz kullanıldığına dair bir emare bulunmadığından bu beyana göre iptali istenen çek yaprakları TTK. nun 651. maddesi anlamında "kıymetli evrak" vasfında da sayılamaz.
TTK.'nın 651/2 ve 818/1-s bendi yollamasıyla aynı yasanın 757 ve devamı maddelerine göre, kıymetli evrak sayılan çekin zayi olması halinde zayi olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda çek (senet) üzerinde hak sahibi yani lehdar ya da hamil olan kişiler ancak iş bu çekin ( senedin ) iptaline karar verilmesini talep edebilir. Çekte lehdar ya da hamil olmayan kişilerin işbu iptal davasını açma hakları yoktur. İptale konu belgenin ----- Yargıtay ---. Hukuk Dairesinin ESAS NO :------)
Davacının dava dilekçesindeki beyanları dikkate alındığında dava konusu ettiği ve zayi nedeniyle iptalini istediği çek yapraklarının, 6102 Sayılı yasa TTK'nun 780. maddesindeki yasal unsurları taşımadığı, lehtar ya da hamil olmayan (keşideci durumunda olan) davacının işbu çek iptali davasını açmakta hukuki yararı ve aktif davacı sıfatının bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, TTK 651, 757 ve devamı maddelerde yer alan yasal düzenlemeye ve yerleşik Yargıtay uygulamasına göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmadığı, yasal unsurları taşımayan çek yaprağının yasanın tanımladığı "çek" vasfında bulunmadığı, bu nedenle davacının hukuki yarar yönünden şartı eksikliğinden davanın usulden reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın, hukuki yarar dava şartı noksanlığı sebebiyle HMK'nın 114/1-h ve 115/2 maddeleri uyarınca usulden REDDİNE,
2-Alınması gerekli harç tam alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-Gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Gerekçeli kararın davacı yana tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.