11. Hukuk Dairesi 2016/6344 E. , 2018/377 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 25/11/2015 tarih ve 2014/498-2015/879 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında düzenlenen protokol uyarınca reklam panolarının davalıya ait mahallerde sergilenmesi hususunda anlaşıldığını, ilan ve reklam vergilerinin müvekkiline ait olup diğer tüm taleplerin davalı tarafından karşılanacağının kararlaştırıldığını, protokol kapsamındaki reklam panosunun bulunduğu yerin Hazine"nin mülkiyetinde bulunmasından dolayı Maliye Bakanlığı tarafından ecrimisil bedeli tahakkuk ettirilerek ödeme emri gönderildiğini, müvekkilince ecrimisil bedelinin ödendiğini, protokol uyarınca bu bedelden davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek ödenen 86.844,48 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, ecrimisil talebinin müvekkiline ihbar edilmediğini, bildirimde bulunulsa idi ihbarnameye karşı açılacak dava ile bedelin düşürülebileceğini, bu türden bir çok ecrimisil ihbarnamesinin idare mahkemeleri tarafından iptal edildiğini, ödemesi gerekmeyen bir bedelin ödendiğini, davacının kusurlu olduğunu, faize faiz işletilemeyeceğini, en fazla yasal faiz talep edilebileceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; taraflar arasındaki protokolün 10. maddesinde resmi veya 3. şahıslarca olacak taleplerin İDO tarafından karşılanacağı şartı bulunduğu, ... Defterdarlığı Avrupa Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığınca banka adına ... İlçesi,... Mahallesi Rıhtım Caddesinde, 93 ada, 17 parsel sayılı taşınmazın ön kısmındaki Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan Akbank logolu reklam panosu ile işgali nedeniyle tahakkuk ettirilen 57,291,10 TL ecrimisil bedelinin davacı tarafından gecikme cezası ile birlikte 86.844,48 TL olarak ödendiği, davacının ecrimisil işlemleriyle ilgili olarak davalıya haber verme yükümlülüğünü yerine getirmediği, haber verilmesi halinde ecrimisil bedeliyle ilgili işlemlere davalı tarafından itiraz edilerek ecrimisil miktarının düşürülebileceği, fahiş hesaplanan ecrimisil bedelinin bilirkişilerce 38.336,78 TL olması gerektiğinin tespit edildiği, gecikme nedeniyle ödenen faizden davacının sorumlu olacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 38.336,78 TL"nin dava tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte davacı yararına, davalıdan tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava, davacı tarafından sözleşmeye dayalı olarak kullanılan reklam panosunun Hazine"ye ait olması nedeniyle ödenmek zorunda kalınan ecrimisilin davalıdan tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece, dosya kapsamında bulunan bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de; söz konusu raporda, bilirkişilerce davacının kullanımında olan 9 m² reklam panosuyla ilgili tahmini birim m² fiyatı belirlenerek 2002-2006 yılları için ecrimisil bedeli 38.336,78TL olarak hesaplanmıştır. İşbu rapora davacı ve davalı tarafça, birim m² fiyatlarının hesaplanmasında somut veriler bulunmadığı, varsayıma dayalı olarak sonuca varıldığı gerekçeleriyle itiraz edilmiş ise de, mahkemece tarafların ciddi itirazları karşılanmaksızın sonuca varılmıştır.
Hazine"ye ait taşınmazların işgali halinde tahakkuk ettirilecek ecrimisilin nasıl hesaplanacağına dair Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan 2007 tarihli Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmelik bulunmaktadır. Yönetmeliğin 84. ve devamı maddelerinde konuya ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup, buna göre; Hazine taşınmazlarının kişilerce işgale uğradığının tespit edilmesi hâlinde, tespit tarihinden itibaren onbeş gün içinde Taşınmaz Tespit Tutanağı"na dayanılarak ecrimisil idarece tespit edilir. Taşınmaz Tespit Tutanağında; işgalin başlangıç tarihi, taşınmazın işgale veya kullanıma konu olan yüzölçümü, işgalcileri, kullanım amacı, ecrimisil takdirinde yararlanılabilecek bilgiler ile bilinmesinde yarar görülen diğer bilgilere yer verilir. Ecrimisilin tespit ve takdirinde, idarenin zarara uğrayıp uğramadığına, işgalcinin kusurlu olup olmadığına ve taşınmazın işgalci tarafından kullanım şekline bakılmaksızın idarenin bu taşınmazdan işgalden önceki hâliyle elde edebileceği muhtemel gelir esas alınır. Ecrimisilin tespitinde, aynı yer ve mahalde bulunan emsal nitelikteki taşınmazlar için oluşmuş kira bedelleri veya ecrimisiller, varsa bunlara ilişkin kesinleşmiş yargı kararları, gerektiğinde ilgisine göre belediye, ticaret odası, sanayi odası, ziraat odası, borsa gibi kuruluşlardan veya bilirkişilerden soruşturulmak suretiyle edinilecek bilgiler ile taşınmazın değerini etkileyecek tüm unsurlar göz önünde bulundurulur. Ancak tespit ve takdir edilen ecrimisil bedeli kira bedelinden az olamaz. O halde, dosya kapsamında bulunan ve somut veri ve dayanaklar içermeyen bilirkişi raporuna itibar edilemeyeceği dikkate alındığında, yukarıda ifade edilen Yönetmelik hükümleri gözetilerek Hazine"ye ait taşınmazdaki reklam panosuyla ilgili olarak idarenin talep edebileceği ecrimisil bedelinin denetime elverişli olacak şekilde tespiti için yeni bir bilirkişi raporu alınarak sonuca varılması gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
2- Ayrıca, davalının yargılama süresince savunduğu üzere, davacının reklamı bulunan panonun mahalden ne zaman kaldırıldığı ve işgalin hangi tarihte son bulduğunun da belirlenerek işgal süresinin tespit edilmesi gerektiği, tespit tutanağında panonun 2005 yılı ortalarında kaldırıldığı ifade edilirken davalı tarafından Eylül 2006 tarihi itibariyle kaldırıldığının ifade edildiği, bu hususta tereddüte mahal vermeyecek bir tespitte bulunulmadığı, buna rağmen 2006 yılı sonuna kadar işgal devam etmiş gibi idare tarafından ecrimisil tahakkuk ettirildiği gözetildiğinde, davacı tarafın işgale son verdiği tarihin de tespiti ile işgal süresinin belirlenmesi ve buna göre ecrimisil bedelinin hesaplanması gerektiğinden, eksik incelemeye dayalı kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün taraflar yararına, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 17/01/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.