Danıştay 4. Daire 2019/1161 Esas 2022/2628 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1161
Karar No : 2022/2628

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Hazır Giyim Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) :... Vergi Dairesi Başkanlığı
(... Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, 2016/3 ila 7 dönemlerinde 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11/1-a maddesi gereği yaptığı satışlardan doğan katma değer vergisi iade alacağının vadesi geçmiş ve geçmemiş vergi borçlarına mahsubu talebiyle yaptığı başvurusunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; davalı idarece, davacının iade isteminin genel tebliğde belirtilen gerekçelerden hangisine dayalı olarak özel esaslara tabi tutulduğu açık ve net olarak ortaya konulamadığı gibi, davacı hakkında ve davacı faaliyetine (alış-satışlarına) özgü olarak yapılan olumsuz tespitlerin neler olduğu hususlarında somut bir belge de ibraz edilmediği, davacının alış yaptığı alt mükellefler hakkında sahte belge düzenledikleri yönünde olumsuz tespitler bulunduğundan bahisle iade isteminin hakkında yapılacak inceleme sonucuna göre gerçekleştirileceği hususunun, dosyaya ibraz edilen belgelerden anlaşıldığı, alış gerçekleştirdiği bir kısım firma hakkında tespit edilen olumsuzluklarla ilgili olarak tebliğ hükümleri uyarınca işlem tesis edilmesi gerekirken tebliğle getirilen düzenlemelere aykırı olarak, davacının iade isteminin sürüncemede bırakılması sonucunu doğuracak şekilde alış gerçekleştirilen mükellefler hakkında ve gerekirse bunların alt mükellefleri hakkında yapılacak yoklamalar ve davacı hakkında düzenlenecek vergi inceleme raporu sonucuna göre iadenin yerine getirileceğinin belirtilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; dava konusu işlemin Gelir İdaresi Başkanlığının, davacı iade istemlerinin münhasıran inceleme sonucu yerine getirilmesini öngören ... tarih ve ... sayılı yazısına atıfla tesis edildiği, anılan yazı ve dosyadaki diğer bilgi ve belgelerden, 36 No.lu Eylem Planına istinaden Başkanlık kayıtlarının tetkikinde, davacının aralarında bulunduğu ... Oto Şti., ... GSM Dış Tic. Şti., ... Şti., ... Grup Şti. ile ilgili açıklamalara yer verilerek, bu mükelleflerin muhasebecilerinin aynı olduğu, 2015 yılında aynı firmalardan (... Şti., ... Şti., ... Kozmetik Şti.) çok yüksek tutarda alış gerçekleştirip KDV yüklenerek yüksek tutarda (30 milyon TL'ye yakın) iade talep ettikleri, davacının, 2016 yılında ihraç konusu malları ... Kozmetik San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ... Tekstil Gıda San. Tic. Ltd. Şti.' den temin ettiği, ... Şti.'nin 2015 yılındaki 148 milyon TL'lik alışlarının %68 oranında sahte belge düzenleme fiili nedeniyle incelemeye sevk edilenlerden olduğu ve adı geçen mükellefin 15 çalışanı olduğu, ... Kozmetik San. ve Tic. Ltd. Şti.'nin sahte belge düzenleme fiili nedeniyle incelemeye sevk edilerek özel esaslara alındığı, ancak yapılan olumlu yoklama sonucu özel esaslardan çıkarıldığı, bu şirketin 2015 yılındaki 19 milyon TL alışının %58 oranında ... Şti.'den, 2,7 milyon TL'sinin ise sahte belge düzenleme fiili nedeniyle incelemeye sevk edilen mükelleflerden olduğu, ... Şti.'nin %100 ortağı ... 'ın adı geçen mükellefin (... Şti.) kanuni temsilcisi olduğu ve mükellefin 2015 yılında 16 çalışanı bulunduğu, ...'nun, ... Şti. ve ... Şti.'nin, ... 'ın ise ... Şti. ve ... Şti.'nin %100 hisseli ortağı ve sahibi olduğu yönünde bir takım tespitler bulunduğundan bahisle, adı geçen 5 ihracatçı ile tedarikçileri ... Şti., ... Şti. ve ... Şti.'nin kapasite, ticari faaliyetlerinin olup olmadığı, emtia, demirbaş, işçi sayılarının araştırılarak, gerekirse imalatçı mükelleflere ulaşılıncaya kadar yoklama ve araştırmaların devam ettirilmesi ve bu mükelleflerle birlikte, davacının iade isteminin özel esaslar uyarınca (hakkında yapılacak vergi incelemesine istinaden) yerine getirilmesi gerektiği belirtilerek, davacının genel esaslar uyarınca iade isteminin dava konusu işlemle reddedilerek, iade isteminin özel esaslara tabi tutulduğu, öte yandan dava dilekçesinde yer verilen davacı iddiaları ve dosya kapsamından, davacının, iade isteminin genel esaslar uyarınca yerine getirilmesi amacıyla bakılan davayı açtığı, iddia ve istemlerinin, iade istemiyle ilgili, hangi özel esas tedbirlerinin uygulanacağına (teminat verilmesi, inceleme yapılması vb.) ilişkin bulunmadığı da dikkate alındığında davacı ve aynı tedarikçi mükelleflerden mal temin eden diğer ihracatçı şirketlerle, ihraç konusu malların temin edildiği alt mükellefler hakkında yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde, yapılan tespitlerin davacının iade isteminin tamamen veya kısmen haksız olabileceği yönünde, özel esas tedbirlerinin uygulanmasını gerektircek nitelikte yeterli ve ciddi şüphe oluşturabilecek tespitler olduğu dikkate alındığında, davacının iade isteminin özel esaslara tabi tutulmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle istinaf isteminin kabulü ile Mahkeme kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 11. maddesinde ihraç edilmek şartıyla katma değer vergisi yönünden mükelleflere iade imkanı tanındığı, yasa ile tanınan bir hakkın idarece kısıtlanmasının mümkün olmadığı ve kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca, ... TL maktu karar harcından, varsa evvelce ödenen harcın mahsubundan sonra kalan harç tutarının temyiz eden davacıdan alınmasına,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 18/04/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun "Mal ve hizmet ihracatı" başlıklı 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde; ihracat teslimlerinin ve bu teslimlere ilişkin hizmetlerin, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin, serbest bölgelerdeki müşteriler için yapılan fason hizmetlerin ve karşılıklı olmak şartıyla uluslararası roaming anlaşmaları çerçevesinde yurt dışındaki müşteriler için Türkiye'de verilen roaming hizmetlerinin vergiden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır. Aynı Kanunun "İstisna edilmiş işlemlere indirim" başlıklı 32. maddesinde ise; "Bu Kanunun 11, 13, 14 ve 15. maddeleri ile 17. maddenin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisi, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisinden indirilir. Vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca, tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunur." hükmüne yer verilmiştir.
3065 sayılı Kanunun ilgili maddeleri ve 6111 sayılı Kanunun geçici 16. maddesi ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 120. maddelerinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiler çerçevesinde çıkarılan, 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve yayım tarihini izleyen aybaşından itibaren yürürlüğe giren Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin "II. İSTİSNALAR" başlıklı bölümünün "A. İHRACAT İSTİSNASI" başlıklı alt bölümünün "1.1.4. İade" başlıklı kısmında; mal ihracatından kaynaklanan iade taleplerinde standart iade talep dilekçesi, satış faturaları listesi, gümrük beyannamesi veya listesi (serbest bölgeye yapılan ihracatta serbest bölge işlem formu, posta veya kargo yoluyla gerçekleştirilen ihracatta elektronik ticaret gümrük beyannamesi), ihracatın beyan edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi, yüklenilen KDV listesi, iadesi talep edilen KDV hesaplama tablosu belgelerinin aranacağı, "1.2.4.1. Mahsuben İade" başlıklı kısmında ise; mükelleflerin Türkiye'de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satışlardan kaynaklanan mahsuben iade talepleri yukarıdaki belgelerin ibraz edilmiş olması halinde miktarına bakılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirileceği, "1.1.4.2. Nakden İade" başlıklı kısmında ise; mükelleflerin mal ihracından kaynaklanan ve 5.000 TL’yi aşmayan nakden iade taleplerinin vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirileceği, iade talebinin 5.000 TL’yi aşması halinde, aşan kısmın iadesinin vergi inceleme raporuna veya YMM tasdik raporuna göre yerine getirileceği, teminat verilmesi halinde, mükellefin iade talebinin yerine getirileceği ve teminatın, vergi inceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözüleceği hüküm altına alınmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından, 2016/3 ila 7 dönemlerinde 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 11/1-a maddesi gereği yaptığı satışlardan doğan katma değer vergisi iade alacağının vadesi geçmiş ve geçmemiş vergi borçlarına mahsubu talebiyle yaptığı başvurusunun, talebinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesinin uygun bulunduğu gerekçesiyle reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı işlemin iptali istemiyle dava açıldığı anlaşılmaktadır.
Vergi Dava Dairesince her ne kadar davacı ve aynı tedarikçi mükelleflerden mal temin eden diğer ihracatçı şirketlerle, ihraç konusu malların temin edildiği alt mükellefler hakkında yapılan tespitler bir arada değerlendirildiğinde, yapılan tespitlerin davacının iade isteminin tamamen veya kısmen haksız olabileceği yönünde, özel esas tedbirlerinin uygulanmasını gerektircek nitelikte yeterli ve ciddi şüphe oluşturabilecek tespitler olduğu ve davacının iade isteminin özel esaslara tabi tutulmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle karar verilmiş olsa da, dava açıldıktan sonra geçen süre içerisinde davacı hakkında her hangi bir vergi inceleme raporunun düzenlendiğine ilişkin davalı idare tarafından bir bilgi/belge sunulmadığı dikkate alındığında tesis edilen işlemin mevzuat hükümlerine uygun olmadığı ve davanın kabulü gerekirken aksi yöndeki Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu nedenle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyoruz.