Danıştay 13. Daire 2016/3230 Esas 2022/1577 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2016/3230
Karar No:2022/1577


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...A.Ş. Genel Müdürlüğü (...)
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...Dağıtım A.Ş. Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davalı TEİAŞ Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen Aralık 2009-Aralık 2010 dönemine ilişkin ...tarih ve ..., ...sayılı sistem kullanım ceza faturalarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 5326 sayılı Kabahatler Kanunu gereğince, bir fiilin idarî yaptırıma konu edilebilmesi için, bu fiilin kanunda açıkça tanımlanması veya kanunun kapsam ve koşulları bakımından belirlediği çerçeve kuralın içeriği, idarenin genel ve düzenleyici işlemleriyle doldurularak bu fiilin idarî yaptırımı gerektirdiğinin ortaya konulması; bir fiil nedeniyle uygulanacak yaptırımın türü, süresi ve miktarının ise kanunla belirlenmesi gerektiği, davacı şirkete ceza verilmesine ilişkin "iletim sistemine doğrudan bağlı tüketiciler ve dağıtım lisansına sahip tüzel kişilerin kompanzasyon tesisinde arıza meydana gelmesi dolayısıyla kullanıcının iletim sisteminin her bir ölçüm noktasında çekecekleri endüktif reaktif enerjinin/verecekleri kapasitif reaktif enerjinin, aktif enerjiye oranının ilgili mevzuata uygun olmaması" ihlâlini içeren Sistem Kullanım Anlaşmasının davacı tarafından imzalanmadığı, ihlâl olarak belirtilen bu fiilin işlenmesi hâlinde hangi cezanın verileceğine ilişkin herhangi bir kanun hükmünün de bulunmadığı,
Bu durumda, davacı ile davalı idare arasında Sistem Kullanım Anlaşması imzalanmadığından bu anlaşma gereğince davacıya idari para cezası verilemeyeceği; davalı idare tarafından tek taraflı olarak kabul edilen İletim Sistemi Sistem Kullanım ve Sistem İşletim Tarifelerini Hesaplama Yöntem Bildirimi’nde “iletim sistemine doğrudan bağlı tüketiciler ve dağıtım lisansına sahip tüzel kişilerin kompanzasyon tesisinde arıza meydana gelmesi dolayısıyla kullanıcının iletim sisteminin her bir ölçüm noktasında çekecekleri endüktif reaktif enerjinin/verecekleri kapasitif reaktif enerjinin, aktif enerjiye oranının ilgili mevzuata uygun olmaması” fiilinin cezai yaptırımı gerektirdiği belirtilmekle birlikte 5326 sayılı Kanun gereğince idari yaptırımı gerektiren bu fiili tanımlayan bir kanun maddesi bulunmadığı gibi, kanunda bu yönde bir fiile yaptırım uygulanması gerektiğine ilişkin idarece içi doldurulabilecek bir düzenlemenin de bulunmadığı; ayrıca fiilin işlenmesi durumunda uygulanacak yaptırımın ancak kanunla belirlenmesi gerektiğine ilişkin 5326 sayılı Kanun’da yer alan kurala rağmen böyle bir fiilin varlığı durumunda ceza uygulanacağına ilişkin bir kanun hükmü de bulunmadığı, davalı idare tarafından hukuken geçerli bir dayanağı olmadan davacı şirkete ceza uygulandığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu 13 adet ceza faturasından sadece Aralık 2009 dönemine ilişkin faturanın Yöntem Bildirimi uyarınca düzenlendiği, diğer 12 adet faturanın ise davacı şirket ile 29/12/2009 tarihinden itibaren imzalanmaya başlanan Sistem Kullanım Anlaşması uyarınca düzenlendiği, ancak Mahkemece tüm faturaların Yöntem Bildirimi uyarınca düzenlendiğinden hareketle hüküm kurulduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, dava konusu ceza faturalarının yasal dayanağının bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Sistem Kullanım Anlaşması'nın 9. maddesi ile İletim Sistemi Sistem Kullanım ve Sistem İşletim Tarifelerini Hesaplama Yöntem Bildirimi'nin 1.4. maddesinde, "İletim sistemine doğrudan bağlı tüketiciler ve dağıtım lisansına sahip tüzel kişilerin iletim sisteminin her bir ölçüm noktasında çekecekleri endüktif reaktif enerjinin / verecekleri kapasitif reaktif enerjinin, aktif enerjiye oranının ilgili mevzuata uygun olmaması" fiilinin cezaî şart uygulanması gereken ihlâl olarak tanımlandığı, söz konusu fiilin işlendiğinden bahisle Aralık 2009-Aralık 2010 dönemine ilişkin ...tarih ve ...sayılı sistem kullanım ceza faturalarının düzenlendiği ve bu faturaların iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.


İLGİLİ MEVZUAT:
22/01/2003 tarih ve 25001 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mülga Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği’nin 8. maddesinde, "Ek-5 Bölüm 1'de yer alan standart planlama verileri ile iletim sistemine bağlanacak tesis ve/veya teçhizata ilişkin bilgilerin tüzel kişi tarafından TEİAŞ'a verildiği tarihten itibaren altmış gün içerisinde bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması TEİAŞ tarafından tüzel kişiye önerilir. TEİAŞ'ın bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması önerisini yapabilmesi için ek bilgiye ihtiyaç duyması hâlinde, Ek-5 Bölüm 2'de yer alan ayrıntılı planlama verileri de tüzel kişiden talep edilebilir. Bu hâllerde TEİAŞ tarafından bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşmasının önerilmesine ilişkin süre doksan gün olarak uygulanır. Tüzel kişi TEİAŞ'ın anlaşma önerisine otuz gün içerisinde yazılı yanıt verir.
Tarafların mutabakatı hâlinde bağlantı ve/veya sistem kullanımına ilişkin hüküm ve şartları içeren bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması imzalanır. TEİAŞ ve lisans sahibi tüzel kişinin, bağlantı ve/veya sistem kullanımına ilişkin anlaşmanın hükümleri üzerinde mutabakata varamamaları hâlinde, ihtilaflar Kanunun ve tarafların ilgili lisanslarının hükümlerine göre Kurum tarafından çözüme kavuşturulur ve konu hakkında alınan Kurul kararları bağlayıcıdır.
İletim sistemine hâlihazırda bağlı olan üretim tesisleri ile bağlantı ve/veya sistem kullanımına ilişkin olarak üretim tesisleri dışında gerçek ve tüzel kişiler tarafından TEİAŞ'a yapılan diğer başvurularda da aynı süreç uygulanır"; Geçici 6. maddesinde ise, "Bu Yönetmeliğin yayımı tarihi itibarıyla iletim sistemini kullanmakta olan ya da iletim sistemine bağlantısı olan kullanıcılar ile TEİAŞ arasında Bağlantı ve/veya Sistem Kullanım Anlaşması, 01 Kasım 2003 tarihine kadar imzalanır." kuralına yer verilmiştir.
Mülga Elektrik Piyasasında İletim ve Dağıtım Sistemlerine Bağlantı ve Sistem Kullanımı Hakkında Tebliğ'in "İletim sistemine bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşmaları ile enterkonneksiyon kullanım anlaşmaları" başlıklı 4. maddesinin birinci fıkrasında, iletim sistemi ve/veya enterkonneksiyon kullanıcılarının TEİAŞ ile Ek-1’de yer alan anlaşmaları yapacağı, iletim sistemine bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşmalarına ilişkin başvuruların Elektrik Piyasası Şebeke Yönetmeliği'nde belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağı, bağlantı anlaşması ve sistem kullanım anlaşması başvurularının eş zamanlı olarak ve üretim faaliyetinde bulunacak tüzel kişiler açısından lisansa dercedilen inşaat öncesi süre bitmeden önce yapılacağı, iletim sistemini kullanarak elektrik enerjisi ithalatı ve/veya ihracatı faaliyetinde bulunmak isteyen toptan satış lisansı sahibi tüzel kişilerin başvurularının, Elektrik Piyasası İthalat ve İhracat Yönetmeliği'nde belirlenen usul ve esaslara göre yapılacağı; ikinci fıkrasında, bağlantı, sistem kullanım ve/veya enterkonneksiyon kullanımına ilişkin olarak TEİAŞ ile iletim sistemi kullanıcısı ve/veya enterkonneksiyon kullanıcısı arasında, bu Tebliğ uyarınca TEİAŞ tarafından hazırlanan ve Kurul tarafından onaylanan standart anlaşmaların kullanılacağı, bu anlaşmaların genel hükümlerinde, Kurul onayı olmaksızın değişiklik yapılamayacağı, bağlantı anlaşmasında fiziki bağlantıya ilişkin termin programının, sistem kullanım anlaşmasında iletim sisteminin kullanılmaya başlanması için öngörülen tarihin yer alacağı kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idare tarafından temyiz dilekçesinde, dava konusu 13 adet ceza faturasından sadece Aralık 2009 dönemine ilişkin faturanın Yöntem Bildirimi uyarınca düzenlendiği, diğer 12 adet faturanın ise davacı şirket ile 29/12/2009 tarihinden itibaren imzalanmaya başlanan Sistem Kullanım Anlaşması uyarınca düzenlendiği, ancak Mahkemece tüm faturaların Yöntem Bildirimi uyarınca düzenlendiğinden hareketle hüküm kurulduğunun ileri sürüldüğü görülmektedir.
Dosya incelendiğinde, Mahkemece, dava konusu ceza faturalarının dayanaklarının araştırılmadan ve hangi faturaların Sistem Kullanım Anlaşmasına hangi faturaların ise Yöntem Bildirimine göre düzenlendiği ayrıştırılmadan eksik incelemeye dayalı karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Mahkemece aktarılan hususların araştırılarak bir karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşıldığından, İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca .... İdare Mahkemesi'nin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 12/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.