Danıştay 13. Daire 2020/3338 Esas 2022/1543 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2020/3338
Karar No:2022/1543


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR): 1- … Yapı ve Ticaret A.Ş.
2- … İnşaat ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacılar tarafından, 16/03/2020 tarihinde gerçekleştirilen "Çukurova Havalimanı Üstyapı Tesislerinin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması, İç ve Dış Hatlar Terminali ile Mütemmimlerinin İşletilmesi ve Devri" ihalesinin iptaline ilişkin … tarih ve E.… sayılı Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü işlemi ile bu işleme dayanak olan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın … tarih ve E.… sayılı ihaleyi onaylamama işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi'nce; davacı şirketler tarafından, DHMİ Genel Müdürlüğü'nce 16/03/2020 tarihinde gerçekleştirilen dava konusu ihaleye iştirak edildiği, davacıların tek geçerli teklif sahibi oldukları ihalede pazarlık aşamasına geçildiği, davacı şirketin işin 100.500.000 Euro bedel ile otuz ay içerisinde yapılması ve havaalanının yirmi beş yıl süreyle işletilmesi karşılığında 36.000.000 Euro kira bedelini içeren teklifinin pazarlık neticesinde 100.000.000 Euro kira bedeline yükseldiği, DHMİ Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu'nun 16/03/2020 tarihli kararı ile ihalenin davacı şirketlerin uhdesinde kaldığı, sonrasında görevlendirmenin Bakan onayına sunulması üzerine görevlendirme komisyonu kararının iptaline ilişkin 09/04/2020 tarihli Bakan Olur'unun ve aynı doğrultudaki 13/04/2020 tarihli DHMİ Genel Müdürlüğü işleminin tesis edildiği;
3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun, 2011/1807 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve ihaleye ilişkin olarak hazırlanan Görevlendirme Şartnamesinde, Görevlendirme Komisyonu tarafından alınacak görevlendirme kararının Bakan onayına tabi olduğunun belirtildiği, Bakanın bu kararları onaylayabileceği gibi iptal etmesinin önünde de yasal bir engelin bulunmadığı, dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun kullanılan takdir yetkisinin hukuka uygun olarak kullanılıp kullanılmadığına bağlı olduğu, uyuşmazlık bu bağlamda değerlendirildiğinde, iptal edilen ihalede tek geçerli teklif sahibinin davacılar olmasının yeterli rekabet ortamının oluşmasının önüne geçeceği, ayrıca dünya genelinde yaygın Covid-19 salgını ile bağlantılı olarak uçuş trafiğinde yaşanan aksamalar gözetildiğinde, havalimanına ilişkin ihale kapsamında iki projenin revize edilmek istenilmesinin geçerli sayılabilecek bir yaklaşım olduğu, davaya konu işlemlerin tesisinde kullanılan takdir yetkisinin kamu menfaatlerine ve hukuka uygun olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlemler hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, dava konusu işlemlerin haksız ve hukuka aykırı olduğu, rekabetin gerçekleşmediğinin ileri sürülebilmesi için teklif edilen fiyatın düşük kalması, beklentiyi karşılamaması veya ilk tekliften fazla bir oranda artırılmaması gerektiği, dava konusu ihtilafta kira bedelinin pazarlık neticesinde üç katına çıkarılmasının rekabetin gerçekleştiğini ispat ettiği, idarenin rekabetin gerçekleşmesi için gerekli hazırlıkları yaptığı ve ihaleden önce şartnameyi revize ettiği, davalı Bakanlık tarafından aynı hukuki niteliğe sahip ihalelerin onaylandığı, dava konusu ihalenin iptali işleminde Covid-19 salgınının hava trafiğine muhtemel olumsuz etkilerinin somut olarak ortaya konulamadığı ve havalimanı inşaatının bitiş süresi gözetilmeyerek bu olası etkilerin hatalı değerlendirildiği, havalimanı inşaatı projesinin küçültüleceğinin iddia edilmesinin başka bir şirkete inşa ettirilen 150.000 m2’lik altyapı tesisi göz önüne alındığında maddi verilerle bağdaşmadığı, 23/09/2020 tarihli yeni ihalede, benzer iş deneyim şartı olarak dava konusu ihalenin aksine 15 yıl içinde havalimanı yapma işi şartı aranırken, 10 yıl içinde havalimanı yapma işi şartı getirilmesinin davacı şirketler dahil olmak üzere birçok şirketin ihaleye iştirakini engellediği ve davalı idarenin belli şirketlerin ihaleye iştirakini sağlamayı amaçladığı, dava konusu işlem ile idarenin zarara uğratıldığı, takdir hakkının kötüye kullanıldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idareler tarafından, temyiz istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacıların duruşma istemi yerinde görülmeyerek gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacılara iadesine,
5. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 07/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.