Danıştay 6. Daire 2019/12911 Esas 2022/4063 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/12911
Karar No : 2022/4063

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Konya ili, Selçuklu ilçesi, … Mahallesi, … Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde bulunan … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsata aykırı yapı yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca bir ay içinde ruhsatlandırılmasına, ruhsatlandırıldığında mührün kalkmasına, ruhsatlandırılmadığı takdirde yıkılmasına, yapı sahibince yıkılmaması durumunda Konya Organize Sanayi Bölge Müdürlüğünce yıkılarak masrafın tahsiline ve 3194 sayılı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacıya 119.990,40-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Selçuklu Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı tarafından imara ve ruhsata aykırı ilave yapılar yapıldığının sabit olduğu ve bu hususun yapı tatil zaptı ile tespit edilmesi karşısında, dava konusu Encümen kararının; 3194 sayılı Yasa’nın 32. maddesi uyarınca süresinde ruhsatlandırılmasına, ruhsatlandırıldığında mührün kalkmasına, ruhsatlandırılmadığı takdirde yıktırılmasına, aksi halde Konya Organize Sanayi Bölgesince yıktırılmasına ve yıkım masraflarının yapı sahibinden tahsiline ilişkin kısmında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddine, dava konusu işlemin para cezasına ilişkin kısmı yönünden ise; dava konusu ruhsatsız yapı nedeniyle davacı hakkında "imar kirliliğine neden olmak" suçundan dolayı açılan ceza davasında … Asliye Ceza Mahkemesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile; Türk Ceza Kanununun 184/1 maddesi uyarınca davacının imar kirliliğine neden olmak suçundan dolayı mahkum edilmiş olması karşısında, 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 7. fıkrası uyarınca davacı adına verilen dava konusu para cezasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varıldığından, idarece kesilen para cezasında hukuki isabet görülmediğinden para cezası işleminin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, para cezasının iptaline esas alınan ceza mahkemesindeki erteme kararının henüz kesinleşmemiş olması sebebiyle kararın para cezasına ilişkin kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ :Davalı iderenin temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının para cezasına ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Konya ili, Selçuklu ilçesi, Büyük … Mahallesi, … Organize Sanayi Bölgesi sınırları içerisinde bulunan … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmaz üzerinde ruhsata aykırı yapı yapıldığının 04/01/2016 tarihli yapı tatil tutanağı ile tespiti üzerine, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca bir ay içinde ruhsatlandırılmasına, ruhsatlandırıldığında mührün kalkmasına, ruhsatlandırılmadığı takdirde yıkılmasına, yapı sahibince yıkılmaması durumunda … Organize Sanayi Bölge Müdürlüğünce yıkılarak masrafın tahsiline ve 3194 sayılı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacıya 119.990,40-TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Selçuklu Belediye Encümeni kararı alınmıştır.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı Kanunun 42. maddesinde para cezasıyla ilgili düzenlemelere yer verilmiş, maddenin 2. fıkrasının (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerindeki artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup, 7. fıkrasında; "Yukarıdaki fıkralar uyarınca tahsil olunan idari para cezaları, aynı fiil nedeniyle 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara faizsiz olarak iade edilir.'' hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden; Türk Ceza Kanununun 184 üncü maddesine göre mahkûm olanlara 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 7. fıkrası uyarınca idari para cezasına ilişkin tutarın iade edilebileceği, ancak tahsil edilen para cezasının iadesi istemiyle idareye başvurması, başvurunun reddedilmesi halinde başka bir davada uyuşmazlık konusu edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, 3194 sayılı Kanun'un 42. maddesinin 7. fıkrası uyarınca idari para cezasına ilişkin tutarın davacıya iade edilebileceği açık ise de, tahsil edilen para cezasının iadesi istemiyle idareye yapılacak başvurunun reddedilmesi halinde ortaya çıkacak uyuşmazlıkta değerlendirilmesi gereken bu hususun dava konusu işlemin iptal edilmesine gerekçe olamayacağından para cezasının diğer unsurları yönünden inceleme yapılarak karar verilmesi gerekirken, aksi yöndeki Mahkeme kararında hukuki isabet görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararının, para cezasının iptaline ilişkin kısmına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin İdari Dava Dairesinin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen iptaline, kısmen reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyiz edilen iptale ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 31/03/2022 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.