Danıştay 8. Daire 2020/6153 Esas 2022/2272 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/6153
Karar No : 2022/2272

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN KONUSU :
Dava, 05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'in
14. maddesiyle, 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19. maddesine eklenen 6. fıkranın son cümlesinin,
19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesine eklenen 5. ve 6. fıkralarının,
21. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesinin iptali istemiyle açılmıştır.

DAVACININ İDDİALARI :
05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 14. maddesiyle, 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19. maddesine eklenen 6. fıkranın son cümlesinin, 19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesine eklenen 5. ve 6. fıkralarının, 21. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesinin; Danıştay Sekizinci Dairesi'nin E:2015/5355 sayılı kararı ile 20.03.2015 tarih ve 3101472 sayılı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Direksiyon Eğitimi Dersi Sınav Yönergesi’nin “Direksiyon eğitimi dersi il sınav sorumlusu ve direksiyon eğitimi dersi sınav yürütme komisyonunun görevleri” başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (g) bendi ve 6. maddesinin 2.fıkrasının (i) bendinin yürütmesinin durdurulduğu, anılan kararda belirtilen gerekçe dikkate alınmadan, bu gerekçeye aykırı olarak Yönetmelikte değişiklik yapıldığı, dava konusu maddelerde sayılan görevlilere bir yıl süreyle görev verilmemesi yaptırımının ağır, ölçülülük ilkesine aykırı olduğu ileri sürülerek iptali istenilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 42. maddesinin 3. fıkrası ve 123. maddesinin 2. fıkrasında Bakanlığa tanınan yetkiler çerçevesinde düzenleme yapıldığı, kursiyerin akan trafikte direksiyon usta öğreticisinin gözetiminde araç kullanmasının Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 7. ve 19. maddesi gereği zorunlu olduğu, öğreticinin araçta bulunmaması veya görevini gerektiği gibi yerine getirmemesinin kursiyeri ve diğer kişileri tehlikeye atacağı, dava konusu düzenlemede usta öğreticilerin işledikleri iddia edilen fiillerle ilgili inceleme ve soruşturma yapılması gerektiğinin açıkça belirtildiği, soruşturma sonucunda fiilin somut olarak ortaya konulması ve usta öğreticinin kusurlu olması halinde bir yıl süreyle sınırlı olarak yaptırımın uygulanabileceği, inceleme ve araştırma sonucunda kusurlu olmadığı tespit edilen görevliye yaptırım uygulanması söz konusu olmayacağından yaptırım ile ulaşılmak istenen amaç arasındaki makul dengenin sağlanacağı ve ölçülülük ilkesine de uygun hareket edileceği, bu nedenle sürenin makul ve ölçülü olduğu, Avrupa Birliği standartlarına uyum sağlama amacıyla düzenlemeler yapıldığı, trafik kazalarının azaltılması ve yol güvenliğinin sağlanmasının amaçlandığı, sürücü eğitimlerinin nitelikli olması halinde trafik kazalarında da azalma olacağı, kişilere ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan yaptırımların da uygulanabileceği, bir yıl süreyle direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev almaması halinde uygulamadan uzak kalan görevliler için sınav yasaklılığı bittiğinde yeniden hizmet içi eğitim programına katılmalarının öngörüldüğü, dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın kısmen iptal, kısmen reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Danıştay Onbeşinci Dairesinin 15.03.2018 gün ve E:2016/6791, K:2018/2624 sayılı; 05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 14.maddesiyle, 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19.maddesine eklenen 6.fıkranın son cümlesinin, 19.maddesiyle asıl Yönetmeliğin 29.maddesine eklenen 5. Ve 6.fıkralarının 21.maddesiyle asıl Yönetmeliğin 31.maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesinin iptali istemiyle açılan davanın kısmen reddi, kısmen iptali yolunda verilen kararı; düzenleme yapılırken İçişleri Bakanlığından görüş alınıp, alınmadığı yolunda herhangi bir araştırma yapılmadığı için bozulmuştur.
2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesine göre Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalarda, temyiz incelemesi sonucu bozulan kararlar üzerine Danıştay idari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarının kararlarına uyulması mecburi olduğundan anılan Kurul kararında belirtilen gerekçeyle bozma kararı doğrultusunda Danıştay Sekizinci Dairesinin 10/11/2020 gün ve E:2020/6153 sayılı ara kararıyla; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 42.maddesinin 3.fıkrası ile 123. maddesinin 2.fıkrasında hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, sürücülerin eğitimleri ve sınavları, sertifika sınavlarının usul ve esasları ile diğer usul ve esasların içişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine çıkarılacak Yönetmelikle belirleneceği hükmü uyarınca, dava konusu Yönetmeliğin hazırlık aşamasında İçişleri Bakanlığından uygun görüş alınıp alınmadığı sorulmuş, oluşan görüş ve önerilerin Milli Eğitim Bakanlığına gönderildiği anlaşılmış olduğundan isin esasına geçildi.
Dava konusu düzenlemeyle, trafik kazalarının önüne geçilebilmesi amacıyla mevzuata aykırı hareket eden görevlilere "sınavlarda bir yıl süreyle görev verilmemesi" şeklinde bir yaptırım uygulanması hükme bağlanmış ise de ulaşılmak istenen amaç ile yaptırım arasında makul bir dengenin sağlanabilmesi için mevzuata aykırı eylemin ağırlığına göre kademeli bir yaptırım sisteminin uygulanması gerekmekte olup dava konusu düzenleme ile her türlü mevzuata aykırılık için bir yıl gibi uzunca bir süre hak mahrumiyetine sebep olacak türden bir idari yaptırımın getirilmesi, hem fiil ile yaptırım arasındaki dengenin bozulmasına, hem de 120 saatlik eğitimden geçerek sınavda görev alan ilgililer açısından hakkaniyete aykırı uygulamalara sebebiyet vereceği muhakkaktır.
Bu durumda, öngörülen yaptırımla ulaşılmak istenen amaç arasında makul bir dengenin bulunmadığı, bu durumun ölçülülük ilkesine aykırılık teşkil ettiği sonucuna ulaşıldığından dava konusu düzenlemenin iptaline karar verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, 05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 14. maddesiyle, 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19. maddesine eklenen 6. fıkranın son cümlesinin, 19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesine eklenen 5. ve 6. fıkralarının, 21. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesinin iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay Onbeşinci Dairesinin 15/03/2018 gün ve 2016/6791, K:2018/2624 sayılı kararıyla Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin; 14. maddesiyle, 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19. maddesine eklenen 6. fıkrasının son cümlesinin iptaline, davanın 19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesine eklenen 5. ve 6. fıkralarının, 21. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesine ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.
İdari Dava Daireleri Kurulunun 19/02/2020 gün ve E:2018/2643 K:2020/385 sayılı kararıyla, dava konusu düzenlemeler yapılırken İçişleri Bakanlığının uygun görüşünün alınıp alınmadığı hususu araştırıldıktan sonra yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle, kısmen davanın reddine, kısmen dava konusu düzenlemenin iptaline ilişkin Danıştay Onbeşinci Dairesinin temyize konu 15/03/2018 tarih ve E:2016/6791, K:2018/2624 sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Dairemizin 10/11/2020 günlü ara kararıyla, dava konusu Yönetmeliğin hazırlık aşamasında İçişleri Bakanlığı'nın uygun görüşünün alınıp alınmadığının sorulmasına, alınmış ise bu hususa ilişkin tüm bilgi ve belgelerin onaylı ve okunaklı birer örneğinin gönderilmesinin istenilmesine karar verilmiş olup, ara karar cevaplarından, İçişleri Bakanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile dava konusu düzenlemeler için görüş bildirildiği ve ayrıca 02.12.2015 tarihinde Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirilen toplantı sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği nihai taslağı üzerinde mutabık kalındığı anlaşılmış olup, ara kararı cevapları da dikkate alınarak işin esası incelendi.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Sürücü adaylarının sınavları ile sürücü belgelerinin verilmesi esasları" başlıklı 42. maddesinin 3. fıkrasında, "Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un "Sürücü kursları" başlıklı 123. maddesinin 2. fıkrasında da, "Sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavları İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dava konusu 05.12.2015 tarih ve 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin;
İçişleri Bakanlığı'nın 18/09/2015 tarih ve 09.63.05-2880 sayılı yazısı ile dava konusu düzenlemeler için görüş bildirildiği ve ayrıca 02.12.2015 tarihinde Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğü toplantı salonunda gerçekleştirilen toplantı sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği nihai taslağı üzerinde mutabık kalındığı anlaşıldığından madde esaslarının incelenmesine geçilmiştir.

14. maddesinin 6. fıkranın son cümlesi incelendiğinde;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 42. maddesinin 3. fıkrasında; sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esasların İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği, 123. maddesinin 2. fıkrasında ise sürücü kurslarının sürücü belgesi cinslerine göre sınıflandırılması, hangi sınıf kursun kimler tarafından açılabileceği, öğretim ve eğitim konuları ile metodu, kurs süreleri, kurslar için eğitim ve öğretimde kullanılacak bina, araç, gereç ve teçhizatın nitelik ve niceliği, teminat miktarları, sertifika sınavlarının esas ve usulleri, sertifika aranmayacak sürücü belgesi sınıfları ve bunların sınavlarının İçişleri Bakanlığının uygun görüşü üzerine Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığınca çıkartılan yönetmelikle belirleneceği hükümleri yer almaktadır.
Anılan Kanunun 123. maddesi ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'na dayanılarak 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde usta öğreticinin kursta görevli eğitim personelinden olduğu, 'Görev, yetki ve sorumluluklar' başlıklı 25. maddesinde ise kurstaki eğitim personeli ile diğer görevlilerin; görev, yetki ve sorumlulukları bakımından 5580 sayılı Kanun ile Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri ve dengi resmî kurumlarda görevli personelle ilgili mevzuat hükümlerine tabi olduğu düzenlenmiştir.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 2. maddesinin (b) bendinde motorlu taşıt sürücüleri kursları da anılan Kanun kapsamında kurum olarak tanımlanmış; 'Özlük hakları ve sorumluluklar' başlıklı 9. maddesinin 4. fıkrasında kurumlarda görev yapan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticilerin, bu Kanun hükümleri saklı kalmak üzere; yetki, sorumluluk, ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 1702 sayılı İlk ve Orta Tedrisat Muallimlerinin Terfi ve Tecziyeleri Hakkında Kanun, 4357 sayılı Hususi İdarelerden Maaş Alan İlkokul Öğretmenlerinin Kadrolarına Terfi, Taltif ve Cezalandırılmalarına ve Bu Öğretmenler İçin Teşkil Edilecek Sağlık ve İçtimaî Yardım Sandığı ile Yapı Sandığına ve Öğretmenlerin Alacaklarına Dair Kanun ile 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, hükümlerine tâbi oldukları hüküm altına alınmıştır.
Dava konusu düzenleme ile motorlu taşıt sürücüleri kurslarında görevli usta öğreticilerin, kursiyerlere Yönetmelikte belirlenen kurallara aykırı olarak araç kullandırması fiilinin karşılığı olarak kurslarda bir yıl süreyle görev verilmemesi yaptırımının öngörüldüğü, bu yaptırımın da usta öğreticileri cezalandırma amacına yönelik olduğu görülmektedir.
Yukarıda aktarılan mevzuat incelendiğinde ise; usta öğreticilerin; görev, yetki ve sorumlulukları bakımından 5580 sayılı Kanunda, 657 sayılı Kanun ve sair kanunlara atıf yapılmak suretiyle bu kişilerin görevleri gereği ifa ettikleri fiillerin mevzuata aykırılık teşkil etmesi halinde nasıl bir yol izleneceği ve hangi mevzuata göre işlem tesis edileceğinin açıkça gösterildiği;gerek 657 sayılı Kanunda gerekse 5580 sayılı Kanun veya 2918 sayılı Kanunda usta öğreticiler hakkında bir yıl süreyle kurslarda görev almama şeklinde yaptırım öngörülmediği gibi davalı idareye de yönetmelik ile böyle bir yaptırımı uygulama yetkisinin verilmediği, anılan kanunlarda öngörülmeyen kuralın yönetmelik ile düzenlenemeyeceği sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, bir yıl süreyle kurslarda görev almama yaptırımının yasal dayanağının bulunmadığı anlaşıldığından, dava konusu edilen düzenlemede hukuka uyarlık görülmemiştir.
Her ne kadar 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 19. maddesinin 6. fıkrasının karar tarihi itibariyle güncel halinde "(Ek fıkra:RG-5/12/2015-29553) (Değişik ibare:RG-22/4/2017-30046) “M”, “A1”, “A2”, “A”, “B1” ve “F” (Değişik ibare:RG-19/10/2017- 30215) sınıfı sertifika alacaklara EK-7’de yer alan Motorlu Bisiklet ve Motosiklet Direksiyon Eğitim ve Sınav Yeri Krokisinde belirtilen alanda verilecek direksiyon eğitimi sırasında usta öğreticinin kursiyeri uygun bir yerden gözleyerek ve akan trafikte başka bir araçtan takip ederek gerektiğinde kursiyerle irtibat kurabilecek durumda bulunması, bu sınıflar dışındaki sertifikaları alacak kursiyerlere karayollarındaki akan trafikte verilecek direksiyon eğitimi sırasında ise usta öğreticinin araçta bulunması zorunludur. (Ek cümleler:RG-7/3/2017-30000) Bu fıkra hükümlerine aykırı olarak kursiyere araç kullandırdığı tespit edilen usta öğreticilere, yapılan inceleme ve soruşturma sonucuna göre millî eğitim müdürlüğünce yapılacak, kursun katıldığı ilk beş sınavda görev verilmez. Aynı işlemin ikinci kez tekrarlanması halinde bu kişilere, on sınavda; üçüncü kez tekrarlanması halinde ise bir yıl görev verilmez. Ayrıca bu kişiler hakkında gerekli işlem yapılır. Görev verilmeme işlemi, inceleme ve soruşturma sonucuna göre alınacak onay tarihinden itibaren ilk uygulama sınavında uygulanır. (Mülga cümle:RG-7/3/2017-30000) (…)." şeklinde değişiklik yapılmış ise de söz konusu değişikliklerin Danıştay Onbeşinci Dairesinin 12/10/2016 tarih ve E:2016/6791 sayılı yürütmenin durdurulması kararı sonrasında yapıldığı anlaşıldığından dava konusu madde yönünden iptal kararı verilmesi gerekmektedir.

19. maddesinin 5. ve 6. fıkraları ile 21. maddesinin 2. fıkrasının son cümlesi incelendiğinde ise;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Sürücü Adaylarının Sınavları ile Sürücü Belgelerinin Verilmesi Esasları" başlıklı 42. maddesinin 3. fıkrasında, "Sürücülerin eğitimleri ve sınavları, eğitimlerin ve sınavların süresi, içeriği ve yapılacağı yerlerin özellikleri, sınav yapıcıların nitelikleri ve eğitimi ile diğer usul ve esaslar İçişleri Bakanlığının uygun görüşü alınarak Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir." hükmü yer almaktadır.
05/12/2015 günlü, 29553 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 19. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 29. maddesine eklenen 5. fıkrasında, "İl sınav sorumlusu yardımcısı, il temsilcisi, sınav yürütme komisyonu başkanı ve sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyeceklerden görevine gelmeyen, geç gelen veya sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya aykırı hareket edenlere gerekli inceleme ve soruşturma sonucuna göre il sınav sorumlusu bir yıl süreyle görev verilmemesini sağlar. Ayrıca bu kişiler hakkında idari işlem yapılır." hükmü, 6. fıkrasında, "Sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri, sınavda görevli diğer personel ve direksiyon usta öğreticilerinden görevine gelmeyen, geç gelen veya sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya aykırı hareket edildiği gerekli inceleme ve soruşturma sonucunda tespit edilenlere sınav yürütme komisyonu başkanı bir yıl süreyle görev verilmemesini sağlar. Ayrıca bu kişiler hakkında idari işlem yapılır." hükmüne, anılan yönetmeliğin 21. maddesiyle, asıl Yönetmeliğin 31. maddesine eklenen 2. fıkrasının son cümlesinde, "...Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin altıncı fıkrası hükmü gereği bir yıl süre ile görev verilmeyen direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyesine, bir yıl sonunda tekrar hizmet içi eğitimine katılıp başarılı olmadan direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev verilmez." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan düzenlemelerde, direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev alacak il sınav sorumlusu yardımcısı, il temsilcisi, sınav yürütme komisyonu başkanı ve sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecekler, sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri ile sınavda görevli diğer personel ve direksiyon usta öğreticilerinden görevine gelmeyen, geç gelen veya sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya aykırı hareket edenlere bir yıl süreyle sınavlarda görev verilmemesi, bir yıl süre ile görev verilmeyen direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyesine, bir yıl sonunda tekrar hizmet içi eğitimine katılıp başarılı olmadan direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev verilmemesi yaptırımı düzenlenmiştir.
Motorlu taşıt sürücü kursu sınavları ilçede görevli kurs sayısı ve kurslarda kayıtlı aday sayısına göre yapılmakta olup, il ve ilçelerdeki sınavlarda görev almak üzere belgeye sahip öğretmenlerin sayısının fazla olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bir öğretmene bir yılda sadece üç veya dört defa görev verilebildiği, bu nedenle, bir yıllık sürenin daha aşağıya çekilmesi durumunda, normal şartlarda fiilen görev almasına imkan bulunmayan bir kişinin aynı süreyi cezalı olarak geçirecek olması, diğer bir ifade ile ceza verilmesi ile verilmemesi arasında herhangi bir fark kalmayacak olması ve görevlendirme dönemleri dikkate alındığında, ilgiliye görev verilmeyecek sürenin kısaltılması halinde cezanın yaptırımsız kalacağı hususları birlikte değerlendirildiğinde, gerekli inceleme ve soruşturma sonucunda mevzuata aykırı hareket ettiği ve bu davranışta kusurlu olduğu tespit edilenlere, bir yıl süreyle görev verilmemesi şeklinde bir yaptırım uygulanmasına ilişkin yönetmelik hükmünde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, Millî Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğin 29. maddesinin 6. fıkrası gereğince mevzuata aykırı hareket edilmesi nedeniyle yapılacak inceleme ve soruşturma sonucuna göre bir yıl süreyle motorlu taşıt sürücüleri kursu direksiyon eğitimi sınavlarında görev verilmeyen bu kişilerin, bir yıl gibi uzun bir süre boyunca sınavlarda görev almadıklarından yeni uygulamaları takip edemeyecekleri açık olup, bu nedenle, kişilerin sınav yasaklılığı bittikten sonra tekrar hizmet içi eğitimi tamamlama programlarına alınmalarına yönelik yapılan düzenlemede de hukuka aykırılık bulunmamıştır.
Her ne kadar 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin karar tarihi itibariyle güncel halinde, 19/10/2017 tarih ve 30215 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 12. maddesiyle değişiklik yapılmış ise de, asıl Yönetmeliğin 29. maddesinin (4) fıkrasının (b) bendinde; "b) Sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecekler, sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri, sınavda görevli diğer personel ile direksiyon usta öğreticilerinin görevine gelmediğini veya geç geldiğini, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmadığını veya ilgili mevzuata aykırı hareket ettiğini tespit etmesi durumunda gerekli inceleme/soruşturmanın yapılmasını sağlar. Soruşturma sonucunda haklarında 28/A maddesi hükümleri doğrultusunda işlem yapılmasını sağlar." hükmü ve 28/A maddesinin 6. ve 7. fıkraları ile "(6) Sınav yürütme komisyonu başkanı; sınav yürütme komisyonu üyeleri, direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyeleri, sınavda görevli diğer personel ve direksiyon usta öğreticilerinden görevine gelmeyen veya geç gelenlere, sınavda ilgili mevzuatta belirtilen görevleri yapmayan veya ilgili mevzuata aykırı hareket edenlere ilgili millî eğitim müdürlüğünce gerekli inceleme ve soruşturma sonucuna göre, art arda üç sınavda görev verilmez. Bu kişilere; ikinci kez tekrarlanması hâlinde art arda altı sınavda, üçüncü kez tekrarlanması hâlinde ise bir yıl görev verilmez. Ayrıca bu kişiler hakkında gerekli işlem yapılır. Görev verilmeme işlemi, inceleme ve soruşturma sonucuna göre alınacak onay tarihinden itibaren ilk uygulama sınavında uygulanır. Bu fıkrada belirtilen fiilleri işleyen görevliler hakkında dördüncü fıkra kapsamında işlem yapılması hâlinde bu fıkra kapsamında ayrıca işlem yapılmaz. (7) Sınav sürecini kontrol edecek ve denetleyecekler ile direksiyon eğitimi dersi sınav yürütme komisyonunda görev alanlar aynı yıl içerisinde direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonlarında görev alamazlar." dava konusu düzenlemeye benzer düzenlemeler getirildiği görüldüğünden dava konusu madde yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Yine her ne kadar 29.05.2013 tarih ve 28661 sayılı asıl Yönetmeliğin 31. maddesinin 2. fıkrasının karar tarihi itibariyle güncel halinde "Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alan personel, il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince; mevzuatta değişiklik yapılması veya uygulamalarda eksiklik görülmesi halinde Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre hizmet içi eğitime alınır. (Ek cümle:RG-12/9/2019-30886) Hizmet içi eğitimi tamamlayıp sınavda başarılı olanların bilgileri il/ilçe millî eğitim müdürlüklerince Özel MTSK Modülüne girilir, ilçeden ayrılan personel ise Özel MTSK Modülünden çıkarılır. Direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonunda görev alanlardan hizmet içi eğitim sonunda yapılan değerlendirmede başarılı olanlara sınavlarda görev verilir. Yeterli olmayanlar tekrar hizmet içi eğitimine alınırlar. Bu eğitimi almayanlarla eğitim sonucunda yapılan sınavda başarısız olanlara ve (Değişik ibare:RG-19/10/2017- 30215) Bu Yönetmeliğin 28/A maddesinin altıncı fıkrası hükmü (Değişik ibare:RG-7/3/2017-30000) doğrultusunda bahsedilen davranışları üçüncü kez yaptığı tespit edilen ve bir yıl süreyle görev verilmeyen direksiyon eğitimi dersi sınavı uygulama ve değerlendirme komisyonu başkan ve üyesine, tekrar hizmet içi eğitimine katılıp başarılı olmadan direksiyon eğitimi dersi sınavlarında görev verilmez." şeklinde değişiklik yapılmış ise de içerik olarak önceki düzenlemeye benzer nitelikte olduğu görüldüğünden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Dava konusu Yönetmeliğin 14. maddesinin 6. fıkrasının son cümlesinin İPTALİNE,
2. Dava konusu Yönetmeliğin 19. maddesinin 5. ve 6. fıkraları ile ve 21. maddesinin 2. fıkrasının son cümlesi yönünden DAVANIN REDDİNE,
3. Dava kısmen iptal, kısmen ret ile sonuçlandığından, aşağıda dökümü gösterilen … TL yargılama giderlerinin yarısı olan … TL'nin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine; yargılama giderlerinin diğer yarısı olan … TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya, …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde taraflara iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle
31/03/2022 tarihinde karar verildi.