Danıştay 8. Daire 2013/6638 Esas 2013/10609 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2013/6638
Karar No : 2013/10609
Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) :
Vekili :
Karşı Taraf (Davacı) :
Vekili :
İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi :
Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin gereği görüşüldü:
Dava, davacının Azerbaycan Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Fakültesinden aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem ile 2011/1 ve 2011/2 seviye tespit sınavlarının iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, davacının diploma aldığı Azerbaycan Teknik Üniversitesi'nin ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanındığı, Azerbaycan Teknik Üniversitesi'nden alınan diploması için denklik talebinde bulunan davacının durumunun Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği'nde belirlenen kriterlere göre değerlendirilmesi gerekirken, bu yönde bir değerlendirme yapılmaksızın 19.01.2011 tarihli Yürütme Kurulu kararı gerekçe gösterilmek suretiyle başvurusunun reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptali ile 2011 yılında yapılan seviye tespit sınavları açısından ise 60 günlük dava açma süresi geçtikten çok sonra dava açıldığı gerekçesiyle davanın bu kısmı açısından süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davalı idarece, davacının başvurusunun reddine ilişkin kısmın İdare Mahkemesince iptal edilmesi üzerine bu kısımla ilgili olarak temyiz isteminde bulunulmuştur.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 7. maddesinin (p) bendinde; yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisans üstü diplomaların denkliğini tespit etmek Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında sayılmıştır.
Anılan Kanun uyarınca hazırlanıp 06.11.2010 tarih ve 27751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği'nin 7. maddesinde; "Denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren alındı belgesi verilir. Başvuruda eksik belgeler var ise tamamlanması istenir.
Yönetmelikte öngörülen belgelerle yapılan diploma denklik başvurusunun ön incelemesi 8. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hususlara uygunluk yönünden denklik birimi elemanları tarafından yapılır ve bir ön inceleme raporu hazırlanarak Komisyona sevk edilir. Diploma denklik incelemesi Komisyonca 8 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi, ikinci fıkrası ve 9 uncu maddelerine uygunluk yönünden yapılır. Komisyon tarafından yapılan inceleme sonucu hazırlanan rapor Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşülerek karara bağlanır." hükmü yer almıştır.
Yönetmeliğin 9. maddesinde: "Yapılan inceleme sonucunda;
a) Diplomanın alındığı kurumun ilgili ülke makamları ve YÖK tarafından tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere mezun olduğu düzeye göre ön lisans denklik belgesi, lisans denklik belgesi veya yüksek lisans denklik belgesi verilir.
b) ÖSYS Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının kılavuzda yer alan programlarına Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yerleştirilen öğrencilerin alacakları diplomalara 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca yapılacak inceleme sonucunda denklik belgesi verilir.
c) Mezun olunan lisans programının Türkiye'deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere; Türkiye'deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olduğunu belgelemeleri halinde denklik belgesi verilir. Tamamlama eğitimine katılmak isteyen öğrencilerin hangi üniversitelerde bu eğitimi alacakları, tamamlama eğitiminin süresi ve öğrencinin almak zorunda olduğu dersler Komisyonca belirlenir. Bu amaçla gerektiğinde konunun uzmanı kişilerden oluşan alt komisyonlar kurulabilir.
ç) Mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinin yeterli bulunmaması durumunda, başvuru sahibi usul ve esasları Kurul tarafından belirlenen seviye tespit sınavına tabi tutulur." hükmü bulunmaktadır.
Aynı Yönetmeliğin 10. maddesinde ise; "Uzaktan eğitim programlarından alınan diplomalar; diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir kurum olması, bir üst eğitime girişte kabul edilmesi, program kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer örgün öğretim programı kredi toplamına uygun olması, örgün öğretimde belirlenen program kazanımları ile aynı programın uzaktan öğretiminin program kazanımlarının uyarlı olması ve uzaktan eğitim programının ölçme ve değerlendirme sisteminin denetlenebilir nitelikte olması, yurtdışında yapılan uzaktan eğitimin Türkçe olmaması, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olması, eğitim düzeyi ve öğrenim alanının açıkça tespit edilmesi şartları aranarak, bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirildikten sonra kabul edilir veya reddedilir. " hükmüne yer verilmiştir.
Anılan mevzuat uyarınca ilgililerin yurtdışında aldıkları diplomaların denkliğinin tespitinde izlenecek usuller gösterilmiş olup; buna göre mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinde bir tereddütün yaşanması, alınan eğitimin yeterli bulunmaması halinde ilgililerin seviye tespit sınavına tabi tutulacağı açıktır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının 1983 yılında Atatürk Üniversitesi Erzurum Meslek Yüksekokulundan elektrik teknikeri unvanı alarak önlisans eğitimini tamamladığı, 1992-1993 yılları arasında Azerbaycan Teknik Üniversitesi'nde eğitim gördüğü, Türkiye'de bitirdiği önlisans ve Azerbaycan'da bitirdiği tamamlama eğitiminin ardından diplomasına denklik verilmesi amacıyla yaptığı başvurunun davalı idarece yapılacak seviye tespit sınavının birinci ve ikinci aşamalarında başarılı olması halinde kabul edilebileceğine ilişkin işlem tesis edilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, davacının yurtdışındaki lisans eğitimini gıyabi eğtim yoluyla tamamlanmış olması ve eğitim süresince sadece 27 gün Azerbaycanda bulunması alınan eğitimin idarece yeterli bulunmayarak seviye tespit sınavına tabi tutulmasına haklı neden oluşturmakta olup, Azerbaycan Teknik Üniversitesi'den aldığı diplomasına denklik verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun yapılacak olan seviye tespit sınavından başarılı olması halinde kabul edileceğine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Her ne kadar davacı tarafından kendi durumunda olan başka kişilere diploma denkliğinin sınavsız olarak verildiği belirtilerek dava konusu işlemin iptali istenilmiş ise de; bahsi geçen kişilerin davacı ile aynı konumda olmadığı, eğitim sürelerinin büyük bir kısmını öğrenim gördüğü ülkede geçirdikleri belirlenmiş olduğundan bu iddialara itibar edilmemiştir.
Ayrıca; Avrupa Bölgesinde Yükseköğretim İle İlgili Belgelerin Tanınmasına İlişkin Sözleşmenin 6. bölümünde, taraf devletlere eğitim açısından farklılık görülmemesi halinde diğer tarafça verilmiş yükseköğretim belgelerini tanıyacakları düzenlemesi yer almış olup;
buradan hareketle idarenin bu belgeleri mutlak anlamda tanımak zorunda olduğu sonucu çıkmadığı gibi, "önemli bir farklılık görülmediği" durumda denmek suretiyle sözleşmenin taraflarına denklik verme konusunda serbesti tanındığı ve idarenin de bakılmakta olan davada davacının eğitiminin gıyabi olduğu tespiti ile eğitiminin seviyesinde tereddüte düşerek dava konusu işlemi tesis ettiği sonuç ve kanaatine ulaşılmıştır.
Bu durumda, davacının yurt dışından aldığı diplomasına denklik belgesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurusunu, seviye tespit sınavına girmesi gerektiğinden bahisle reddeden davalı idare işlemini iptal eden İdare Mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesi'nin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine, kullanılmayan yürütmenin durdurulması harcının davalı idareye iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 19/12/2013 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY :
X- İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı gerekçe usul ve yasaya uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanması gerektiği oyu ile aksi yöndeki karara katılmıyorum.