17. Hukuk Dairesi 2016/7094 E. , 2019/3440 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ... Anonim Türk Sigorta Şirketi vekili tarafından süresi içinde ve davalı ... Taşımacılık A.Ş. vekili tarafından süresinde sonra temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacı vekili; davacının idaresinde bulunan ve ... Sigorta tarafından kasko poliçesiyle sigortalanmış bulunan araç ile diğer davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın karıştığı kazada davacının ağır biçimde yaralandığını, malul kalma riskinin bulunduğunu, sürücüsü olduğu araçta ağır hasar oluştuğunu ve aracın çalışamaması nedeniyle kazanç kaybının sözkonusu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 40.000,00 TL. maddi ve 15.000,00 TL. manevi tazminatın kaza (sigortacılar için dava) tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 09.03.2015 tarihli ıslah dilekçesiyle, toplam maddi tazminat taleplerini 151.848,05 TL"ye yükseltmiştir.
Birleşen davada, davacı vekili; davacıya ait olup asıl davaya konu kazada ağır hasar gören davacı aracının tamir
süresince çalıştırılamaması nedeniyle davacının kazanç kaybına uğradığını, asıl davada alınan raporlarla bu zararın tespit edildiğini, davacı sürücüsünün kazada kusuru bulunmadığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 37.385,00 TL. maddi tazminatın kaza (sigortacılar için dava) tarihinden işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri, kusur ve sorumluluk ile tazminat miktarlarına itiraz ederek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı ...Ş. hakkında açılan maddi tazminat davasının feragat nedeniyle reddine; diğer davalılar bakımından davanın kabulü ile 14.884,90 TL. maddi tazminatın kaza (davalı ... için dava) tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline; 15.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Taşımacılık A.Ş. ve ..."ten müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Anonim Türk Sigorta Şirketi vekili ve davalı ... Taşımacılık A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ... Taşımacılık A.Ş. vekilinin temyiz talebi yönünden; mahkemece verilen 15.12.2015 tarihli karar, davalı vekiline 26.01.2016 tarihinde tebliğ edildiği halde; mahkeme kararıyla ilgili temyiz dilekçesinin, davalı vekili tarafından, HUMK"nun 432. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre geçirildikten sonra (15.02.2016 tarihinde) verildiği ve temyiz defterine kaydedildiği görülmektedir. Süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 3/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, Yargıtay"ca da bu yolda karar verilebileceğinden, davalı vekili tarafından süresinden sonra yapılan temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
2-Asıl dava, trafik kazası nedeniyle işgöremezlik tazminatı, araç hasar bedeli, araç kazanç kaybı ve manevi tazminat istemine; birleştirilen dava ise, araç hasar bedeli ve araç kazanç kaybından oluşan maddi tazminat istemine ilişkindir.
Anayasanın 141. maddesinde, mahkeme kararlarının gerekçeli olarak yazılması öngörülmüş bulunduğu gibi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 297. maddesinde de verilen hükümde, iddia ve savunma yönünden toplanan deliller, delillerin tartışılması, varılan sonuçla ilgili hukuki nedenler, taraflara yüklenen borç ve sağlanan hakların kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıkça yazılması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafından açılan davalar arasında hukuki ve fiili irtibat bulunması nedeniyle, davaların birleştirilmesine karar verilmiş ve buna göre hüküm kurulmuş ise de; 1086 sayılı HUMK"nun 45. maddesi ile 6100 sayılı HMK"nun karşılık 166. maddesi uyarınca, birleştirilen dava dosyaları bağımsızlıklarını koruyacağından her davada talepler ayrı ayrı değerlendirilerek hüküm kurulması, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin her dava için ayrı ayrı belirlenmesi gerekir.
Davacı taraf, araç hasar bedeli ve araç kazanç kaybından oluşan toplam 37.385,00 TL. maddi tazminat istemini, hem asıl davaya hem de birleşen davaya konu etmiş; anılan bedelleri, asıl davada araç sürücüsü olan davacı ve birleşen davada araç maliki olan davacı için talep etmiştir. Yargılamanın devamı sırasında, davalılardan ... Sigorta A.Ş. tarafından işgöremezlik tazminatı ile araç hasar bedeli olarak ödenen bedellerin düşülmesinden sonra kalan 14.884,90 TL"lik maddi tazminatın tüm davalılardan tahsili şeklinde hüküm tesis edilmiştir. Sorumluluğuna karar verilen davalıların her birinin sorumluluğu farklı hukuki sebebe dayandığı gibi sorumlu olacakları zararlar da farklılık arzedecektir.
Açıklanan vakıalar karşısında; mahkemece verilen hükmün denetiminin sağlanabilmesi bakımından, asıl ve birleşen davaya konu araç hasar bedeli ve araç kazanç kaybı ile asıl davaya konu işgöremezlik tazminatı yönünden ayrı ayrı hüküm kurulması gerektiği açıktır. Asıl ve birleştirilen dava hakkında tek hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.
Kabule göre ise; davalı ... Anonim Türk Sigorta Şirketi, birleşen davanın davacısı olan Münif Kıran"a ait aracın kasko sigortacısı olup, sorumluluğu kasko poliçesinde sigortalı araç için verilen teminatlarla sınırlıdır. Hüküm altına alınan 14.884.90 TL. maddi tazminatın, davaya konu edilen hangi zarara ilişkin olduğu hükümde belli değildir. Ayrıca, adı geçen davalı tarafından düzenlenen kasko poliçesinin tamamını içerir sureti dosya kapsamında bulunmadığı gibi, davacıya ait sigortalı aracın hasar görmesi halinde kullanılamamasından kaynaklanan araç kazanç kaybı için poliçeyle teminat verilip verilmediği de belli değildir. Tüm bu hususlar gözetilmek suretiyle; davalı tarafından düzenlenen kasko poliçesinin tüm sayfalarını içerir örneğinin temin edilmesi ve kaskolu araç için bilirkişi raporuyla belirlenen 9.000,00 TL"lik araç kazanç kaybı yönünden kasko sigortacısı Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi"nin hukuki durumunun takdir ve tayini gerekirken, belirtilen araştırma ve değerlendirmelerin yapılmayışı da doğru olmamıştır.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Taşımacılık A.Ş. vekilinin temyiz isteminin süre yönünden REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Anonim Türk Sigorta Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Taşımacılık A.Ş. ve Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketine geri verilmesine, 25/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.