Danıştay 10. Daire 2021/4463 Esas 2022/1487 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2021/4463
Karar No : 2022/1487

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Valiliği
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartı ve çalışma izninin yenilenmesi istemiyle yapılan başvurunun güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle reddine yönelik … Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının işlem tarihi itibarıyla 5188 sayılı Kanun'un 10. maddesinde sayılan suçlardan verilmiş bir mahkumiyeti bulunmamakla birlikte, "terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen kişiler" kapsamında görülmesi sebebiyle dava konusu işlemin tesis edildiği ve özel güvenlik hizmetleriyle bağdaşmayan bu durumun, 5188 sayılı Kanun'un 11. maddesinde öngörülen güvenlik soruşturması kapsamında değerlendirilebileceği kanaatine varıldığı, bu itibarla dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı; nitekim, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… ve … tarih ve E:… (kararda sehven E:… yazılmıştır), K:… sayılı kararlarının da aynı yönde olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu … İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.


TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından; 10/04/2006 tarihinden özel güvenlik görevlisi kimlik belgesinin son geçerlilik tarihi olan 14/05/2020 tarihine kadar pek çok kurum ve iş yerinde çalıştığı; Asya Katılım Bankasında çalıştığı dönemde, Bankanın Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) devri sonrasında da güvenlik soruşturması yapılarak TMSF'ye bağlı olarak görev yapmaya devam ettiği, hakkında hiçbir adli, idari soruşturma yahut yargılama yokken güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu belirtilerek Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; davacının FETÖ/PDY terör örgütüne ait şirketlerde çalıştığına dair kayıtlar olmasının 5188 sayılı Kanun'un 11. maddesi kapsamında yapılan güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesi için yeterli olduğu; davacının mevcut kimlik kartının süresi devam ederken hakkında tahkikat yapılmamış olmasının olağan olduğu, kimlik yenileme başvurusu sırasında yapılan işlemlerin ise idarelerinin görevi olmakla beraber yasa gereği yerine getirildiği; ayrıca, davacının anayasal çalışma hakkının engellenmesinin söz konusu olmadığı, dava konusu işlemle, yalnızca kanuni yeterliliğe sahip olmadığı bir mesleği icrasına cevaz verilmediği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkimi'nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 18/10/2021 ve 10/01/2022 tarihli ara kararları cevaplarının geldiği görülerek ve dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Silahlı özel güvenlik görevlisi olarak çalışan davacının, aldığı yenileme eğitimi üzerine özel güvenlik kimlik kartını yenilemek amacıyla 24/01/2020 tarihinde Sivas İl Emniyet Müdürlüğü Özel Güvenlik Şube Müdürlüğüne başvurduğu, başvurusunun değerlendirme sürecinde davacı hakkında yürütülen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesinde elde edilen bilgilere göre; UYAP, TAHDİT, EAYS, KİHBİ projeleri, Terörle Mücadele (TEM) Şube Müdürlüğü ile Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Şube Müdürlüğünde davacıyla ilgili bir kayda rastlanmadığı, Sivas Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünden gelen kayıtlara göre, davacının 2006-2016 yılları arasında FETÖ/PDY terör örgütüne ait Asya Katılım Bankası A.Ş.'de çalıştığı bilgilerine yer verildiği, söz konusu tespit neticesinde davacının güvenlik soruşturması sonucu olumsuz kabul edilerek … Valiliği İl Özel Güvenlik Komisyonunca … tarih ve … sayılı işlemle silahlı özel güvenlik görevlisi kimlik kartının yenilenmesinin ve mevcut çalışma izni verilmesinin uygun olmadığına karar verilmesi üzerine anılan kararın iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'un "Özel güvenlik görevlilerinde aranacak şartlar" başlıklı 10. maddesinde, "Özel güvenlik görevlilerinde aşağıdaki şartlar aranır: a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak. b) Silahsız olarak görev yapacaklar için en az sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul; silahlı olarak görev yapacaklar için en az lise veya dengi okul mezunu olmak. c) 18 yaşını doldurmuş olmak. d) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile; 1) Kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkûm olmamak. 2) Affa uğramış olsa bile Devletin güvenliğine, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçları, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık ve fuhuş suçlarından mahkûm olmamak. 3) Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine, özel hayata ve hayatın gizli alanına, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarından dolayı hakkında devam etmekte olan bir soruşturma veya kovuşturma bulunmamak. e) (Mülga: 23/1/2008 – 5728/578 md.) f) Görevin yapılmasına engel olabilecek vücut ve akıl hastalığı ile engelli bulunmamak. g) 14 üncü maddede belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla tamamlamış olmak. h) Güvenlik soruşturması olumlu olmak." hükmü; "Çalışma izni" başlıklı 11. maddesinin, 680 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (680 sayılı KHK) 70. maddesi ile değişik 1. fıkrasında, "Özel güvenlik görevlisi olarak istihdam edilecekler (...) hakkında valilikçe güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılır. Soruşturma sonucu olumlu olanlara, bu Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen özel güvenlik temel eğitimini başarıyla bitirmiş olmak şartıyla, valilikçe çalışma izni verilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması bir ay içinde tamamlanır. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması her kimlik verilmesi veya ihtiyaç duyulması halinde yenilenir. (...)" hükmü; 4. fıkrasında, "Yönetici veya özel güvenlik görevlisi olabilme şartlarını taşımadığı veya bu şartlardan herhangi birini sonradan kaybettiği tespit edilenlerin kimliği iptal edilir.
" hükmü; aynı maddenin, 680 sayılı KHK'nın 70. maddesi ile eklenen 6. fıkrasında, "Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara iltisakı veya irtibatı olduğu tespit edilen kişiler, özel güvenlik alanında faaliyet yürüten şirket veya birimlerde çalışamazlar.
" hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dairemizce verilen 18/10/2021 tarihli ara kararıyla, dava konusu işlemin tesis edilmesine neden olan hususlara yönelik olarak davacı hakkında FETÖ/PDY silahlı terör örgütü ile ilişkisi, irtibatı veya iltisakı bakımından herhangi bir adli soruşturma açılıp açılmadığı, kolluk birimlerinde istihbari bilgi olup olmadığı ilgili kurumlara sorulmuş, 10/01/2022 tarihli ara kararıyla da davacının Asya Katılım Bankası nezdinde herhangi bir hesabının bulunup bulunmadığı, hesabı var ise hangi tarihte açıldığı, hesabın türü, hesap hareketleri ve hesap kapatılmış ise hangi tarihte kapatıldığı hususları Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonundan sorularak ilgili belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
Davalı idare ve Emniyet Genel Müdürlüğünce gönderilen bilgi ve belgelerde, davacı hakkında dava konusu işlemin tesisine sebep olan "2006-2016 yılları arasında FETÖ/PDY terör örgütüne ait Asya Katılım Bankası AŞ'de çalıştığı"na yönelik kayıt haricinde herhangi bir bilgiye rastlanmadığı; … Cumhuriyet Başsavcılığı Muhabere Bürosunun … tarih ve … sayılı yazısında da, davacı hakkında herhangi bir soruşturma ve ihbar kaydına rastlanmadığı bildirilmektedir.
Müflis Asya Katılım Bankası İflas İdaresince gönderilen kayıtlara göre ise, davacının Ekim 2006 yılında Asya Katılım Bankasında hesap açtığı görülmekle birlikte, söz konusu hesabın maaş hesabı niteliğinde olduğu ve 2013 ile 2016 tarihleri arasında rutin bankacılık işlemleri yürütüldüğü anlaşılmaktadır.
Bu durumda; 2006-2016 yılları arasında Asya Katılım Bankası A.Ş.'de çalışmak ve adı geçen Bankada maaş hesabı bulunmak haricinde, davacı hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanmasına dayanak teşkil edebilecek FETÖ/PDY terör örgütü ile aidiyet, irtibatı veya iltisakı olduğuna yönelik herhangi bir bilgi ve tespit bulunmadığının; mevcut tespitlerin ise tek başına davacının özel güvenlik görevlisi olarak görev yapmasına engel olabilecek nitelik taşımadığının, davalı idarece yargılama sürecinde de başkaca bir iddia ve belgenin ortaya konulmadığının anlaşılması karşısında; davacının silahlı özel güvenlik çalışma izninin ve kimlik kartının yenilenmesi talebinin, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlandığından bahisle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Nitekim; davanın reddine karar veren … İdare Mahkemesince, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… ve … tarih ve E:…, K:… sayılı kararlarına atıfta bulunulmakta ise de; … tarih ve E:…, K….sayılı kararın temyiz edilmeyerek istinaf aşamasında kesinleştiği, … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın ise, Dairemizin 23/12/2020 tarih ve E:2019/10927, K:2020/6886 sayılı kararıyla bozulduğu, Bölge İdare Mahkemesince de bozma kararına uyularak … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla davalı idarenin istinaf başvurusunun reddine karar verildiği görülmektedir.
Bu itibarla; davanın reddine yönelik … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan; davacının, terör örgütleriyle veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplarla üyelik, iltisak ve irtibatının sonradan tespit edilmesi durumunda davalı idarece her zaman işlem tesis edilebileceği de açıktır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin KABULÜNE,
2. Davanın reddine ilişkin … İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 21/03/2022 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.