Danıştay 3. Daire 2019/1073 Esas 2022/1193 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/1073
Karar No : 2022/1193

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Müdürlüğü
KARŞI TARAF (DAVACI) : … Petrol ve Petrol Ürünleri Petrokimya Kimya Makina İnşaat Taahhüt İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ….

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi …. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, yasal defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmediğinden bahisle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca 2011 yılının Ocak ila Aralık dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu vergi ve cezalara ait ihbarnamelerin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun tebligata ilişkin hükümlerine göre tebliğ edilmesi gerekirken şirket müdürü …'ın ikametgah adresinde eşi …'a 28/12/2016 tarihinde tebliğ edildiği, aynı ihbarnamelerin 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nu hükümleri uyarınca diğer şirket müdürü …'a 30/12/2016 tarihinde kapıya yapıştırılmak ve mahalle muhtarına bırakılmak suretiyle tebliğ edildiğinin anlaşıldığı olayda, beş yıllık zamanaşımı süresi içerisinde usulüne uygun şekilde mükellefe tebliğ edilmeyen tarhiyatın ve özel usulsüzlük cezasının davacı tarafından öğrenildiği belirtilen 31/12/2016 tarihi itibarıyla zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle vergi ve cezalar kaldırılmıştır.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusunun, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın süresinde açılmadığı, davacı şirketten defter ve belgelerinin istenilmesine ilişkin yazının şirket müdürlerine tebliğ edildiği, kanuni süresi içerisinde ilgili dönem defter ve belgelerinin incelemeye sunulmaması nedeniyle hakkında düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden dava konusu tarhiyatın yapılarak şirket müdürlerine usulüne uygun olarak tebliğ edildiği ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Tebligatların usulüne uygun olarak yapılmadığı, dava konusu borçların zaman aşımına uğradığı belirtilerek temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ….'NİN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının 2011 yılı hesap ve işlemlerinin sahte belge kullanımı yönünden sınırlı olarak incelenmesi kapsamında yasal defter ve belgelerinin ibrazının istenildiği 18/10/2016 tarih ve 197 sayılı yazının, davacı şirketin yetkilisi …'ın ikametgah adresinde eşi …'a tebliğ edildiği, aynı içerikli … tarih ve … sayılı yazının da şirketin diğer yetkilisi …'ın ikametgah adresine de gönderildiği ve 30/10/2016 tarihinde akrabası …'a tebliğ edildiği, yazıların şirket yetkililerine belirtilen şekilde tebliğ edilmesine rağmen defter ve belgelerin ibraz edilmediğinden bahisle dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun re’sen vergi tarhını düzenleyen 30. maddesinde re’sen vergi tarhı, vergi matrahının tamamen veya kısmen defter kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak tespitine imkan bulunmayan hallerde takdir komisyonları tarafından takdir olunan veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca düzenlenmiş vergi inceleme raporlarında belirtilen matrah veya matrah kısmı üzerinden vergi tarh olunması şeklinde tanımlandıktan sonra, 3 numaralı bendinde, bu kanuna göre tutulması zorunlu olan defterlerin hepsi veya bir kısmının tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi hali re’sen tarh nedenleri arasında sayılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 93. maddesinde, tahakkuk fişinden gayri, vergilendirmeyle ilgili olup hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazıların adresleri bilinen gerçek ve tüzel kişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edileceği, 94. maddesinde, tebliğin mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere, tüzel kişilere yapılacak tebliğin, bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmıyan teşekküllerde ise bunları idare edenlere veya temsilcilere yapılacağı, tüzel kişilerin mütaaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılmasının kafi olduğu, tebliğin, kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde memur ya da müsdahdemlerinden birine yapılacağı, 102. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan halinde, tebliğ olunacak evrakı muhtevi zarfın posta idaresince muhatabına verileceği ve keyfiyetin muhatap ile posta memuru tarafından taahhüt ilmühaberine tarih ve imza konulmak suretiyle tespit olunacağı, muhatabın zarf üzerinde yazılı adresini değiştirmesinden dolayı bulunamamış olması halinde posta memurunun durumu zarf üzerine yazacağı ve mektubun posta idaresince derhal tebliği yaptıran daireye geri gönderileceği, bu işlemlerin komşulardan bir kişi veya muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinden biri veyahut bir zabıta memuru huzurunda icra ve keyfiyetin taahhüt ilmühaberine yazılarak tarih ve imza vaz'edilmek ve hazır bulunanlara da imzalatılmak suretiyle tespit olunacağı, 103. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan halinde, muhatabın adresi hiç bilinmezse, bilinen adresi yanlış veya değişmiş olur ve bu yüzden gönderilmiş olan mektup geri gelirse, başkaca sebeplerden dolayı posta ile tebliğ yapılmasına imkan bulunmazsa tebliğin ilanen yapılacağı, 104. maddesinde ilanın ne şekilde yapılacağı kurala bağlanmış olup 101. maddesinde ise bilinen adresler sayılmak suretiyle gösterilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda kuralına yer verilen düzenlemeler uyarınca, şirket tüzel kişiliği adına yapılacak tebliğ işlemlerinde, öncelikle tebligatın şirketin bilinen adresine ve bu adreste müdür veya temsilcisine yapılması, ilgili müdür veya temsilcisinin o anda adreste bulunamaması halinde tebliğin iş yerlerindeki memur ya da müstahdemlerden birine yapılması gerektiği, uyuşmazlıkta ise defter ve belgelerin istenmesine ilişkin yazıların davacı şirketin yetkilisi …’ın ikametgah adresinde eşi …’a ve şirketin diğer yetkilisi …’ın ikametgah adresine de gönderildiği ve 30/10/2016 tarihinde akrabası …’a tebliğ edildiği, başka bir ifadeyle defter ve belge isteme yazısının usulüne uygun şekilde tebliğinin söz konusu olmadığı, dolayısıyla defter ve belge ibraz etmeme eyleminden kaynaklı re'sen tarh nedeninin bulunmadığı olayda dava konusu tarhiyatın Vergi Mahkemesince yazılı gerekçeyle kaldırılmasına ilişkin karara yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 17/03/2022 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.