Danıştay 8. Daire 2020/1595 Esas 2022/1726 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/1595
Karar No : 2022/1726

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ...Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 21. Dönem olarak ...Polis Meslek Eğitim Merkezi'ne öğrenci adayı olarak geçici kaydı yapılan davacı tarafından, sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-11-A'ya uygun olmadığından bahisle ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararında; hakem hastane olarak sevk edildiği Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Kurulunca düzenlenen raporla sağlık şartları yönünden Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olamayacağı ortaya konulan davacının, sağlık şartları nedeniyle hakkında yapılan değerlendirmenin 1. aşamasında “POMEM Öğrencisi Olamaz" şeklinde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesince; davacının sevkedildiği SBÜ Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesince düzenlenen ...tarih ve ...sayılı Sağlık Kurulu raporunda "Ayakta, yaşında, görünümde, çevresine ilgisi normal, giyiniş ve tuvaletine özeni normal, sosyabilitesi samimi, konuşma ve ses tonu normal, mimik ve jestleri tabii, hareketleri normal, uyku normal, iştah normal, bilinç açık, yönelim tam, algı tabii düşünce akışı normal olup amaca varmakta, düşünce içeriğinde formal bir bozukluk izlenmedi, dikkat normal, bellek normal, nesnel yargı tam, öznel yargı tam, zeka normal, duygulanım ötimik, davranışları gözleme göre psikomotor aktivitesi ve sosyal işlevselliği normal olarak değerlendirildi. MMPI MMPI profili geçerlidir. MMPI: Klinik alt ölçekler normal sınırlar içindedir. -Geçirilmiş Anksiyete Bozukluğu- 29/09/2019 tarihinde yürürlüğe giren Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin Ek-3-11-A şartlarına göre Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olur." yönünde tıbbi görüş belirtildiği, söz konusu raporda adı geçenin (A) diliminde değerlendildiğinin belirtilmiş olması nedeniyle davalı idarenin rapora itirazının yerinde bulunmadığı, bu durumda, söz konusu raporun hükme esas nitelikte olduğu kanaatine varılmakla, Yönetmelik değişikliğinin lehe olan hükümlerinin uygulanması neticesinde davacının Sağlık Şartları bakımından Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrencisi olmasında sakınca bulunmadığı anlaşılmakla, dava konusu işlemde hukuka uyarlık ve aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına; dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin mevzuata uygun olarak tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, davalı idarenin temyiz başvurusunun reddine karar verilmesi, hakkındaki idari işlemin tüm sonuçları ile ortadan kaldırılması ve tüm özlük haklarının iadesini, ödenmeyen aylıklarının ilişik kesme tarihinden itibaren yasal faizi ile ödenmesine res'en karar verilmesi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Ankara Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından, temyiz dilekçesine cevap dilekçesinde, tüm özlük haklarının iadesini, ödenmeyen aylıklarının ilişik kesme tarihinden itibaren yasal faizi ile ödenmesi talep edilmiş ise de;
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 16. maddesinin 4. fıkrasında; tarafların, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemeyecekleri, ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktarın, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabileceği ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçenin otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edileceği hüküm altına alınmıştır.
İdari yargılama usulünde davayı genişletme yasağının olduğu, temyiz başvurusuna cevap dilekçesinde davayı genişletici mahiyette hiçbir istemde bulunulamayacağı, bunun tek istisnasının yukarıdaki Kanun maddesinde hüküm altına alınan tam yargı davalarında nihai karar verilinceye kadar harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere tazminat miktarının artırılması hususunun olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı tarafından davanın iptal davası olarak açıldığı, ancak temyize cevap dilekçesinde davayı genişletici mahiyette tazminat istemine de yer verildiği görüldüğünden, davanın konusunu aşar nitelikteki tazminat isteminde bulunamayacağı da açıktır.
Öte yandan, 15/07/2015 tarih ve 29417 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Polis Meslek Eğitim Merkezleri Eğitim - Öğretim Yönetmeliği'nin "Eğitim Sonu Sınavı" başlıklı 21. maddesinde; "POMEM öğrencilerinin aday memur olarak atanmaları için öğrenim süresini başarıyla tamamlamaları ve eğitim sonunda Başkanlıkça yapılacak sınavda başarılı olmaları şarttır. Yapılacak sınavın usul ve esasları Başkanlıkça belirlenir." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda belirtilen mevzuat gereği davacının ilişiğinin kesilmesinin dayanağı olan işlemin iptal edilmiş olmasının doğrudan davacının atanması anlamına gelmeyeceği, öğrenciliğe döndükten sonra eğitim sonunda yapılacak sınavda başarılı olması halinde davacının atamasının yapılacağı açıktır.
Bu durumda, Bölge İdare Mahkemesi kararı üzerine eğitimine yeniden başlayacak olan davacının henüz öğrenci olduğu, öğrencilikten ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptaline karar verildiği tarihte davacının henüz atanıp atanamayacağı hususunun belirli olmaması nedeniyle bu aşamada yoksun kaldığı parasal ve özlük hakların faiziyle birlikte ödenmesi istemi hakkında karar verilemeyeceği de açıktır.
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...: sayılı kararının yukarıda belirtilen açıklama ile ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, posta gideri avansından artan tutarın Mahkeme tarafından iadesine,
4. Kesin olarak, 16/03/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY :

(X)- Dava; 21. Dönem olarak ...Polis Meslek Eğitim Merkezi öğrenci adayı olarak geçici kaydı yapılan davacı tarafından, sağlık durumunun Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği Ek-3-11-A'ya uygun olmadığından bahisle ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
Davacının okula geçici kaydını yaptırdığı tarihte yürürlükte olan 04/08/2003 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek-3 - VIII- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları kısmında "A) (Değişik bölüm: 27/10/2010 - 27742 S. R.G. Yön./29. md.) Ruhsal yönden tam ve sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, kekemelik ve kişilik bozukluğu olmayacaktır. Ayrıca onikofaji (tırnak yeme), trikotilomani (saç, kirpik, kaş vb yolma) gibi durumların mevcudiyetinde daha ayrıntılı değerlendirilerek A dilimi kapsamında olup olmadığına karar verilir." hükmü yer almakta iken, 03/01/2018 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği ekinde yer alan Ek-3-11- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları kısmının "A" diliminde "...1) Ruhsal yönden sağlam olacaktır. Geçmişinde ve halen hiçbir ruhsal hastalık, intihar girişimi, hafif ve orta derecede konuşma bozuklukları ve kişilik bozukluğu olmayacaktır, bulunması durumunda öğrenciliğe engeldir.
Açıklama: Son iki yılın semptomsuz ve tedavisiz geçirilmesi psikiyatrik yönden sağlam kabul edilir. Fakat C ve D diliminde geçen tanılar için süre ayrımı yoktur, öğrenciliğe engeldir.", "B" diliminde "... 2) Geçirilmiş ruhsal bozukluklar: a) Depresyon bozuklukları, b) Anksiyete bozuklukları, c) Obsesif kompulsif ve ilişkili bozukluklar, ç) Travma ve stresör ile ilişkili bozukluklar, d) Disosiyasyon bozuklukları, bedensel belirti ve ilişkili bozukluklar, e) Uyum bozuklukları, f) Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, g) Yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, cinsel işlev bozuklukları...." hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; ...Polis Meslek Eğitim Merkezine geçici kaydı yapılan davacının, Esenyurt Devlet Hastanesinin ...tarih ve ...sayılı Sağlık Kurulu Raporunda, "Psikiyatri ve Teşhis hanesinde; uyum bozukluğu Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği 11 (Ruh sağlığı ve hastalığı) B dilimi 2-b'ye göre Pomem öğrenci adayı olamaz." tanı kararının Sağlık İşleri Daire Başkanlığı Sağlık Komisyonu tarafından incelenmesi sonucunda, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği gereği ilişiğinin kesilmesine ilişkin 09/05/2018 tarihli işlemin tesis edilmesi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesince davacının durumunun POMEM öğrencisi olup olamayacağının tespiti için hakem hastane olarak Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevkine karar verildiği, anılan hastane tarafından düzenlenen ...tarih ve ...sayılı Sağlık Kurulu Raporunda teşhis bölümünde, "geçirilmiş anksiyete bozukluğu", karar bölümünde; "Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği EK-3-11-A maddesine uymaz. POMEM öğrencisi olamaz." ibarelerine yer verildiği görülmektedir.
Polislik mesleği, gece-gündüz, ağır şartlarda görev yapılan silahlı hizmet olup, söz konusu meslek mensuplarının yasal şartlar oluştuğunda silah kullanma zorunlulukları da bulunduğundan, bu meslekte görev yapanlarda, sağlık açısından bazı şartların aranması gerektiği kuşkusuz olup, ülkede güvenlik ve asayişin sağlanması görevini yürütecek olan personel görevi gereği özel olarak seçileceğinden polis okulu öğrencilerinin, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliğinde belirtilen sağlık şartlarına ilişkin koşulları taşımaları gerekmektedir.
Bu durumda; dosyadaki raporlardan 05/04/2017-27/07/2017 tarihleri arasında ankisiyete bozukluk tanısı ile ilaç tedavisi aldığı görülen ve sevk edildiği Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinin Sağlık Kurulunca hakkında "POMEM öğrencisi olamaz" şeklinde rapor verilen ve dolayısıyla gerek eğitim merkezine başvurduğu tarihte yürürlükte bulunan (eski) gerekse dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan (yeni) Sağlık Şartları Yönetmeliğinde aranan şartı taşımadığı anlaşılan davacının, Polis Meslek Eğitim Merkezinden ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığından ...Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği oyuyla aksi yönde oluşan çoğunluk görüşüne katılmıyoruz.