Danıştay 13. Daire 2022/305 Esas 2022/930 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2022/305
Karar No:2022/930

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait "…" logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 19/06/2020 tarihinde 21:00'da yayımlanan ".." adlı programın incelenmesi sonucunda, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan "..., kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı... ifadeler içeremez." ilkesi ihlâl edildiğinden bahisle, anılan Kanun'un 32. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 25.881,00-TL idari para cezası uygulanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı toplantıda alınan …sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; …logosuyla yayın yapan medya hizmet sağlayıcı kuruluş tarafından 19/06/2020 tarihinde saat 21.00'de yayınlanan "…" adlı programda, program sunucusu ile program konuğu arasında geçen diyaloglarda; "Ben bir devletin aklını bu kadar kaybetmiş olacağına, devleti yönetenlerin bu kadar umursamaz ve öngörüsüz olacağına ihtimal vermek istemiyorum", "Sayın … yarın sizin emrinizle 30 kişi öldürülecek", "Bilim Kurulu, Sağlık Bakanı... işin bir tiyatro kısmı var bir gerçek kısmı var", "Sayın Cumhurbaşkanı ülkeyi devlet yönetir gibi değil de hakikaten bakkal dükkânı yönetir gibi yönetiyor. "Bugün uykum var geç açayım dükkânı", yahu böyle devlet yönetilir mi kardeşim?", "yarınki 30 kişinin öldürülmesi hadisesinden, yarın işlenecek cinayetten sorumlu kişi bu kararı veren Sayın Cumhurbaşkanıdır", "yani Sayın Cumhurbaşkanı bu ülkeyi yönetemediğini gösterdi", "ya dalga mı geçiyorsunuz ya?", "…'in öngördüğü zeka seviyesi için bile bu çok aptalca bir şey. Yani süper aptal az buz değil", "ya göz göre göre cinayet işlemez herhalde ya", "sen halka şirin görüneceğim diye halkın ölmesine göz yumamazsın. Devlet adamısın ya. İşini yap", "Türkiye'deki bütün olayları virüs yönlendiriyor. Herkes zavallı durumda Cumhurbaşkanı da dahil, herkes zavallı bir durumda virüsün arkasında böyle kafası kesik tavuk gibi gidiyor" "hepsi palavra, hepsi palavra", "Sayın Bakan bunu biliyor. Adam bunun ızdırabını da çekiyor. Ama adam istifa da edemiyor. İstifa etse hastanesini batırırlar, mahvederler. Benim üstüme nasıl geliyorlarsa onun da üstüne giderler. Adamın hayatını karartırlar. Adamın üniversitesini kapatırlar. Adamın canını okurlar. Adam istifa edemiyor", "şimdi bak bu çocuklar ya bu hastalığı alacak ve ölecek ya da hastalığı almayacak ve ölmeyecek, beni öldürmeye Cumhurbaşkanının yetkisi yok. Cumhurbaşkanı Azrail'in yeryüzü şubesi değil. Bu kararı değiştirsin", "Çocukların hayatını tehlikeye atma. Öldürme", "şimdi bu vakaların hepsi palavra. Palavra olduğunu da Sayın Bakan kendisi söylüyor zaten", "ya ben buna hangi organımla güleceğimi bilemiyorum yani", "biz şu anda salakça bir sürü bağışıklığı yapıyoruz", "ya bunlar Hitler'in taktikleri, bırakın bunları ya. Hitler'in ne hale geldiğini gördük, bırakın bu Hitler numaralarını. Yemezler." şeklinde ifadelere yer verildiği, söz konusu yayında, kişi ve kurumlara hakaret edici, eleştiri sınırını aşan, küçük düşürücü ithamlarda bulunulduğu, yayında kullanılan ifadelerin düşünce özgürlüğü kapsamında değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, mevzuata uygun olarak tesis edildiği anlaşılan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ceza tatbik edilen programda program konuğunca Covid-19 salgını döneminde yapılan yüz yüze sınavların eleştirildiği, tam da pandeminin en yüksek seviyesinde olduğu, virüsten kaynaklı ölüm oranlarının zirvede olduğu dönemlerden birinde yüz yüze sınavların yapılmasına dönük alınmış kararın ne denli büyük bir hata olduğunun vurgulandığı, kararın ne denli yanlış olduğunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyan katılımcının eleştirme hakkını kullandığı, programın yapıldığı tarihte Sağlık Bakanlığı'nca açıklanan verilere göre hasta sayısının 1.214, vefat sayısının 23 olduğu, bu dönemde sadece hasta sayılarının açıklandığı,böyle bir dönemde yüz yüze sınav yapılması kararını eleştirmenin cezayla değerlendirilmesinin ifade özgürlüğünün apaçık ihlâli olduğu, kamu yararını ilgilendiren güncel bir konuda yapılmış bir yayında, yanlıştan dönülmesi amaçlı ve uyarılar içeren açıklamalar yapıldığı, yayının tamamı detaylı olarak irdelendiğinde herhangi bir kişi ya da kurumu eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ifadeler içermediği, sert eleştirilerin yer almasının basın özgürlüğünün bir gereği olduğu, program konuğunun ifade özgürlüğünün sınırlarını aştığı düşünülse dahi, bu hususta bir yayın kuruluşunun bu denli ağır bir cezaya çarptırılmasının hakkaniyet ilkeleriyle bağdaşmadığı, ifade özgürlüğünün hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi hem de Anayasa'da kendisine yer bulmuş bir temel hak olduğu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi'nin birçok kararında basın özgürlüğünün diğer haklara göre korunmasının geniş, sınırlandırılmasının ise bazı kriterlere bağlı olarak dar şekilde yapılması gerektiğinin ortaya konulduğu, yerel mahkeme kararında ifade özgürlüğünün neden kısıtlandığının ortaya konulmadığı, istinaf mahkemesinin ise sadece istinaf nedenlerini reddetmekle yetindiği, gerekçeye yer vermediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, temyiz istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de .. Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 09/03/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.