
Esas No: 2018/500
Karar No: 2020/2023
Karar Tarihi: 05.03.2020
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2018/500 Esas 2020/2023 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, davacının davalı işveren yanındaki çalışmaları kapsamında itibari hizmet süresinin tespiti ve sigortalılık süresine eklenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle isteğin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalıların avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Mahkemece Dairemizin bozma ilamına uyularak karar verilmiş ise de, bozma ilamının gereği yine tam olarak yerine getirilmemiştir.
Önceki bozma ilamında da belirtildiği gibi davanın yasal dayanağı olan mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu"nun Ek 5. maddesinin 3395 sayılı Kanunla değişik biçiminde bir gemi adamı, gemi ateşçisi, kömürcü ve dalgıcın itibari hizmetten yararlanılabilmesi için çalışmalarının “denizde” geçirilmesinin koşul olduğu hükme bağlanmıştır.
Kanunda öngörülen denizde geçirilmesi gereken hizmetten amaç ise, geminin denizde seyir veya seferde olduğu süreler ile bunun uzantısı geminin limanda bulunduğu sırada, fiilen gemide görevli olarak geçirilen ve denizle bağlantının kopmadığı çalışmalardır (HGK 07.02.2001 t., 2001/21-20 E., 2001/110 K., 23.10.2013 t. 2013/10-176 E., 2013/1477 K.). Aksinin kabulü, gemide çalışanların koşulsuz olarak itibari hizmetten yararlanabileceği sonucunu doğurur ki, bu durum Kanunun açık metnine ve Kanun Koyucunun iradesine aykırıdır.
Bu açıklamalar ışığında, dava konusu olayda, davacının, ihtilaf konusu dönemde, davacının limana gelen gemilerin yanaşma-ayrılma işi yaptığı, geminin halatlarının çözülmesi-bağlanması ve geminin temizlik ve bakım işlerinde çalıştığı, İskenderun Limanına ait 2000-2008 tarihleri arası gelen gemilerin giriş-çıkış tarihleri ve boşalan-yüklenen eşyanın cinsinin belirtildiği, 1 yılda 330 gemi, ... işçisi olarak 70 gemi adamı 3 vardiya çalıştığı, her vardiyada 23 işçinin çalıştığı, gemilerin ortalama 3-4 gün limanda kaldığı, limanda ortalama 7 gemi olduğu gemi başına 3-4 işçinin çalıştığı, Liman Başkanlığından gelen cevabı yazıda aylık 150, yıllık ise ortalama 1800 geminin limana geldiğinin belirtildiği anlaşılmakta olup Mahkemece, davalı işverene ait limana gelen ve davacının çalıştığı işverenin römorkörlük hizmetlerini gerçekleştirdiği gemi sayıları belirlenerek gemi adamı başına ortalama olarak gemilerin yanaştırma- ayrılma süreleri ile ayrıca boşta geçen ve gemide beklenilen süreler dışında geminin temizlik, bakım vs işler için için ne kadar süre gerektiği belirlenerek varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve hatalı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
2-Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesinin (2). fıkrasında “hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”, hükmü öngörülmüş olup, davacıya ait yeni tarihli hizmet döküm cetveli celp edilerek itibari hizmet süresi kapsamında bildirimler var ise dışlanmak suretiyle infazında tereddüt oluşturmayacak şekilde karar verilmelidir.
O halde, davalıların vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı TCDD Genel Müdürlüğü"ne iadesine, 05/03/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.