16. Hukuk Dairesi 2016/12283 E. , 2019/7774 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "her ne kadar mahkeme gerekçesinde 3402 sayılı Yasa"nın 36. maddesi hükmü gerekçe gösterilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, taraf teşkilinin sağlanıp sağlanmadığı tam olarak belirlenemediği gibi, Hazinenin dayanağı tapu kaydının dayanağı belgelerin de tümü getirtilmemiş olduğundan eldeki dosyanın keşfe hazır hale getirildiğinin kabulünün mümkün olmadığı belirtilerek; çekişmeli 175 ada 26 parsel sayılı taşınmazın tespit maliklerinden kendisine tebligat yapılamayan ... oğlu...’ın, tespite dayanak 15.08.1938 tarih, 104 sıralı tapu kaydında malik olarak kayıtlı olduğu göz önüne alınarak adı geçen tapu malikinin hayatta olup olmadığı yönünden ... oğlu...’ın kimlik bilgilerinin tespiti ve nüfus kayıtlarının araştırılması hususunda Nüfus Müdürlüğü’ne yazı yazılmak suretiyle tahkikat yapılması, davacı Hazine’nin tutunduğu 2510 sayılı Kanun uyarınca oluşmuş tapu kaydına esas dağıtım cetveli ve haritasının getirtilmesi için mahkemece bu kez Ardahan İlinin 1992 yılında Kars ilinden ayrılarak il olduğu göz önüne alınarak Kars İlinde mukim ilgili birimlere yeniden yazı yazılmak suretiyle dağıtım cetveli ve haritanın akıbeti araştırılarak dosyanın keşfe hazır hale getirilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın reddine, çekişmeli 175 ada 25 parsel ve 175 ada 26 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Çekişmeli 175 ada 25 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve zilyetlikle iktisap koşullarının davalı taraf lehine oluştuğunun anlaşılmasına göre, davacı Hazine vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle bu taşınmaza ilişkin usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Çekişmeli 175 ada 26 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamının gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Hükmüne uyulan bozma ilamında çekişmeli taşınmazın tespit maliklerden ... oğlu..."ın kimlik bilgilerinin tespiti ve nüfus kayıtlarının araştırılması gereğine değinildiği halde, mahkemece bu hususta yeterli araştırma yapılmamıştır. Taraf teşkilinin sağlanması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-d maddesi gereğince dava şartı olup mahkemelerce re’sen gözetilmesi gerekir. (HMK 115/1). Dava konusu taşınmazın tespit maliklerinden ... oğlu ..."ın yaklaşık 45-50 yıl önce vefat ettiği ve mezarının halen ... köyünde bulunduğu hususunda tanzim edilmiş olan 24.03.2014 tarihli kolluk tutanağı göz önüne alındığında, mahkemece anılan tapu malikinin akıbetinin yeterince araştırılmadığı anlaşılmaktadır. Kaldı ki, bir an için aksi kabul edilse dahi, kim oldukları belirlenemeyen tespit maliklerine "3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun" hükümleri uyarınca mahallin en büyük mal memurunun kayyım atanması hususunda vesayet makamından talepte bulunulması ve vesayet makamınca atanacak kayyım davaya dahil edilerek yargılamaya devam edilmesi gerekirken, kayyım tayini sağlanmadan hüküm tesisi cihetine gidilmesi isabetsizdir.
Hal böyle olunca, öncelikle kadastro tespit tutanağında tespit maliki olarak adı yazılı ... oğlu..."ın kimlik bilgilerinin belirlenmesine çalışılmalı, kimlik bilgilerinin bulunabileceği resmi ve özel kurumlardan kimlik ve adres bilgilerinin tespitine ilişkin araştırma yapılmalı, kolluk kuvvetlerinden mahallinde tespit maliklerinin ve mirasçılarının belirlenmesine yönelik olarak ayrıntılı çalışma yapılması istenilmeli, tüm araştırmalara rağmen tespit malikinin kimlik bilgilerinin belirlenememesi halinde ise, 3561 sayılı Mal Memurlarının Kayyım Tayin Edilmesine Dair Kanun hükümleri uyarınca kayyım tayin edilmesi hususunda vesayet makamından talepte bulunulmalı, vesayet makamınca atanacak kayyım ile kimlik bilgileri belirlenen tespit maliklerinin mirasçıları yöntemine uygun şekilde davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra da iddia ve savunma çerçevesinde toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece taraf teşkili sağlanmadan eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulmuş olması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.