BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/865 Esas 2021/425 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/865 Esas
KARAR NO : 2021/425
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/10/2019
KARAR TARİHİ : 27/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 11/10/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 03.09.2013 tarihli Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü uyarınca, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde davalı tarafından alınacak arsa niteliğindeki gayrimenkuller üzerinde yapılacak inşaat protokollerine müvekkilleri şirketin finansal yatırım yapması, bu finansal desteğine karşı da müvekkillerine her yıl %5 oranında kar payı ödenmesi hususunda anlaşmaya varıldığını, protokol kapsamında, müvekkilleri tarafından 05.09.2013 tarihinde 300.000,00 ABD Doları, 09.09.2013 tarihinde 2.500.000 USD olmak üzere toplam 2.800.000 Doları tutarında finansal destek sağlandığını, müvekkilleri tarafından davalının ... Bankasına 05.09.2013 tarihinde 300.000,00 ABD Doları ve 10.09.2013 tarihinde 2.000.000,00 ABD Doları ödendiğini, müvekkilleri şirketin protokoldeki yükümlülüklerini tamamen yerine getirmiş olmasına karşılık, davalı söz konusu ödemeleri aldıktan sonra müvekkilleri ile iletişimini geçerli sebep göstermeksizin kestiğini, protokolden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, davalının finansal yatırım desteği niteliğinde verilen 2.000.000 ABD dolarının iade edilmesi ve protokol madde 1 uyarınca davalı şirketin imza tarihinden itibaren finansmanın kullandığı her yıl için %5 senelik kar payının ödenmesi hususları sayın müvekkilleri vekâleten ... Noterliği ... yevmiye numaralı, 08.03.2017 tarihli ihtarname ile muhatap davalıya ihtar olunduğunu, davalı tarafça ödeme yapılmadığını bu nedenle davalı hakkında icra takibi başlattıklarını, davalı tarafça haksız şekilde takibe itiraz edildiğini beyanla davalarının kabulüne, davalı borçlunun itirazının iptaline ve takibin devamına, %20'den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan 12/12/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 03.09.2013 tarihinde "Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü" imzalandığını, bu protokol uyarınca; davacı yanın, müvekkilleri şirket'e ilk etapta 2.800.000 USD ödeme yapacağı, yapılacak bu ödemelerle müvekkilleri şirket'in Kemerburgaz ... Ada, ... Parsel 'de yapılacak olan proje için arsayı satın alacağı, projeye başlayacağı ve projenin tamamlanması ile satıştan elde edilecek kârdan davacı yanın %5 oranında kâr payı alacağı kararlaştırıldığını, taraflar, Protokol'ün 4. maddesinde "ilk etapta ödenecek tutar" ve yapılacak araştırma ve projelendirme gideri olmak üzere bir meblağ belirtmiş olmalarına karşılık, davacı yan daha sonra müvekkilleri şirket'in müteaddit taleplerini dikkate almadığını, müvekkilleri şirket'e herhangi bir finansal destek sağlamamış ve davacı tarafa güvenerek projeye başlayan müvekkilleri şirket zor durumda kaldığını, Protokol'ün 1. maddesinde düzenlenen her yıl senelik %5 oranında kâr payı ödemesine mahsuben müvekkilleri şirket iyi niyetli olarak bu pay oranından fazla olacak şekilde, ödenecek taksitlere de mahsuben 800.000 USD ödeme yaptığını, bu itibarla, her ne kadar davacı yanın ihtarnamede protokol'ün 1. maddesinde yer alan kar payı ödenmediği iddia edilmişse de bu durumun gerçeği yansıtmadığını, sözleşme uyarınca ödenmesi gereken kar paylarından çok daha fazlası vadesi dahi gelmeden müvekkilleri şirket tarafından ödendiğini, protokol'ün 2. maddesinde projenin tamamlanması için öngörülen sürenin 40 ay olduğu ve 40 aydan sonraki her 3 ayda bir 4 eşit taksitte sağlanan finansmanın geri ödemesinin yapılacağı düzenlendiğini, projenin ruhsat tarihi olan 08.06.2015 tarihinden itibaren 40 ay sonra projenin tamamlanması gerektiği ve ilk taksitin ise bu tamamlanma tarihinden 3 ay sonra ödenmesi gerektiğinin açık olduğunu, sözleşmede yazılı vadelerin hiçbiri gerçekleşmeksizin, müvekkilleri şirketin sözleşmedeki yükümlülüklerine uymadığından ve mevcut şartlarda uyamayacağından bahsedilmesi taraflarınca kabul edilemeyeceğini, öte yandan hiçbir şekilde kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacının ihtarnamelerinde ve dava dilekçesinde belirttiği gibi sözleşme tarihi olan 03.09.2013 tarihi üzerinden proje tamamlama süresi olan 40 ay başlatılmış olsa dahi ilk 3 aylık dilim sonu taksitinin zamanı dolmadan müvekkil şirket'e ihtarname çekmesinin davacı yanın iyi niyetli olmadığını göstermekte olduğunu, Proje Geliştirme Ortaklığı sözleşmesi kapsamında proje inşaatının tamamının finanse edilmesi gerekmekte iken müvekkilleri şirket'e yalnızca ön ödeme yapıldığını, ön ödemenin ardından geri ödeme taksitleri vadesi dahi gelmeden ve yıllık %5'lik kar payı oranlarından da fazla olacak şekilde, müvekkilleri şirket tarafından 800.000 USD iyiniyetli olarak davacı tarafa ödenmesine rağmen davacı taraf Protokol'un 1. maddesine göre müvekkillerine inşaat yatırımı için ön ödemeden sonra herhangi bir ödeme yapmadığını, protokolde de belirtildiği üzere, ön ödeme yalnızca araştırma ve projelendirme masraflarına ilişkin olduğunu, anlaşmaya aykırı olarak finansmanın kesilmesi sonucunda müvekkilinin, bankalardan daha yüksek faizlerle kredi çekmek zorunda kaldığını ve bu kapsamda müvekkillerinin mevcut gayrimenkullerine de ipotek konulduğunu, netice itibariyle davacının müvekkili şirketin gayrimenkullerini daha büyük projelerde kredilendirilmesi, ipotek imkânının kullanılması gibi imkânlardan mahrum bıraktığını ve müvekkillerini büyük bir projenin sağlıklı yürütülmesi için güvendiği ve haklı olarak beklediği hizmetten yoksun bırakarak müvekkilinin zarara uğramasına neden olduğunu, davacı tarafın, yabancı menşeli bir şirket olduğu için teminat gösterme zorunluluğu bulunduğunu, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde edimini ifa etmeyen taraf, karşı taraftan edimini ifa etmesini talep edemeyeceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacı yanın taleplerinin fahiş olduğunu beyanla haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine, davacı yanın %20'den az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesıne, davacı yanın ihtiyati tedbir talebinin reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : ... İcra Müdürlüğünün 2019/... Esas sayılı icra dosyası, 03/09/2013 tarihli Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü, ... Noterliği'nin 08/03/2017 tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamesi, ... Noterliği'nin 20/03/2017 tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamesi, ... Noterliği'nin 13/04/2017 tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamesi ve tebliğ şerhi, ... Bankası hesap hareketleri, teminattan muafiyete ilişkin bakanlık yazısı, bilirkişi heyeti ek raporu, arabulucu tutanağı ve sarf kararı ile tüm dosya kapsamı.
... İcra Müdürlüğü'nün 2019/ ... Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı ... tarafından borçlu ... aleyhine protokol ve ihtarnameden kaynaklanan 2.725.880,00-$(USD) asıl alacak ve 106.421,34-$(USD) işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.832.301,34-$(USD) alacağa ilişkin başlatılan adi takip yolu ile icra takibine borçlu davalılar tarafından itiraz edildiği, itiraz süresinde olduğundan takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mali Müşavir Bilirkişi ... , İşletmeci Bilirkişi ... ile İnşaat Mühendisi Bilirkişi ... tarafından düzenlenen 30/10/2020 tarihli bilirkişi raporuna göre;
Taraflar arasındaki ihtilaf davacı yanın, 14.01.2019 tarihinde davalı borçlu aleyhine .... İcra Müdürlüğü'nün 2019/... E. sayılı dosyası ile 2.725.880,00 USD tutarlı alacağı için icra takibi başlatması karşısında, davalı yanın takibe itiraz etmesi üzerine çıkmış bulunduğu,
Sayın Mahkemenizin 12.03.2020 tarihli Duruşma Tutanağında; Taraf ticari defterleri üzerinde yerinde inceleme yetkisi verildiği, Verilen bu yetkiye istinaden tarafımdan davalı yan vekiline mail atılarak davalı şirkete ait ticari defter, belgelerin hazırlanması gerektiği yönden bilgi verilmesine rağmen davalı yan vekili tarafından bu zamana kadar (20.10.2020) davalı şirkete ait ticari defter ve belgeleri hazırlandığına dair tarafıma bilgi verilmediğinden davalı şirkete ait ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılamadığı,
Taraflar arasında 03.09.2013 tarihinde "Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü" imzalandığı, bu protokol uyarınca; davacı yanın, davalı şirkete ilk etapta 2.800.000 USD ödeme yapacağı, yapılacak bu ödemelerle davalı Şirket'in Kemerburgaz ... Ada, ... Parsel 'de yapılacak olan proje için arsayı satın alacağı, projeye başlayacağı ve projenin tamamlanması ile satıştan elde edilecek kârdan davacı yanın %5 oranında kâr payı aiacağı kararlaştırıldığı,
Davacı tarafından davalı şirkete; 05.09.2013 tarihinde 300.000,00 USD, 10.09.2013 tarihinde 2.500.000 USD ödeme yaptığı görülmekte olup, yapılar ödeme yönünden taraflar arasında bir çekişmenin mevcut olmadığı,
Davalı yan, protokolün 1. Maddesinde düzenlenen her yıl senelik %5 oranındaki kar payı ödemesine ilişkin davacı yana 800.000 USD ödeme yaptığını beyan ettiği, davacı yan ise yapılan bu ödemelerin kar payı ödemesi değil Finansal destek olarak geri aldığını beyan ettiği, bu ödemeye ilişkin makbuz, ödeme belgesi dosya münderecatında mevcut olmadığı görüldüğü, sayın mahkemeniz davalı yanın protokol kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmediği, davacı yana yapılan 800.000 USD tutarlı ödemenin finansal destek ödemesine karşı yapılan iade tutarı olduğu yönünde karar vermesi durumunda davacı yanın davalı yana finansal destek olarak ödemiş olduğu tutardan takip tarihi itibariyle (14.01.2019) (2.800.000,00 TL - 800.000,00 USD=) 2.000.000 USD Bakiye alacaklı olduğu, kar payı olarak ise davacı yanın 725.880,00 USD talebinin mevcut olduğu görülmüş ancak buna ilişkin dosya içeriğinde somut bir mali veri yer almadığından tarafımızdan kar payı hesaplaması yapılmadığı, davacı yan tarafından kar payı hesaplamasına ilişkin mali verilerin dosyaya sunulması halinde bu hesaplamanın da yapılabileceği tespit edilmiştir.
Mali Müşavir Bilirkişi ..., İşletmeci Bilirkişi ... ile İnşaat Mühendisi Bilirkişi ... tarafından düzenlenen 25/12/2020 tarihli bilirkişi ek raporuna göre; Davacı şirkete 03.06.2015 ve 15.06.2015 tarihlerinde yapılan toplam 800.000,00 USD tutarlı ödemenin finansal destek ödemesine karşı yapılan iade tutarı olduğu anlaşıldığından,
Davacı şirketin Davalı şirkete finansal destek olarak ödemiş olduğu tutardan takip tarihi itibariyle düşüm yapılması suretiyle (2.800.000 USD -800.000USD) 2.000.000 USD bakiye alacaklı olduğu,
Aşağıdaki tabloda detaylı belirtildiği üzere Davacı şirketin anapara 2.000.000,00 USD üzerinden 425.320 USD kar payı talep edebileceği,
Davacı şirketin Davalı şirketi 08.03.2017 tarihinde ihtarname ile temerrüde düşürdüğü anlaşıldığı, 08.03.2017 tarihinden icra takip tarihine kadar 425.320,00 USD kar payı alacağına 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un, 3678 sayılı Yasa ile değişik 4/a maddesine göre faizi hesabı yapılmış olup, 39.332,20 USD tutarında faiz talep edebileceği,
Taraflar arasında akdedilen Protokol'de 2.500.000 USD "nin finansal katkı/yatırım bedeli olarak kararlaştırıldığı, Davacı şirketin 2.000.000 USD alacağı yönünde dosya kapsamı belgeler ve davacı vekilinin beyanları doğrultusunda 01.04.2017 - 31.12.2018 tarihleri arası ana para alacağına %10 oranında gecikme faizi işlettiği ve 349.400,00 USD tutarında gecikme faizi hesabı yapıldığı ancak takibe bağlı kalmak şartıyla 300.560,00 USD talep edebileceği,
Davacı şirketin 01.04.2017- 31.12.2018 tarihleri arasında anapara alacağına gecikme faizi yapıldığının görüldüğü ve takibe bağlı kalmak kaydıyla 300.560,00 USD talep edebileceği, 31.12.2018 tarihinden 14.01.2019 icra takip tarihine kadar 2.300.560,00 USD alacağına 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un, 3678 sayılı Yasa ile değişik 4/a maddesine göre faizi hesabı yapıldığı ve 4.853,24 USD tutarında faiz talep edebileceği,
Davacı şirketin anapara alacağı 2.000.000,00 USD, Davacı şirketin Kar Payı Alacağı 425.320,00 USD, Davacı şirketin Gecikme Faizi Alacağı (Takibe bağlı kalmak kaydıyla) 300.560,00 USD olup, toplam 2.725.880,00 USD olduğu,
Davacı şirketin Kar Payı Alacağına İsteyebileceği İşlemiş Faiz 39.332,20 USD, Davacı şirketin Gecikme Faizi Hesabından Kalan Tarihlere Göre İsteyebileceği Faiz 4.853,24 USD, Toplam Talep Edebileceği Faiz 44.185,44 USD olduğu,
Davacı şirketin Davalı şirketten 2.725.880,00 USD asıl alacağa 44.185,44 USD işlemiş faiz talebinde bulunabileceği tespit edilmiştir.
Mali Müşavir Bilirkişi ... , İşletmeci Bilirkişi ... ile İnşaat Mühendisi Bilirkişi ... tarafından düzenlenen 24/03/2021 tarihli bilirkişi ikinci ek raporuna göre; Davalı vekilinin itiraz dilekçesinde belirttiği "Kök raporda hesaplanmayan kar payı, dosyaya davacı tarafından herhangi bilgi ve belge sunulmadığı halde ek raporda hukuka aykırı ve yanlış bir şekilde hesaplanmıştır" şeklinde beyanda bulunduğu,
Bu hususta Davacı şirket adına vekili ... <... @ tr> ile yapılan mail yazışmalarında "Davacı ... Davalı ... İnş. ... San. Ve Tic. AŞ.'nin yaptığı 800.000,00 USD ödemeye ilişkin dekont görüntüsü" talep edilmiş ve evraklar tarafımıza ulaştırılmıştır. Ek raporda bu husus açıkça izah edilmiş olup, kar payı hesabının bu dekontlar ve açıklamaları ile ilgili olduğu,
Davacı tarafından ibraz edilen dekont açıklamalarında açıkça "... tarihli kredi anlaşmasına istinaden" ifadesi ile taraflar arasında akdedilen sözleşmeye karşılık ödeme yapıldığının belirtildiği, diğer bir ifade ile "kar payı" olarak ödenmediğinin anlaşıldığı,
Sayın Mahkemenizin ara kararında "Davacı tarafça davalıya gönderilen ihtarnamenin tebliğ şerhi sunulması" şeklinde kararının olduğu, buna karşılık Davacı vekilinin 15/02/2021 tarihli dilekçesi ekinde tebliğ şerhini ibraz ettiği ve ihtarnamenin Davalı şirkete 08.03.2017 tarihinde tebliğ edildiği,
Sayın Mahkemenizin ara kararında "...ihtarnamenin tebliğinden itibaren ihtarnamede davalıya verilen 10 günlük süre eklenerek temerrüt tarihinin belirlenmesi" şeklinde tanzim edildiği, bu hususta temerrüt tarihinin 18.03.2017 olarak hesaplandığı,
Ek raporda belirtildiği ve hesaplandığı üzere Davacı şirketin anapara 2.000.000,00 USD üzerinden 425.320 USD kar payı talep edebileceği,
Davacı şirketin Davalı şirketi 08.03.2017 tarihinde ihtarname ile temerrüde düşürdüğü anlaşıldığı, 08.03.2017 tarihine 10 gün eklenmek sureti ile icra takip tarihine kadar 425.320,00 USD kar payı alacağına 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un, 3678 sayılı Yasa ile değişik 4/a maddesine göre faizi hesabı yapılmış olup, 38.778,70 USD tutarında faiz talep edebileceği,
Taraflar arasında akdedilen Protokol'de 2.500.000 USD "nin finansal katkı/yatırım bedeli olarak kararlaştırıldığı, Davacı şirketin 2.000.000 USD alacağı yönünde dosya kapsamı belgeler ve davacı vekilinin beyanları doğrultusunda 01.04.2017 - 31.12.2018 tarihleri arası ana para alacağına %10 oranında gecikme faizi işlettiği ve 349.400,00 USD tutarında gecikme faizi hesabı yapıldığı ancak takibe bağlı kalmak şartıyla 300.560,00 USD talep edebileceği,
Davacı şirketin 01.04.2017- 31.12.2018 tarihleri arasında anapara alacağına gecikme faizi yapıldığının görüldüğü ve takibe bağlı kalmak kaydıyla 300.560,00 USD talep edebileceği, 31.12.2018 tarihinden 14.01.2019 icra takip tarihine kadar 2.300.560,00 USD alacağına 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un, 3678 sayılı Yasa ile değişik 4/a maddesine göre faizi hesabı yapıldığı ve 4.853,24 USD tutarında faiz talep edebileceği,
Davacı şirketin anapara alacağı 2.000.000,00 USD, Davacı şirketin Kar Payı Alacağı 425.320,00 USD, Davacı şirketin Gecikme Faizi Alacağı (Takibe bağlı kalmak kaydıyla) 300.560,00 USD olup, toplam 2.725.880,00 USD olduğu, Davacı şirketin Kar Payı Alacağına İsteyebileceği Faiz 38.778,80 USD, Davacı şirketin Gecikme Faizi Hesabından Kalan Tarihlere Göre İsteyebileceği Faiz 4.853,24 USD Toplam Talep Edebileceği Faiz 43.632.04 USD olduğu,
Davacı şirketin Davalı şirketten 2.725.880,00 USD asıl alacağa 43.632,04 USD işlemiş faiz talebinde bulunabileceği tespit edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine taraflar arasındaki 03/09/2013 tarihli Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü kapsamında davalıya verilen finansal yatırım destek ödemesinin iadesi ve sözleşme gereği belirlenen kar payı alacağından kaynaklı başlatılan icra takibine yönelik İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı taraf, taraflar arasındaki protokol gereği davalıya finansal yatırım desteği niteliğinde verilen 2.000.000 ABD dolarının iade edilmesi ve protokol madde 1 uyarınca davalı şirketin imza tarihinden itibaren finansmanın kullandığı her yıl için %5 senelik kar payının ödenmesi hususunda başlattıkları icra takibine davalı borçlu tarafça yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, kötüniyetli karşı tarafın icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise davacı yanın taleplerini dikkate almadığını, davacının kendilerine herhangi bir finansal destek sağlamadığını, davacı tarafa güvenerek projeye başlayan müvekkilleri şirketin zor durumda kaldığını, müvekkillerine inşaat yatırımı için ön ödemeden sonra herhangi bir ödeme yapılmadığını, protokolde de belirtildiği üzere, ön ödeme yalnızca araştırma ve projelendirme masraflarına ilişkin olduğunu, anlaşmaya aykırı olarak finansmanın kesilmesi sonucunda müvekkilinin, bankalardan daha yüksek faizlerle kredi çekmek zorunda kaldığını ve bu kapsamda müvekkillerinin mevcut gayrimenkullerine de ipotek konulduğunu, karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde edimini ifa etmeyen tarafın karşı taraftan edimini ifa etmesini talep edemeyeceğini bu nedenlerle davanın reddine ve kötüniyetli alacaklı tarafın kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
... İcra Müdürlüğü'nün 2019/... Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı ... Holding tarafından borçlu .. aleyhine protokol ve ihtarnameden kaynaklanan 2.725.880,00-$(USD) asıl alacak ve 106.421,34-$(USD) işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.832.301,34-$(USD) alacağa ilişkin başlatılan adi takip yolu ile icra takibine borçlu davalılar tarafından itiraz edildiği, itiraz süresinde olduğundan takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 22/02/2019 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu ihtilaf, davacı şirket ile davalı şirket arasındaki 03/09/2013 tarihli Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü kapsamında davalıya verildiği iddia edilen finansal yatırım destek ödemesinin iadesi ve sözleşme gereği belirlenen kar payı alacağı talebinin haklı olup olmadığı, haklı ise davacının alacak miktarı ve takibe yapılan itirazın haklı olup olmadığından kaynaklıdır.
Davalı şirket tarafından davacı şirketin yabancı menşeli olduğundan dolayı teminat alınması yönünde itiraz da bulunulmuş ise de Adalet Bakanlığı cevabi yazısı gereği taraf ülkeler arasındaki ikili anlaşma gereği davacı taraf MÖHUK 48/2 gereği teminattan muaf olduğundan teminat alınmasına yer olmadığına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce davaya konu icra takip dosyası celp edilerek incelenmiş ve tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir tarafından bilirkişi incelemesi yaptırılmış, davacı tarafça ticari defter ve kayıtlar ibraz edilmesine rağmen davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmemesi nedeniyle davalının ticari defter ve kayıtları incelenememiş, mahkememizin 05/11/2020 tarihli 3 numaralı celsesinin 2 numaralı ara kararı gereği davalı vekiline davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarını 2 haftalık kesin süre içerisinde sunması aksi halde HMK 220/3 maddesi gereği davacı tarafın beyanlarına itibar edilebileceği hususunun ihtarına rağmen davalı tarafça ticari defter ve kayıtlar ibraz edilmediğinden bilirkişi heyeti tarafından davacı tarafın ticari defter ve kayıtları incelenerek dosya kapsamındaki deliller kapsamında ek rapor ve ikinci ek rapor düzenlenmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan deliller kapsamında taraflar arasındaki 03/09/2013 tarihli Proje Geliştirme Ortaklığı Ön Ödeme Protokolü kapsamında davacı tarafça davalı şirkete finansal yatırım desteği sağlandığı ve protokol gereği davalı tarafça kar payı ödemesi yapılması gerekmesine rağmen ödenmediği gerekçesiyle davacı tarafça ödenen yatırım desteğinin iadesi ve protokol gereği ödenmesi gereken kar payı alacağının ödenmesi için icra takibi başlatıldığı, dava konusu taraflar arasındaki protokolün 1. maddesi ile davacının davalıya 2.500.000,00-$(USD) ödemesi ve davalının finansmanı kullandığı her yıl için senelik %5 kar payı ödeyeceği kararlaştırılmış olup, taraflar arasındaki protokol, banka kayıtları ve ihtarname ile davacı tarafça protokolde belirlenen 2.500.000,00-$(USD)'lik yatırım desteğinin davalı tarafa ödendiği hususu sabit olup, taraflar arasındaki ihtilaf tarafların protokolden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirip getirmedikleri ve davacının finansal yatırım desteğini iade ve kar payı talebinin haklı olup olmadığına ilişkin olup, yargılama sırasında tarafların ticari defter ve kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve davalı tarafa bu hususta yapılan ihtarlara rağmen davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarını ibrazdan kaçınması nedeniyle davacının ticari defter ve kayıtları ile dosya kapsamındaki deliller üzerinde bilirkişi heyetince yapılan inceleme neticesinde bilirkişi raporu düzenlenmiş olup, davalı tarafça davacının protokoldeki edimlerini yerine getirmediğine, gereken finansal desteğin sağlanmadığına, davalı tarafça projeye ilişkin ruhsatın 08/06/2015 tarihinde alındığı, alınan desteğe ilişkin geri ödemenin vadesinin gelmediğine, davalı tarafa 800.000,00-$(USD) kar payı ödemesi yaptığına yönelik savunmalarda bulunulmuş ise de, taraflar arasındaki protokol kapsamında davacının yükümlülüğünün finansal yatırım desteği sağlamak olduğu bu kapsamda ön ödeme olarak 2.500.000,00-$(USD)'in davalı tarafa ödendiği açık olup, davalı tarafça yapılan 800.000,00-$(USD)'lik ödemenin banka dekontuna göre kar payı ödemesi olmadığı açık olup, taraflar arasındaki protokolde davalının finansmanı kullandığı her yıl için senelik %5 kar payı ödeyeceği hususunu açıkça belirtildiği bu haliyle davalının projenin tamamlanmasından sonra geri ödeme yapılacağı hususunda bir koşul bulunmadığı, davalının aldığı finansal yatırım desteği karşılığı her yıl için senelik %5 kar payı ödemesini davacı tarafa yapmadığı, bu yönüyle davalının protokole aykırı hareket ettiği ve dava sırasında ticari defter ve kayıtlarını ibrazdan kaçınmak suretiyle davacı tarafa borçlu olmadığı hususunu ispatlayamadığı, düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi son ek raporunda da tespit edildiği üzere, davacının finansal yatırım desteği olarak ödediği bedeli ve protokol gereği senelik %5 kar payı talebi yönünden alacaklı olduğu sabit olup, davacı tarafından davalıya gönderilen ... Noterliği'nin 08/03/2017 tarih ve ... yevmiye sayılı ihtarnamenin tebliği ve ihtarnamede verilen 10 günlük ödeme süresi sonrası davalının temerrüt tarihinin 18/03/2017 tarihi olarak tespiti kapsamında bilirkişi heyeti tarafından 24/03/2021 tarihli ek raporda yapılan hesaplama neticesinde davacının başlattığı icra takibine yönelik borçlu davalı tarafından 2.725.880,00-$(USD) asıl alacak ve 43.632,04-$ (USD) işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam 2.769.512,04-$(USD) alacağa yönelik yapılan itirazın iptaline, takibin belirtilen miktarlar yönünden takip talebinde belirtilen koşullar üzerinden kaldığı yerden devamına, davacının fazlaya ilişkin istemin reddine ve alacağın likit takibi itirazın haksız olması nedeniyle asıl alacağın (14.834.784,00-TL'nin) %20'si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ ile;
a) Davacı tarafın başlattığı ... İcra Müdürlüğü'nün 2019/ ... Esas sayılı icra dosyasına yönelik borçlu davalı tarafından 2.725.880,00-$(USD) asıl alacak ve 43.632,04-$ (USD) işlemiş faiz alacağı olmak üzere toplam 2.769.512,04-$(USD) alacağa yönelik yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin belirtilen miktarlar yönünden takip talebinde belirtilen koşullar üzerinden kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
b) Asıl alacağın (2.725.880,00-$(USD)x5,4422-TL=14.834.784,00-TL'nin) %20'si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
2- Davacı tarafça dava açılırken ve icraya yatırılan peşin harcın alınması gereken 1.029.584,61-TL harçtan mahsubu ile bakiye 766.352,87-TL karar harcının borçlu davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL'nin davadaki haklılık durumuna göre 1.290,73-TL'sinin davalıdan, 29,27-TL'sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 44,40-TL başvurma harcı, 186.161,99-TL peşin harç olmak üzere toplam 186.206,39-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan 29 adet tebligat-posta gideri 161,55-TL, bilirkişi ücreti 4.500,00-TL olmak üzere toplam 4.661,55-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumuna göre 4.558,20-TL'sinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına
6- Davalı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan 1 adet tebligat-posta gideri 19,00-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumuna göre 0,43-TL'sinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına
7- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen nispi 239.347,38-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
8- Davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen nispi 32.369,84-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
9- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/05/2021

Başkan ...
e-imza *

Üye ...
e-imza *

Üye ...
e-imza *

Katip ...
e-imza *


* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.