BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/463 Esas 2021/333 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/1305 Esas
KARAR NO:2021/491

DAVA:Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:13/04/2016
KARAR TARİHİ:13/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... Mahallesi, Dr. ... Caddesi, No:10/A, ... adresindeki adresinde faaliyet gösterdiği, elektrik enerjisini dava dışı ... ... A.Ş ile 2015 yılında imzalanan elektrik abonelik sözleşmesi ile bu şirketten temin etmeye başladığını, sözleşme devam ederken davalı şirket tarafından müvekkili aleyhinde 2016/02 dönemi için kaçak elektrik tüketimi tahakkuk ettirildiğini, işlemin yasaya aykırı olduğunu belirterek davalı tarafça tahakkuk ettirilen 23.178,60 TL'lik fatura gereğince müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile dava dışı ... ... AŞ arasında sözleşme imzalandığını ve dava dışı şirket tarafından elektrik hizmeti verildiğini, söz konusu şirketin müvekkiline elektriğin kesilmesi için bildirimde bulunduğu, bunun üzerine elektriğin kesildiğini fakat davacı tarafça tekrar açıldığını, bunun üzerine GP/... seri numaralı endeksör faturasının çıkarıldığını, davacının elektriğinin borçları nedeniyle kesildiğini, müvekkilinin tüm işlemlerinin mevzuata uygun olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, alektrik aboneliği sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı tarafından sunulan 16/12/2020 tarihli ıslah dilekçesi adına davalı tarafından tahakkuk ettirilen faturaların ödendiğinden bahisle ödenen bedelin iadesi istemli istirdat istemine ilişkin olarak davanın ıslah edildiği anlaşılmıştır.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi ve sair tüm evraklar hep birlikte incelenmiştir.
Mahkememizce, taraflar arasındaki iddia, itiraz, sözleşme hükümleri yapılan ödemeler ve faturalar denetlenerek davacının menfi tespit ve istirdat talepleri yönünden rapor düzenlenmesi hususunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği sunulan 18/09/2018 tarihli kök raporda özetle;
"Davacı şirket ile dava dışı ... Enerji arasında ... Mah, Dr. ... Cad. No.10 ... ... adresindeki ... nolu abonelik için tek zamanlı ticarethane tarifesi üzerinden 11/02/2015 tarihinde Elektrik Abonelik Sözleşmesi imzalanmıştır. Anlaşmada enerji indirim oranı %9 olarak belirtilmiştir. Sayaç markası ... ve numarası ... olarak belirtilmiştir. Sözleşmede abonelik bitiş tarihi 31.05.2016 olarak gösterilmiştir. Ancak ... Enerji tarafından davacı şirkete yazılan 21.03.2016 tarihli yazıda; yapılan uyarılara rağmen elektrik faturalarının düzensiz ödendiği vc ödenmemiş faturaların bulunduğu ifade edilerek Nisan 2016 döneminde ikili anlaşmanın feshedileceği belirtilmiş ve bağlı bulunulan Dağıtım Şirketi ile perakende satış sözleşmesinin imzalanması gerektiği ifade edilmiştir. Buna ilaveten kalan borç bakiyesinin 3.015,95 TL olduğu ve 5 iş günü içinde ödenmesi gerektiği, aksi durumda elektriğin kesileceği ve kaçak işleminin yapılacağı belirtilmiştir.
c) 08/05/2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin "Zamanında Ödenmeyen Borçlar" başlıklı 15. Maddesinde; "(I) Zamanında ödenmeyen borçların tahsiline ilişkin hususlar; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşmalar kapsamında düzenlenir. (2) Tüketicinin elektrik enerjisi tüketimine ilişkin ödemelerini son ödeme tarihine kadar yapmaması durumunda tedarikçi tarafından tüketiciye yazılı olarak ikinci bildirimde bulunulur. Söz konusu bildirimde tüketicinin ödeme yükümlülüğünü belirtilen sürede yerine get irmemesi halinde elektrik ener/isinin kesileceği belirtilir. Tedarikçi tarafından perakende satış sözleşmesinde veya ikili anlaşmada belirlenecek bu stire, ikinci bildirimin yapıldığı tarihten itibaren en az beş iş günüdür. İkinci bildirim ile ilgili olarak, tedarikçi tarafından gerekli görülmesi halinde, yazılı bildirime ek olarak, ayrıca diğer haberleşme kanalları da kullanılarak bildirimde bulunulabilir. (5) Tüketicinin perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşmalar kapsamında öngörülen ödemeleri, ikinci bildirimde belirtilen şiire içerisinde de yapmaması halinde, ilgili tedarikçinin bildirimi üzerine, bildirim tarihinden itibaren en geç beş iş günü içerisinde ... veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından kesme bildirimi düzenlenmek suretiyle elektriği kesilir. Kesme bildiriminde, kesme tarihi ile saatine vDosya kapsamında 09/12/2015 tarihinde ... Enerji tarafından ...'a gönderilen mailde davacı şirketin dava konusu aboneliğinin borcundan dolayı elektriğinin kesilmesi talep edilmiş ve ... tarafından 11/12/2015 tarihinde gönderilen cevap mailinde 63.682 kWh endeks değerinde elektriğin kesildiği belirtilmiştir.
Dava konusu abonelik için yine dosya kapsamında bulunan 08/04/2016 tarihli bir diğer kesme bildiriminde 55.984 kWh endeks değerinde elektriğin kesildiği ve ... seri nolu mühürle mühürlendiği belirtilmiştir.
Ancak bu iki kesme tutanağının da dava konusu 02/2016 dönemine ait kaçak elektrik tüketim tahakkuku ilgisi anlaşılamamıştır. Davalı şirket tarafından bu tahakkukun 05.03.2016 tarihli GP/... seri nolu tutanağa istinaden 09.07.2015-05.03.2016 dönem aralığındaki 38.303 kWh tüketim miktarı için hazırlandığı, 09.07.2015 tarihinde tedarikçi firma tarafından elektriğin kesilmesi için davalı şirkete bildirim yapıldığı, 05.03.2016 tarihinde de kesik olaıı elektriğin davacı şirketçe açılarak kullanımına devam edildiğinin tespit edildiği ve GP/... seri nolu tutanağın tutulduğu ifade edilmektedir, d) Dosya kapsamında ilgili abonelik için sadece 05/2015-06/2015-07/2015-03/2016 dönemlerine ait fatura suretleri bulunmaktadır. 09.07.2015 tarihli kesine talebi yazısı ile GP/... seri nolu tutanak dosya kapsamında bulunamamıştır. Davalı şirket cevap dilekçesinde 09.07.2015-05.03.2016 tarihleri arasında fatura tahakkuku yapılmadığını, 05.03.2016 tarihinde kesik olan elektriğin davacı şirketçe açılarak kullanımına devam edildiğinin tespit edildiğini ve bunun üzerine bu döneme ait tüketim miktarı üzerinden kaçak elektrik tüketim tahakkukunun hazırlandığını ifade etmiştir. 09.07.2015-05.03.2016 dönem aralığına ait herhangi bir fatura sureti dosya kapsamında bulunmamaktadır. Ancak kW-TL Bazında Tüketim Ekstresi incelendiğinde sayacın bu dönem aralığında 7 kere okunduğu tespit edilmiştir. Her ne kadar GP/1 U ... seri nolu tutanağa istinaden 09.07.2015-05.03.2016 dönem aralığında tüketimin 38.303 kWh olduğu ifade edilmişse de kW-TL Bazında Tüketim Ekstresi incelendiğinde 09.07.2015-08.03.2016 dönem aralığında tükelimin 46.080.792 kWh olduğu tespit edilmiştir. Bu durumda 05.03.2016-08.03.2016 aralığındaki 3 günde 7.777,8 kWh elektrik tüketiminin olması gerekmektedir. Bu değer oldukça yüksek ve gerçekçi değildir. Bu çelişkinin nedeni anlaşılamamıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda inceleme ve değerlendirmelerimizin tamamlanabilmesi için davaya konu Kaçak Elektrik Tüketim Tahakkukunun dayanağı olan GP/... seri nolu tutanak ile, 09.07.2015 tarihinde tedarikçi fi mı a tarafından elektriğin kesilmesi için davalı şirkete yapılan bildirim yazısının ve bu tarihli elektrik kesme tutanağının ve ayrıca kWh-TL Bazında Tüketim Ekstresi'nin okunaklı ve iptal edilen dönemlerin gösterilmediği, fatura dönemlerinin net olarak gösterildiği bir suretinin dosya kapsamına eklenmesi gerekmektedir." şeklinde görüş bildirildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu kök rapor doğrultusunda eksik evrakların dosyaya sunulması hususunda davalı tarafa süre verildiği eksikliklerin ikmalinin ardından dosyanın ek rapor tanzimi için bilirkişi heyetine yeniden tevdi edildiği sunulan 07/10/2019 tarihli ek raporda özetle;
09.07.2015 tarihinde tedarikçi firma tarafından elektriğin kesilmesi için davalı şirkete yapılan bildirim yazısı ve bu tarihli elektrik kesme tutanağı dosya kapsamında halen bulunmadığından dolayı 09.07.2015 tarihinde elektriğin kesilip kesilmediği anlaşılamamıştır.
Buna ilaveten GP/... seri nolu Kaçak/Usulsüz Elektrik Tespit Tutanağı'nda; tespit anındaki güç değeri, kaçak kullanım nedeni ve miktarı hakkında herhangi bir bilgi bulunmadığından davacı tarafından kesilen elektriğin açılarak kaçak olarak kullanılıp kullanılmadığı ile ilgili herhangi bir tespit yapılamamıştır.
Ayrıca GP/... seri nolu Kaçak/Usulsüz Elektrik Tespit Tutanağı'nda; tutanak tarihindeki (05.03.2016) endeks değerinin 46.315,525 kWh olduğu belirtilmiştir. Ancak yine Kök Rapor'dan sonra dosya kapsamına eklenen endeks dökümünde 46.315,525 kWh değerinin 12.08.2015 tarihindeki sayaç endeks değeri olduğu görülmektedir. Söz konusu bu çelişkinin nedeni de anlaşılamamıştır." şeklinde görüş bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce alınan raporun hüküm kurmaya elverişli olmadığı değerlendirilmiş olup, 21/01/2020 tarihli celse 1 nolu ara karar ile; dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdii ile tarafların iddia ve savunmaları, faturalar, davalı tarafça tutulan tutanaklar, celbedilen kayıtlar incelenerek Mahkememizce daha önce alınan kök ve ek raporlar da değerlendirilerek davacının faturalar nedeniyle borçlu olup olmadığı, borcu var ise miktarı yönünden rapor düzenlenmesinin istenilmesine, davalı şirket kayıtlarında inceleme yapılabilmesi için yerinde inceleme yetkisi verilmesine, yönelik karar verildiği, ara karar gereğince dosyaya sunulan 24/08/2020 tarihli yeni bilirkişi heyet raporunda özetle;
"3.1.Davacı ... Kullanıcısının dava konusu işyerinde, 05/03/2016 tarihinde ... .. Şirketi ... A.Ş. Elemanlarınca tutulan, GP/... Seri No'lu "Kaçak/Usulsüz Elektrik Tespit Tutanağı" tutulmuştur.
Davalı ... tarafından 2016/2, 2016/5, 2016/6 ve 2016/9 dönemlerine ait sırasıyla GP/..., GP/..., GP/... ve GP/... tutanak seri numaralı Kaçak Elektrik Tüketim Tahakkukları hazırlanmıştır.
3.2.Davacı ... Kullanıcısı, dava dışı ... ... A.Ş. ile 11/02/2015 tarihinde uElektrik Abonelik Sözleşmesi" imzalamıştır. Bu sözleşmede tedarik başlangıç tarihi 01/04/2015 ve tedarik bitiş tarihi 31/05/2016 olarak belirlenmiştir. Ayrıca, ... A.Ş. tarafından davacı ... kullanıcısına 21/03/2016 tarihinde "İkili anlaşmanın sona ermesi hakkında" konulu
yazısında özetle; ".....elektrik enerjisini tarafımızdan temin etmektesiniz....... düzensiz ödemeler yapılmış ve ödenmemiş faturalar mevcuttur. Bu sebeple Nisan 2016 döneminde portföyümüzden çıkış işlemleriniz gerçekleşecek.....Nisan 2016 döneminde karşılıklı sözleşmemiz bittiğinden.....kalan bakiyeniz 3.015,95 TL olup......." bilgileri sunulmuştur.
3.3.Dosya muhteviyatı belgeler İle birlikte 07/10/2019 tarihli Bilirkişi Kurulu Ek Raporu'nda da belirtildiği üzere ".... Davacı şirketin 2015 ve 2016 yılları ticari defterlerinde dava dışı ... ... Ticaret A.Ş. 'ne borcunun bulunmadığı, ........ davacının davalı ...Ş. 'ne de borcu bulunmadığı...." tespit edilmiştir.
3.4. Davacı ... ... Ltd. Şti.'nin Davalı ... ... A.Ş. Elemanlarınca tutulan, GP/... Seri No'Iu "Kaçak/Usuisiiz Elektrik Tespit Tutanağı "nın tutulduğu tarih olan 05/03/2016 tarihinde dava dışı ... ... A.Ş. ile "Elektrik Abonelik Sözleşmesi" bulunmaktadır.
4- SONUÇ VE KANAAT
"4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu"Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği (EPTIIY)" ile "Dosya içeriğindeki; bilgi, belge ve deliller" üzerinde yapılan inceleme kapsamında;
4.1.Davacı Şirket ... Ltd. Şti. ile dava dışı ... ... Ticaret A.Ş. arasında ... Mab. Dr. ... Cad. No. 10 .../İstanbul adresindeki ... nolu abonelik için tek zamanlı ticarethane tarifesi üzerinden 11/02/2015 tarihinde 01/04/2015 ile 31/05/2016 tarihleri arasında geçerli olan Elektrik Abonelik Sözleşmesi imzaladığı,
4.2.Davacı Şirket ile dava dışı ... ... Ticaret A.Ş. 21/03/2016 tarihinde "İkili anlaşmanın sona ermesi hakkında" konulu yazısında Nisan 2016 tarihinde ikili anlaşmanın sona ereceğini bildirdiği,
4.3.Davalı ... ... A.Ş. Elemanlarınca 05/03/2016 tarihinde GP/... Seri No'Iu "Kaçak/Usulsüz Elektrik Tespit Tutanağı" tutulduğu, bu tarihte davacı şirketin dava dışı ... ... Ticaret A.Ş. ile sözleşmesinin devam ettiği, dolayısıyla davalı firma ile hukuki bir bağlantısının olmadığı," yönünde sonuç ve kanaat bildirildiği anlaşılmıştır.
Bu kapsamda dava dosyası bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Davacı tarafından, davacıya ait işyerinde elektrik enerjisinin perakende satışı ile ilgili yapılan yasal değişiklikten sonra dava dışı ... ... A.Ş. ile 2015 yılında Elektrik Abonelik Sözleşmesi imzaladığını, imzalanan sözleşme ile davacının elektrik enerjisini ... Enerji'den temin etmeye başladığını, Davacının ... Enerji ile yaptığı elektrik abonelik sözleşmesi devam ederken, davalı ...Ş. tarafından 2016/02 dönemi olarak kaçak elektrik tüketim tahakkuku adı altında borç tahakkuk ettirildiğini, borcun son ödeme tarihinin 15.03.2016 ve borç toplamının ise 23.178,60 TL olduğunun bildirildiğini, davalı tarafından tahakkuk ettirilen borcun hukuki dayanağı olmadığını, çünkü ... Enerji ile yapılan sözleşmenin "8.5. ve 10.3." maddesine göre ... Encrji'nin ödeme düzensizliği durumunda ya da başka bir gerekçe ile sözleşmeyi tek taraflı fesih hakkına sahip olduğunu, ancak ...'m elektrik kullanımı nedeni ile borç tahakkuk ettirdiği ve kaçak kullanım gerekçesiyle ceza kestiği dönemde davacı şirketin, dava dışı ... Eneıji A.Ş. ile abonelik sözleşmesi devam ettiğini, bu dönemde davalı kurumca bir sayaç okuması da yapılmadığı belirterek söz konusu haksız fatura tahakkukları sebebiyle borçlu olunmadığının tespiti talep edilmiştir.
Davacı ile dava dışı ... ... A.Ş. İsimli elektrik tedarikçi firma ile 01.06.2015 tarihinde abonelik sözleşmesi akdedildiği, 09.07.2015 tarihinde tedarikçi firmanın elektriğinin kesilmesi ile ilgili davalı şirkete bildirim yaptığı, elektriğin bu bildirim üzerine kesildiği, 05.03.2016 tarihinde kesik olan elektriğin davacı şirkete açılarak kullanıma devam edildiğinin tespit edildiği ve ... seri numaralı endeksör faturası çıkarıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda ayrıntılarına yer verilen 24/08/2020 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamına göre denetime elverişli bulunmakla esas alınmış olup, arada abonelik ilişkisi bulunmamasına rağmen davacı tarafça dosyaya sunulan tahsilat makbuzlarından anlaşıldığı üzere davalı tarafa ödenen; -21.04.2016 tarihinde 500,00 TL-22.04.2016 tarihinde 1.000,00 TL-31.05.2016 tarihinde 2.436,90 TL-20.07.2016 tarihinde 2.502,13 TL-09.08.2016 tarihinde 2.528,44 TL-20.09.2016 tarihinde 13.247,79 TL-20.09.2016 tarihinde 2.583,71 TL-20.09.2016 tarihinde 678,37 TL-17.11.2016 tarihinde 2.660,05 TL olmak üzere toplam 28.137,39 TL bedelin davacıya iadesi gerektiği kanaati ile davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Aynı dava sebebine ve konusuna ilişkin, Yargıtay 3. Hukuk Dairesi'nin 12/02/2020 tarih, 2019/3779 esas, 2020/1138 karar sayılı ilamı temerrüt bakımından gözetildiğinde;" ilk derece mahkemesince, 12.07.2006 ile 02.05.2008 tarihleri arasındaki faturaların davalı tarafça hangi tarife üzerinden hesaplandığının belirlenip ardından bu dönemdeki faturaların iade hesabında dikkate alınıp alınmayacağının tespit edilmesi ve raporda yaratılan çelişkinin giderilmesi bakımından ek rapor alınarak bu husususun açıklığa kavuşturulması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile itiraza uğrayan rapora göre karar verilmesi doğru görülmediği ve 818 sayılı BK'nın 101.maddesinde "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarıyla mütemerrit olur" hükmü getirilmiştir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 117.maddesinde bu hüküm ''Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer'' şeklinde düzenlenmiştir. Temerrüt, ya bir ihtar ile ya da dava açılması vs. suretiyle gerçekleşir. TBK'nın 117. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hâllerde temerrüt için bildirim şart olduğu, somut olayda, davalının dava tarihinden önce temerrüde düştüğünü gösteren bir belgenin sunulmadığı gibi davalının kötüniyetli olduğu da ispat edilmemiştir. Bu durumda alacağa dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerekmektedir. İlk derece mahkemesince ödemenin yapıldığı tarihlerden itibaren faize karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olduğundan kararın bozulmasına" şeklindeki yargıtay ilamı dikkate alınarak davacı tarafın ıslah dilekçesi ile davasını ödenen 28.137,39 TL yönünden istirdat istemine dönüştürdüğü, ödeme tarihleri sonrasında davalıya bedel iadesi talepli herhangi bir ihtarname gönderilmediği bu hali ile temerrüt tarihinin ıslah tarihi olduğu kanaatine varılmakla borçlu olunmadığı halde davalıya ödendiği tespit edilen toplam 28.137,39 TL'ye ıslah tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, 28.137,39 TL'nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 1.922,06-TL karar ve ilam harcından 480,84-TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 1.441,22-TL eksik harcın davalıdan alınmasına,
3-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 429,34-TL yargılama gideri ile yargılama aşamasında yapılan 3.180,50-TL masraf ve 85,00-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.694,84-TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
5-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 4.220,61-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/07/2021


Katip ...
(e-imza)


Hakim ...
(e-imza)