Danıştay 3. Daire 2019/810 Esas 2022/726 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2019/810
Karar No : 2022/726

TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVALI):...Vergi Dairesi Müdürlüğü/...
VEKİLİ: Av. ...

2-(DAVACI): ...

İSTEMİN KONUSU : .... Vergi Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin ...Bölge İdare Mahkemesi .... Vergi Dava Dairesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, ...Profil Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınamayan 2008 ila 2012 yıllarının muhtelif dönemlerine ait kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla düzenlenen ...tarih ve ...ila ...takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu ...ila ...takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacaklarının asıl borçlu şirketten usulüne uygun şekilde takip edilmesine rağmen şirketin mal varlığından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması nedeniyle kanuni temsilci sıfatıyla davacıdan aranılmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, ...ila ...takip numaralı ödeme emirleri içeriği kamu alacakları için asıl borçlu şirkete düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğinin usulüne uygun olmaması, ... takip numaralı ödeme emri içeriği kamu alacakları için ise asıl borçlu şirkete ödeme emri düzenlendiğine ilişkin dosyaya belge sunulmaması nedeniyle kamu alacağının şirket nezdinde usulüne uygun bir şekilde kesinleştirilmediği, bu nedenle söz konusu kamu alacaklarının tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emirlerinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle 1 ila 3 takip numaralı ödeme emirleri yönünden dava reddedilmiş, ...ila ...takip numaralı ödeme emirleri ise iptal edilmiştir.
Bölge Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, ...Profil Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin vadesinde ödenmeyen vergi borçları nedeniyle bu şirkete düzenlenen ödeme emirlerinin tebliğinin usulüne uygun olduğu, söz konusu ödeme emirlerine karşı herhangi bir ödeme yapılmadığı ve dava açılmadığı, bu nedenle kamu alacağının tahsili amacıyla kanuni temsilci sıfatıyla davacıya ödeme emri düzenlenmesinin hukuka uygun olduğu, istinaf taleplerinin incelenmeksizin verilen kararın gerekçesinin yeterli olmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, ödeme emirleri içeriği kamu alacağının zaman aşımına uğradığı ve ilgili olduğu dönemlerde kanuni temsilci olmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kabulü, davalı temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının, 12/07/2001 tarihli Türkiye ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen ortaklar kurulu kararı ile 10 yıllığına şirket müdürü olarak seçildiği, asıl borçlu şirket olan ...Profil Demir Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nin ödeme emri içeriği kamu alacaklarını 03/12/2014 tarihinde 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'dan yararlanmak suretiyle yeniden yapılandırdığı, şirket tarafından bu kapsamda herhangi bir ödeme yapılmaması nedeniyle taksitlendirmenin iptal edilerek dava konusu ödeme emirlerinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde, tüzel kişilerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirileceği, temsilcilerin bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi veya buna bağlı alacakların, kanuni ödevlerini yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6552 sayılı Yasa kapsamındaki yapılandırma sonucu şirkete ait kamu alacaklarına ilişkin yeni bir hukuki durum ortaya çıkmış olup, yapılandırma sırasında borçlu şirketle ilişkisi bulunmayan davacının söz konusu borçlar nedeniyle sorumlu tutularak adına düzenlenen ödeme emirleriyle takibe alınmasında hukuka uygunluk görülmediğinden, Vergi Mahkemesince verilen kararın ...ila ...takip numaralı ödeme emirleri yönünden davanın reddi yolundaki hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen istinaf başvurusunun reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.

Davalı idarenin, ...ila ...takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen temyiz isteminin ise bu nedenle reddi gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kabulüne,
2. Vergi Dava Dairesi kararının, ...ila ...takip numaralı ödeme emirlerine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Davalı idare TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE, 28/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.

(X)-KARŞI OY :

213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinde; tüzel kişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, vakıflar ve cemaatler gibi tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevlerin, kanuni temsilciler, tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirileceği, yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacakların, kanuni ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınacağı, kurala bağlanmış olup; bu düzenleme uyarınca, kamu alacağı borçlu şirketten tahsil edilemediği takdirde tahsili amacıyla, borcun ait olduğu dönemde kanuni ödevlerini yerine getirmeyen şirketin kanuni temsilcisi olan kişi ve kişiler adına, kanuni temsilcinin ölümü halinde ise, mirası reddetmemiş kanuni mirasçısı adına ödeme emri düzenleneceği tartışmasızdır.
6552 sayılı Kanun'un 73. maddesinin 10. fıkrasında, süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla (2014 takvim yılı için birden fazla) taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu madde hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedileceği kurala bağlanmıştır.
Davalı idarece, bir kısım borcun ait olduğu dönemde kanuni temsilci olan davacı adına ödeme emri düzenlendiği anlaşılan olayda, 6552 sayılı Yasa kapsamında borcun yapılandırılmasının verginin doğduğu dönemdeki sorumlu olan açısından bir değişikliğe neden olmayacağı ve yapılandırmanın yapıldığı dönemde asıl borçlu şirkete ait vergi borçlarının yapılandırıldıktan sonra ödenmemesi halinde verginin doğduğu dönemdeki kanuni temsilcinin sorumluluğuna gidilebileceği gibi ayrıca borcun yapılandırıldığı dönemdeki kanuni temsilcilerin sorumluluğuna da gidilebileceği açıktır.
Bu durumda, borcun doğduğu dönemden sonraki dönemlerde şirketi idare edenlerin herhangi bir tasarrufunun; borcun doğduğu dönemdeki kanuni temsilciye yasa ile yüklenen sorumluluğu ortadan kaldırmayacağı, yukarıda sözü edilen Yasa'nın 10. maddesinde, ikiden fazla taksidin ödenmemesi durumunda yasadan yararlanma hakkının kaybedileceğinin belirtildiği, şirket tarafından yapılandırılan borcun vadesinde ödenmemesi üzerine taksitlendirmenin iptal edildiği ve böylece kamu alacağının, yasal şartların oluşması halinde verginin doğduğu dönemdeki kanuni temsilciden tahsilinin mümkün hale geldiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.