Danıştay 4. Daire 2018/3675 Esas 2022/1106 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/3675
Karar No : 2022/1106


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Sabun Yağ Gliserin Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, şirket aktifinde iki yıldan daha uzun bir süre yer alan taşınmazın gelir paylaşımı yoluyla satışından elde edilen kazancın 5520 sayılı Kanun'un 5/1-e maddesi gereğince %75'inin kurumlar vergisinden istisna tutulması gerektiğinden bahisle ihtirazi kayıtlı verilen beyanname üzerine 2015 yılı için tahakkuk eden kurumlar vergisinin 6.594.699,02-TL'lik kısmının iptali ve iadesi ile devreden zararın 3.202.661,60-TL olarak dikkate alınması istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesince verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararda; taşınmaz satışının davacı şirketin faaliyet konusunun dışında olduğu, davalı idarece aksi yönde bir bilgi ve belge sunulmadığından söz konusu kazancın 5520 sayılı Kanun'un 5. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 19/06/2016 tarihinde verilen beyannamenin asıl dava konusu vergiyi içerdiği, ancak 23/05/2016 tarihli dava konusu matrahı kapsamayan düzeltme beyannamesine istinaden dava açıldığı, eğer dava konusu tahakkukun iptaline karar verilmesi durumunda mutlak butlan olacağı, ilk tahakkuk fişinin iptaline karar verilecekse de davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, şirketin Olağan Genel Kurul Toplantı Tutanağında şirketin maksat ve mevzuunun gerçekleştirilmesi için veya sosyal sebeplerle her nevi gayrimenkul satın alabileceği, satabileceği ve kiraya verebileceğinin belirtildiği, bu durumda her ne kadar şirketin faaliyet alanı sanayi işleri olsa da gayrimenkul faaliyetinde de bulunduğunun kabul edilmesi gerektiği, davacı şirketin arsasını hasılat paylaşım sözleşmesiyle müteahhite verdiği, bu sözleşme ile gayrimenkul ticareti yaptığı, dolayısıyla fiilen inşaat işi yapan şirketin söz konusu hasılatı için istisna hükümlerinden yararlanmasının mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Şirketin faaliyet konusunun sanayi üretimi olduğu, taşınmaz satım işi olmadığı, söz konusu arsanın iki tam yıldan daha uzun süredir şirketin aktifinde olduğu, hasılat paylaşımı ile arsanın müteahhide verildiği, karşılığında arsa bedeli için fatura düzenlendiği, gayrimenkul ticareti işi yapılmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : ...

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 378/2. maddesinde, mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27/3. maddesinde de, ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemler ile tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davaların, tahsil işlemini durdurmayacağı, bunlar hakkında yürütmenin durdurulmasının istenebileceği kuralına yer verilmekle, ihtirazi kayıtla beyan üzerine tahakkuk ettirilen vergilere karşı dava açılabileceği kabul edilmiştir.
İhtirazi kayıtla beyan, mükelleflerin gelirinin istisna ve muafiyet gibi nedenlerden dolayı vergiye tabi olup olmadığı konusunda şüpheye düştükleri matrahlar için başvurdukları bir yol olup, zamanında verilen vergi beyannamesine ihtirazi kayıt konulması; beyannamede hesaplanan verginin tümü ya da bir kısmının tahakkuk ettirilmemesi istenerek, ihtirazi kaydın konusunu oluşturan nedenin tahakkuku yapan idare tarafından kabul edilmemesi halinde, beyanname üzerinden tarh edilen verginin ihtirazi kayıt konulan kısmının dava konusu edilebilmesini olanaklı kılarak, noksan beyanda bulunulmasını ve verginin geç tahakkuk etmesini önlemektedir.
Görüldüğü üzere, beyan üzerinden alınan vergilere ait matrahın ihtirazi kayıtla beyanı, beyannamenin vergi kanunlarında öngörülen zamanlarda verilmesi koşuluna bağlıdır. Dolayısıyla, beyanname verme süresi geçtikten sonra verilen beyannameye konulan ihtirazi kaydın, beyanname üzerinden yapılan tahakkuka etkisi olmadığı gibi dava açma hakkı vermesi de mümkün değildir. Bu durumda, beyaname verme süresi geçtikten sonra ihtirazi kayıtla düzeltme beyannamesi verilmesi üzerine tahakkuk eden vergiye karşı dava açılmasına olanak bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı şirket tarafından 2015 yılına ilişkin olarak verilen 19/04/2016 tarihli ihtirazi kayıtlı olarak verilen beyannamede 6.594.445-TL tutarında kurumlar vergisi beyan edildiği, daha sonra 23/05/2016 tarihinde 6.594.699-TL tutarında kurumlar vergisi beyan edilerek, sehven eksik beyanından kaynaklandığı belirtilerek verilen süresinden sonra ihtirazi kayıtlı düzeltme beyannamesine dava açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer alan yasal düzenlemelere göre, yükümlülerin ancak süresi içerisinde verdikleri beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilere karşı ihtirazi kayıt koymak suretiyle dava açabilecekleri, süresinden sonra iradi olarak verilen düzeltme beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilere karşı dava açamayacakları açık olduğundan, Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. Temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 24/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyoruz.