Danıştay 13. Daire 2019/4292 Esas 2022/604 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2019/4292
Karar No:2022/604

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Dağıtım ve Gaz İşletmeleri
Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Kurumu
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dağıtıcı lisansı sahibi davacı şirketin bayisi olan "... Akaryakıt Nakliyat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti."ne ait akaryakıt istasyonunda 11/02/2015 tarihinde yapılan denetimde, bayinin otomasyon sisteminin doğru ve sıhhatli çalışmadığı, bayinin otomasyon sistemine müdahale edildiği ve aykırılıkların Kuruma bildirilmediğinin tespit edildiğinden bahisle 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendinin (3) numaralı alt bendi uyarınca 972.717,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının (b) bendinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen ... tarih ve E:...., K:... sayılı kararda; dağıtıcı lisansına sahip davacı şirketin bayisine ait akaryakıt istasyonunda 11/02/2015 tarihinde yapılan denetimde, akaryakıt istasyonunun yer altı tankına, park halinde bulunan ...plakalı akaryakıt tankerinden motorin ürünü boşaltıldığının görüldüğü, kayıt dışı olarak temin edilen akaryakıtın dolum ve pompa satış işlemlerinin tespitinin zorlaştırılması için başka bir mükellefe ait kredi kartı POS cihazının kullanıldığı, tankerden başlatılan dolum işleminin otomasyon sisteminde ürüne ait sevk irsaliye numarasının ilgili bölüme girilmesi suretiyle başlatılması gerekirken sistemde yapılan kontrolde dolum işleminin başlatılmamış olduğu, tankerden (2) nolu yer altı tankına yapılan dolum işleminin tank dolum raporlarında gözükmediği, tank mutabakatlarında açılış, satış, dolum ve kapanış (mevcut stok durumu) ve satışlarında (22) günlük süreyi kapsayan tutarsız ve sağlıksız verilerin bulunduğu, denetim elemanlarına istasyonun otomasyon şirketi olan ...Bilişim Otomasyon Elektronik Pompa Sistemleri Ltd. Şti. unvanlı firma tarafından düzenlenmiş 05/02/2015 tarih ve 000193 seri numaralı iki farklı içeriği bulunan ve gerçekliğinden şüphe edilen servis formlarının ibraz edildiği, ...A.Ş.'nin dolum tesislerinde yapılan araştırmada ... plakalı akaryakıt tankerine 2015 yılında sadece 22/01/2015 tarihinde dolum yapıldığı, başkaca dolum yapılmadığı, bu akaryakıtın da ... A.Ş.'nin Gebze Dilovası'nda bulunan dolum terminalinden alıcısı olan ve Denizli'de bulunan dava dışı bir firmaya teslim edilmek üzere yüklendiği, istasyonun dağıtıcısından ve otomasyon firmasından konuya ilişkin istenilen bilgilere cevap verilmediği, tankerde bulunan ürünle ilgili sevk irasliyesinin ekinde bulunması gereken ürünün dolum yapıldığı tesis tarafından düzenlenmesi gereken ürün teslim fişi, ürün talep formu, dağıtıcı/serbest kullanıcı/bayilik lisansı sahipleri arasındaki akaryakıt teslimlerinde düzenlenen form, akaryakıt analiz raporu gibi evrakın irsaliye ile birlikte bulunmadığının, dolayısıyla davacı şirketin bayisi olan akaryakıt istasyonunda yapılan denetimde düzenlenen tutanak ile akaryakıt istasyonunun yer altı tankına motorin boşaltımı yapıldığı, boşaltım esnasında akaryakıt istasyonunun veri aktarım cihazı otomasyon sisteminin kapalı olduğu, veri gönderimi yapmadığının tespit edildiği;
Bu durumda, bayisinde etkin bir denetim sistemi kurma ve uygulama yükümlülüğü bulunan davacı şirketin aynı zamanda bayisine ait akaryakıt istasyonlarında periyodik denetimler yapma, kalite kontrol izlemesini gerçekleştirme, kendilerine gelen ihbar ve şikâyetler üzerine gerekli denetimi gerçekleştirme gibi yükümlülüklerinin de bulunduğu dikkate alındığında, somut olayda bu yükümlülüğünü yerine getirdiğinden söz edilemeyeceğinden 5015 sayılı Kanun'un 7. maddesindeki ve petrol piyasasında faaliyet gösteren dağıtıcı lisansı sahiplerinin tescilli markası altında piyasaya sunulan akaryakıta ilişkin kalite kontrol izlemesinin etkin biçimde yapılması ve bayilerinde denetim sistemi kurmaları ve uygulamasına ilişkin olarak alınan 1240 sayılı Kurul kararında yer alan yükümlülüğü yerine getirmediği sabit olan davacı şirkete idarî para cezası verilmesine ilişkin dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ön araştırma ve soruşturma yapılmadığı, 7164 sayılı Kanun ile getirilen değişikliklerin ve yürürlüğe giren ihtar müessesesinin lehe olduğu için uygulanması gerektiği, bu nedenle idarî para cezası verilemeyeceği, verilen cezaların fahiş olduğu, düzenlemenin kaçak akaryakıt satışının önlenmesine yönelik olduğu, otomasyon sisteminin bir kere kurulduktan sonra doğru çalışıp çalışmadığı hususunda tespit yapmalarının mümkün olmadığı, bayinin konu ile ilgili olarak denetlendiği, bayinin fiilinden dolayı dağıtıcının cezalandırılmasının suç ve cezaların şahsiliği ilkesine aykırı olduğu, davalı idare tarafından denetim yükümlülüğünün yerine getirilmediği ve bu durumdan da dağıtım şirketi olarak kendilerinin sorumlu tutulduğu, denetim esnasında otomasyonda arıza olduğu, otomasyon sisteminin fiziki güvenliğinden ve müdahalelerin engellenmesinden bayinin sorumlu olduğu, dağıtım şirketi olarak kendilerine düşen her türlü yükümlülükleri yerine getirdikleri ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'nin ... tarih ve E:..., K:.. sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de ... Bölge İdare Mahkemesi .... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ...İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 23/02/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.