Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/231 Esas 2022/576 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/231
Karar No : 2022/576
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ....
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Sigorta Aracılık Hizmetleri Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 16/06/2020 tarih ve E:2015/1115, K:2020/2012 sayılı kararının davalı idare aleyhine yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 30/12/2014 tarih ve 29221 sayılı (1. Mükerrer) Resmi Gazete'de yayımlanan Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik'in Sigorta Acenteleri Yönetmeliği'nin 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendini değiştiren 1. maddesinin; 8. maddesinde değişiklik yapan 2. maddesinin 1. ve 5. fıkralarının; 9. maddesinde değişiklik yapan 3. maddesinin 2., 3. ve 4. fıkralarının ve 4. maddesi ile Yönetmeliğe eklenen Geçici 2. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin ... tarih ve E:...., K:.... sayılı kararıyla;
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 1. maddesinin 1. fıkrası, 2. maddesinin 1. fıkrasının (m) bendi ile 23. maddesinin 1. ve 2. fıkralarında yer alan kurallar aktarılarak,
Dava konusu Yönetmeliğin Sigorta Acenteleri Yönetmeliği'nin 8. maddesinde değişiklik yapan 2. maddesinin 1. ve 5. fıkraları yönünden;
Anılan düzenlemelerin 16/01/2016 tarih ve 29595 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sigorta Acenteleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik ile değiştirildiği,
Yapılan değişiklik ile; merkez ve şubeler için uygulanacak fiziki şartlar, teknik, idari altyapı ile insan kaynakları, acentelerin teşkilatı, teknik personelin nitelikleri, unvan, değişikliklerin bildirilmesi ve güncelleme, ilan, reklam, afiş ve pano, sürekli eğitim, bilgi kayıtları ve kayıtlara erişime ilişkin genel düzenleyici işlemler dâhil tüm işlemlerin bu Yönetmelik'te belirtilen şartlara uygun olmak koşuluyla ilgisine göre İcra Komitesi veya Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından tesis ve icra edileceğinin düzenlendiği anlaşıldığından, dava konusu Yönetmeliğin 2. maddesinin 1. ve 5. fıkralarının iptali istemi yönünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı,
Yönetmeliğin dava konusu diğer maddeleri yönünden üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı gerekçeleriyle,
Dava konusu Yönetmeliğin Sigorta Acenteleri Yönetmeliği'nin 8. maddesinde değişiklik yapan 2. maddesinin 1. ve 5. fıkraları yönünden karar verilmesine yer olmadığına, dava konusu diğer kısımları yönünden davanın reddine, ...-TL yargılama giderinin 1/2'si olan ...-TL'sinin davacı üzerinde bırakılmasına, ...-TL'sinin ise davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, davanın kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen ret ile sonuçlanması nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, ...-TL vekâlet ücretinin ise davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu Yönetmeliğin sonradan yürürlüğe giren bir Yönetmelikle değiştirilmesi nedeniyle konusunun kalmadığı gerekçesine dayanılarak, işin esasına girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesi yapılmaksızın karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesine rağmen, idareleri aleyhine yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek Daire kararının yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin kısmının bozulması istenilmektedir.


KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ....'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyize konu kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.


Temyizen incelenen kararın davalı idare aleyhine yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen davanın reddine, kısmen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin 16/06/2020 tarih ve E:2015/1115, K:2020/2012 sayılı kararının temyize konu davalı idare aleyhine yargılama giderleri ile vekalet ücretine hükmedilmesine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 23/02/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY

X- 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinde, bu Kanun'da hüküm bulunmayan ve madde metninde sayılan hallerde 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun uygulanacağı belirtilmiş, sözü edilen haller arasında “yargılama giderlerine” de yer verilmiş, 04/02/2011 tarih ve 27836 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 450. maddesiyle 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu yürürlükten kaldırılmış, aynı Kanun’un 447. maddesinin ikinci fıkrasında ise; “Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18/6/1927 tarih ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun “Yargılama giderinin kapsamı” başlıklı 331. maddesinde yargılama giderlerini oluşturan unsurlar sayılmış, maddenin 1/ğ bendinde; vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücretinin yargılama giderleri arasında olduğu belirtilmiş, Kanun’un “Esastan sonuçlanmayan davada yargılama gideri” başlıklı 331. maddesinin birinci fıkrasında da; “Davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder.” kuralına yer verilmiştir.
Temyiz başvurusuna konu kararda, dava konusu Yönetmeliğin Sigorta Acenteleri Yönetmeliği'nin 8. maddesinde değişiklik yapan 2. maddesinin 1. ve 5. fıkraları yönünden dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kısmı nedeniyle, yargılama giderlerinin yarısının davalı idare üzerinde bırakılmasına ve davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesine karar verildiği görülmekte ise de; bu kısım hakkında işin esasına girilerek haklılık/haksızlık değerlendirmesinin yapılmadığı anlaşılmaktadır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 31. maddesinde yer alan atıf hükmü uyarınca yargılama giderleri konusunda 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. 6100 sayılı Kanun’un 331. maddesinin birinci fıkrasında, davanın konusuz kalması nedeniyle esası hakkında karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde yargılama giderlerinin ne şekilde takdir edileceği hususu düzenlenmiştir.
Temyiz başvurusuna konu kararda, uyuşmazlığın kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen ret ile sonuçlandığı dikkate alındığında, başvuruya konu kararın hüküm fıkrasında yer alan yargılama giderlerine 6100 sayılı Kanun’un metnine yer verilen 331. maddesinin birinci fıkrasındaki kural çerçevesinde hükmedilmesi gerekir.


Bu durumda; kısmen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin hükümle sonuçlanan davada, tarafların davanın açıldığı tarihteki haklılık durumları belirlenip buna göre yargılama giderleri konusunda hüküm kurulması gerekirken, böyle bir değerlendirme yapılmaksızın yargılama giderlerinin yarısı ile davacı lehine takdir edilen vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine hükmedilmiş olduğundan, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısımının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.