Mahkemesi : KDZ.Ereğli 1. İş Mahkemesi
Tarihi : 17/09/2014
Numarası : 2014/165-2014/410


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
1- Dosyadaki yazılara, hükmün uyulan önceki Yargıtay bozma ilamına uygun biçimde verilmiş olmasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça ve yasaca cevaz bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, davalı idareye ait kömür ocağında davalı .. A.Ş. işçisi olarak çalıştığını, iş akdini, ücretinin zamanında ve tam olarak ödenmemesi nedeniyle bir grup işçi ile birlikte haklı nedenle feshettiklerinden bahisle kıdem tazminatı ile bazı işçilik alacaklarının tahsilini istemiştir.
Davalı .., ihale makamı olduklarını, davacı ile aralarında iş akdi bulunmadığını, bu nedenle dava konusu alacaklardan sorumlu tutulmalarının mümkün olmadığını, davalı ... A.Ş., davacının iş akdini kendisinin feshettiğini, feshin haklı nedene dayanmadığını, bu nedenle kıdem tazminatına hak kazanmadığını, işyerinde 3’lü vardiya uygulanması nedeniyle fazla mesai yapılmasının mümkün olmadığını, diğer alacaklarının tamamen ödendiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, iş akdinin davacı tarafından haklı nedenle feshedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, verilen kararın temyiz üzerine Dairemizin 2013/16029 Esas ve 2014/212 Karar sayılı ilamı ile “Maden ocaklarında günlük çalışma esası geçerli olup günlük ara dinlenme süresi düşüldükten sonra fazla çalışma hesabının yapılması gerekir. Bilirkişi fazla çalışmayı günlük 7,5 saati aşan çalışma üzerinden değerlendirmek yerine davacı iddiası gibi haftada 3 gün 3 saatten 9 saat fazla çalışma yapıldığı şeklinde kabul etmiştir. Bilirkişi raporunda ara dinlenme süresinin kaç saat kabul edildiği açıklanmadığı gibi günlük çalışma saatleri ve 7,5 saati geçen çalışmanın ne şekilde tespit edildiği de gösterilmemiştir. Diğer yandan fazla çalışma hesabında aylık ücret bordroları ve hizmet cetvelindeki ücretler incelendiğinde dönemsel ücretlerin dikkate alınmadığı anlaşılmadığı gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyularak karar verilmiştir.
Bozmadan sonra alınan bilirkişi raporunda davacının haftanın 3 günü 08.00-19.00, diğer 3 günü ise 08.00-16.00 saatleri arasında çalışarak haftada 51 saat mesai yaptığı ve bunun 6 saatinin fazla mesai olduğu bildirilmiş mahkemece de bu rapora itibarla hüküm kurulmuştur.
Davacının fazla mesai yapıp yapmadığı ve hesabı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
HMK"nun 26. maddesine göre "hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir."
Somut olayda, davacının dava dilekçesinde hafta tatili ücreti talebi olmadığı halde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla mesai hesabı yapılırken, davacının 3"lü vardiya sistemine göre çalıştığı ancak tanık beyanlarına göre hafta tatilinde de çalıştığının kabulü ile fazla mesai hesabı yapılmıştır. Ancak bu hesaplama yöntemi taleple bağlılık ilkesine aykırıdır. Davacının hafta tatili talebinin olmaması nedeniyle, fazla mesai hesabında ayda iki pazar hafta tatili çalışmasının katılması mümkün değildir.
3-Yüksek Yargıtay’ın bir çok kararında ... A.Ş."ye bağlı işçilerin fazla mesai yapıp yapmadığına ilişkin birbiri ile farklı kararların ortaya çıktığı gözlenmiştir. Aynı işyerinde işçilere farklı bir çalışma düzeninin uygulandığını gösteren bir delil bulunmamasına göre bu karmaşanın giderilmesi ve uygulama birliğinin sağlanabilmesi için dosya kapsamına ve dinlenilen tanık beyanlarına göre bir belirleme yapılması gerekir. Dosya içeriğine göre davalı işyerinde, davacının 3’lü vardiya sistemine göre çalıştığı, ancak sadece gündüz vardiyasında (yani 08.00- 16.00 vardiyasında) her gün 2 saat fazla çalıştığı, bu nedenle günlük mesainin 10 saat olduğu 1 saat ara dinlenmesinin düşülmesi ile 6 günlük sürede toplam 54 saat çalıştığı haftalık yasal çalışma süresi olan 45 saatin mahsubu ile haftalık fazla mesaisinin 9 saat olduğu ve davacının yılda en fazla 17 hafta bu şekilde fazla mesai yaptığı kabul edilmelidir.
Yapılacak iş, yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınarak fazla mesai hesabının yapılması için bilirkişiden ek rapor alıp çıkacak sonuca göre bir karar vermektir. Mahkemece, ilke kararımıza aykırı hesap raporuna itibarla karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 06.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.