Danıştay 10. Daire 2007/7733 Esas 2011/2292 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2007/7733
Karar No: 2011/2292


Temyiz Eden (Davacı) : …
Vekili : …
Karşı Taraf (Davalı) : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı - ANKARA
İstemin Özeti : ... İdare Mahkemesince, davanın reddi yolunda verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Yerinde olmadığı ileri sürülen temyiz isteminin reddi savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : Dava konusu uyuşmazlıkta, davalı idarenin işleminden doğduğu ileri sürülen zararın, davacı bankanın mahkeme masrafını ve avukatlık ücretini ödediği 9.8.2005 tarihinde oluştuğunun kabulü gerekeceğinden, bakılan davada, ödeme tarihinden itibaren 2577 sayılı Yasanın 12. maddesi uyarınca altmış gün içinde idareye bavurulması veya dava açılması gerekirken bu süre geçtikten sonra 26.1.2006 tarihinde idareye yapılan başvurunun reddi üzerine 12.5.2006 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmaktadır.
Açıklanan nedenle, davanın esasının incelenmesi suretiyle reddi yolunda verilen kararda sonucu itibariyle hukuki isabetsizlik bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : Davacı bankanın, Tarımsal Kooperatiflerin Yardım Faaliyetlerine Yapılacak Devlet Yardımı Yönetmeliği ve bu Yönetmelik çerçevesinde davalı idare ile yaptığı protokol uyarınca kredi kullandırdığı … Tarımsal Kooperatifinin krediden kaynaklanan borcunu ödememesi nedeniyle bu alacağın tahsil ve takibi için yaptığı … TL. mahkeme masrafının ödenmesi istemin reddine ilişkin işlemin iptali ve anılan miktarın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan davada, idare mahkemesince, davanın esası incelenerek reddi yolunda verilen kararın temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Dava konusu olayda uyuşmazlık, davacı bankanın kullandırdığı kredinin, kefillerden tahsili ve takibi konusunda Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan dava sırasında yapılan masrafın rücuen tahsili isteminden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan davada, davacı banka aleyhine hükmedilen yargılama masraflarının davalı idareden tahsili isteminden kaynaklanan bu davanın, bir rücu davası olduğunun kabulü gerekir.
Buna göre, idari bir uyuşmazlık ve tam yargı davası niteliği taşımayan, konusu bir kamu alacağı olmayan bu rücu davasının görüm ve çözümü, Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca adli yargı yerinin görevine girmektedir.
Bu durumda, adli yargı yerinin görevine giren uyuşmazlığın esasını inceleyerek davanın reddine karar veren idare mahkemesi kararında, hukuki isabet görülmediğinden kararın bozulması gerektiği düşünülmüştür.


TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince gereği görüşüldü:
Dava, Tarımsal Kooperatiflerin Yardım Faaliyetlerine Yapılacak Devlet Yardımı Yönetmeliği ve bu Yönetmelik çerçevesinde davacı banka ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı arasında imzalanan protokoller uyarınca, davacı banka tarafından kredi kullandırılan … Tarımsal Kooperatifinin krediden kaynaklanan borcunun ödememesi üzerine alacağın tahsili amacıyla yapılan ve yargılama gideri ile avukatlık ücretinden oluşan … TL masrafın ödenmesi yolundaki başvurunun reddine ilişkin işleminin iptali ile … TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
... İdare Mahkemesince; uyuşmazlıkta Banka ile davalı idare arasında yapılan protokol uyarınca ve davalı idarenin 10.12.2001 tarihli işlemi üzerine, davacı bankanın … Şubesi tarafından kullandırılan krediye ilişkin borcun tahsili amacıyla icra yolu ile takip yapıldığı; ancak yapılan takipte kefillerin sorumlu olduğu miktarlar üzerinde icra takibi yapılması nedeniyle banka aleyhine mahkeme masrafı ve avukatlık ücretine hükmedildiği, dolayısıyla davacının davalı idarenin işleminden dolayı uğradığını ileri sürdüğü zararın bankanın kendi kusurundan kaynaklandığı anlaşıldığından, davalı idarenin tazmin sorumluluğundan söz edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, kararın usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde idare mahkemelerinde altmış gün olduğu belirtilmiş, 12. maddesinde ise; ilgililerin haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştaya ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilecekleri, bu halde de ilgililerin 11 nci madde uyarınca idareye başvurma haklarının saklı olduğu kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, 30.4.1990 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Tarımsal Kooperatiflerin Yatırım Faaliyetlerine Yapılacak Devlet Yardımı Yönetmeliği ve bu yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Teşkilatlama ve Destekleme Genel Müdürlüğü ile … Bankası arasında imzalanan protokol uyarınca … Tarımsal Kalkınma Kooperatifine, 18.3.1998 tarih ve 3746 sayılı Tarımsal Krediler Genel Sözleşmesi ve bu sözleşmenin eki ikraz sözleşmelerine dayanılarak kredi kullandırıldığı, kooperatif ortaklarının genel kurul toplantısına katılmamaları ve kooperatife sahip çıkmamaları sebebiyle kooperatifin acze düştüğünün tespiti üzerine, Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 10.12.2001 tarihli onayı ile kooperatife yapılan devlet yardımlarının cezai faiziyle birlikte tahsil edilmesinin kararlaştırıldığı; alacağın tahsil işlemlerini yapmak üzere … Bankası Şubesine talimat verilmesi üzerine, bankaca kefiller aleyhine icra takibine geçildiği, kefil limitinin üzerinde icra takibi yapılması nedeniyle ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 1.2.2005 tarihli kararı ile davacı banka aleyhine mahkeme masrafı ve avukatlık ücretine hükmedilmesi üzerine, davacı banka tarafından icra dosyasına mahkeme masrafı ile avukatlık ücretine ilişkin … TL'nin 9.8.2005 tarihinde yatırıldığı; ilgili mevzuat uyarınca kullandırılan kredinin icra takip ve tahsil işlemleri ile ilgili olarak yapılmak zorunda kalınan … TL masrafın davalı idarece ödenmesi istemiyle 26.1.2006 tarihinde yapılan başvurunun reddi üzerine 12.5.2006 tarihinde bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta, tazmini istenilen zarar, kooperatife yapılan devlet yardımlarının cezai faiziyle birlikte tahsilinin davacı banka tarafından yapılmasına ilişkin Tarım ve Köyişleri Bakanlığının 10.12.2001 tarihli işlemi ile bu işlem uyarınca bankaya gönderilen talimata ilişkin işlemden kaynaklanmakta olup; bu zararın, banka tarafından icra dosyasına mahkeme masrafı ve avukatlık ücreti için … TL'nin yatırıldığı 9.8.2005 tarihinde oluştuğu görülmektedir.
Buna göre, davacı banka tarafından, işlemden doğan zararın tazmini istemiyle, icra dosyasına ödeme yapıldığı 9.8.2005 tarihinden itibaren, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 12. maddesinde öngörülen altmış günlük süre içerisinde dava açılması veya davalı idareye başvurulması gerektiğinden bu tarihten itibaren altmış gün geçtikten sonra 26.1.2006 tarihinde idareye yapılan başvurunun reddi üzerine 12.5.2006 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunmaktadır.
Bu durumda, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle yasal isabetsizlik görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca davacının temyiz isteminin reddine, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının, yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, 14.6.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.