Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/1813 Esas 2022/407 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/1813
Karar No : 2022/407

TEMYİZ EDEN (DAVALILAR) : 1-... Müdürlüğü
VEKİLLERİ: Av. ...
2-.... Bakanlığı
VEKİLİ: Hukuk Müşaviri Av. ....
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Turizm İnşaat Reklam İletişim San. ve Tic. AŞ.
VEKİLİ : Av. ...
İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2021 tarih ve E:2019/2995, K:2021/1114 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 17/06/2017 tarih ve 30099 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesi ile değişik Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2021 tarih ve E:2019/2995, K:2021/1114 sayılı kararıyla;
Davacı tarafından öne sürülen iddialarda, Bakanlığa ait olan yetkinin özel hukuk kişisi olan havalimanı işletmesine bırakılması suretiyle kendilerini yetkilendiren belediyelerin yetkilerine tecavüz edildiği ve Bakanlığın yetkisini devredemeyeceğinin belirtilmiş olması nedeniyle davanın; düzenlemede yer alan ''havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir'' ibaresinin iptali için açıldığı değerlendirilmekle, incelemenin bu ibareye hasren yapıldığı,
Öte yandan, davalı idarece düzenlemede yargı kararları sonrasında yeniden değişiklik yapılması sebebiyle davanın konusuz kaldığı belirtilmiş ise de; değişikliklerin yargı kararının uygulanması amacıyla tesis edilmiş olması karşısında bu iddiaya, itibar edilmeyerek işin esasının incelendiği,
Dava konusu düzenleme ile; havalimanı ile şehir terminali ve çevre il ve ilçeler arasındaki taşımacılığı düzenleme yetkisinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan, havalimanı işletmecilerine (DHMİ ve özel havalimanı işletmeciliği yapan kuruluşlar) devredildiği ve maddenin devamında da havalimanı işletmecilerinin söz konusu taşımacılığı hangi esaslar dahilinde yapacağına ilişkin kuralların belirtildiği,
Büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde şehir içi trafik, ulaşım ve toplu taşıma ile ilgili hususlarda karar alma ve tasarrufta bulunma yetkisinin büyükşehir belediyelerine ait olduğu açık olmakla birlikte, sivil havacılık alanında özel bir düzenleme olan Türk Sivil Havacılık Kanunu'nda havacılığın bir unsuru olarak belirlenen hizmetler hususunda düzenleme yapma yetkisinin davalı Bakanlığa bırakıldığı, yine Bakanlığın ulaşım türleri arasında (hava-kara) koordinasyon sağlama yetkisinin bulunduğu, Türk Sivil Havacılık Kanunu'nun 43. maddesi ile Bakanlığa, havaalanı ve gerekli göreceği diğer yerlerde havacılık faaliyetinin düzen ve güven içinde yürütülmesi için önlem alma ve düzenleme yapma yetkisi tanındığı, bu kapsamda düzenleme yapma yetkisini kullanan Ulaştırma Bakanlığınca çıkarılan Yönetmelik ile, 'Ulaşım' hizmetinin yer hizmetleri kapsamında olduğu belirtilerek, şehir terminali ve/veya terminalleri ile havaalanı arasında ve/veya hava alanından çevre illere ve ilçelere yapılacak olan düzenli yolcu taşımacılığının taleplere göre Bakanlık tarafından düzenleneceği belirtildiğinden, ilgili kanun uyarınca özel bir düzenleme niteliğinde olan bu hüküm nedeniyle havaalanı ile terminal arasındaki taşımacılığın nasıl yürütüleceğini belirleme konusunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na da yetki verildiği ve bu düzenlemelerin belediyenin yetkilerini ortadan kaldırmadığı,
Buna göre; özel Kanun ve bu Kanun'a dayanılarak çıkartılan Yönetmelikte, havacılık hizmetlerinin düzenlenmesi için hava alanı ve gerekli göreceği diğer yerlerde alınacak önlem kapsamında değerlendirilen ve sınırı "havaalanı-terminal" olarak belirlenen yolcu taşımacılığı konusunda izin, ruhsat denetim yetkisinin Bakanlığa ait olduğu açık ise de, şehir içi ulaşım hizmeti niteliğinde olan yolcu taşıma faaliyetlerine izin, ruhsat verme ve denetleme konusunda il mülki sınırları içinde olmak koşulu ile Bakanlığın yanında Belediyelerin de bu hususta yetkili olduğu, Bakanlığın havaalanı-terminal hattı dışında şehiriçi yolcu taşımacılığına ilişkin ise yetkisinin bulunmadığı, Belediye Kanunu uyarınca belediyeler tarafından -havaalanı belediye sınırı içinde olmak koşuluyla- şehiriçi-havalanı arası yolcu taşımacılığının düzenlenip denetlenebileceği sonucuna varıldığı, öte yandan Bakanlığın düzenleme yapması (havalanı-terminal arası) halinde ise, belediyenin şehir içi güzergah ve durak yeri belirleme hakkı bulunduğunun da tartışmasız olduğu,
Dava konusu olayda, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na verilen havalimanı ile şehir terminali arasındaki taşımacılık faaliyetinin düzenlenmesine ilişkin yetkinin istisnai nitelikte olduğu ve kamu menfaatleri çerçevesinde yürütülmesi gereken iktisadi bir faaliyet olan ulaşım hizmetinin düzenlenmesi konusundaki yetkinin havalimanı işletmecilerine devrini mümkün kılacak yasal düzenlemenin de bulunmadığı görüldüğünden, üst hukuk normlarına uygun olarak düzenlenmediği anlaşılan dava konusu düzenlemede yer alan ''havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir'' ibaresinde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle, dava konusu Yönetmeliğin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan ''havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.'' ibaresinin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idareler tarafından, bakılan davada verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine 03/11/2018 tarih ve 30584 sayılı Resmi Gazete’de yapılan düzenleme ile Yönetmeliğin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin değiştirildiği, bu nedenle konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacı tarafa yükletilmesi gerektiği, temyize konu Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarelerin temyiz istemlerinin reddine,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin dava konusu 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan ''havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir.'' ibaresinin iptaline ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin 24/02/2021 tarih ve E:2019/2995, K:2021/1114 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 10/02/2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Dava dilekçesinde, 17/06/2017 tarih ve 30099 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. maddesi ile değişik Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinin iptali istenilmiştir.
Uyuşmalığı çözen Daire tarafından; dava dilekçesinde yer alan iddialar göz önüne alınarak, davacının Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine yönelik iptal istemi, anılan Yönetmeliğin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir." ibaresine hasren incelenmiştir.
Dairece, davacının iddiaları dikkate alınmak suretiyle, Havalimanları Yer Hizmetleri Yönetmeliği (SHY-22)'nin 11. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde yer alan "havalimanı işletmecisi tarafından düzenlenir." ibaresi ile sınırlı olarak inceleme yapılmış ise de, davanın, dava konusu Yönetmelik maddesinin bir kısmına özgüleyerek hasren incelenmesi mümkün değildir. Böyle bir nitelendirme, dava dilekçesinde yer verilen dava açma iradesinin yöneldiği olgular bakımından davacıların iradesine müdahale etme veya davacıların talebini yönlendirme sonucu dahi doğurabilir.
Bu durumda, anılan Yönetmelik maddesinin iptali istenilen ve hakkında hüküm kurulmayan kısımları yönünden inceleme yapılarak bir karar verilmesi gerektiğinden, temyize konu kararın bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyorum.