Danıştay 5. Daire 2021/602 Esas 2022/270 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/602
Karar No : 2022/270


TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLAR: 1- (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) : … Rektörlüğü / …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Üniversitesi bünyesinde memur olarak görev yapan davacının, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararında; davacının 04/08/2016 tarihinde alınan ifadesinde; Bank Asyada hesabı olduğunu, … Dersanesinde çalıştığını ve maaş hesabının olduğunu, babasının anılan Bankada hesabının olduğunu, Bankadaki hesaplarının aktif olduğunu, Eğitim Bir-Sen üyeliği olduğunu fakat daha sonra üyelikten çıkıp Eğitim-Sen üyesi olduğunu, lise olarak da Yamanlar Lisesi mezunu olduğunu beyan ettiğinin görüldüğü, bu durumda ... Üniversitesi Rektörlüğü tarafından yürütülen idari soruşturma neticesinde, FETÖ/PDY ile doğrudan ve dolaylı olarak iltisaklı ve irtibatlı olduğu tespit edilen davacı hakkında, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4.maddesinin 1.fıkrasının (d) bendi ile 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 8. fıkrasının (ç) bendi kapsamında kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmış ve terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğundan bahisle ... Üniversitesi Yönetim Kurulu işlemiyle kamu görevinden çıkarılan davacının aynı zamanda 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de kamu görevinden çıkarılmış durumda olduğu da belirtilmiştir. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Beşinci Dairesinin 10/06/2020 tarih ve E:2020/903, K:2020/2301 sayılı bozma kararına uyan … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla; her ne kadar Danıştay Beşinci Dairesinin 10/06/2020 tarih ve E:2020/903, K:2020/2301 sayılı kararında, davacı tarafından, 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemle ilgili Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kararına karşı açılan davadan önce davacının çalıştığı Kurum bünyesinde oluşturulan Kurul kararına karşı açtığı iş bu davanın sonuçlandırılması halinde verilecek kararın, Komisyon kararına karşı açılan davada verilecek kararı etkileyeceği dikkate alındığında, belirtilen hususlar araştırılarak ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan hükümlere göre bağlantı bulunup bulunmadığı da değerlendirilerek karar verilmesi gerektiği belirtilmiş ise de, bağlantının, idare mahkemesi, vergi mahkemesi veya Danıştayda açılmış davalar arasında istenebileceğinin öngörüldüğü, Bölge İdare Mahkemeleri ile maddede sayılan merciler arasında bağlantının istenebileceğine ilişkin açık bir hükmün ise bulunmadığı ve … İdare Mahkemesinin … sayılı esasına kayden açılan davada iş bu karar tarihi itibarıyla oluşan durum dikkate alındığında, incelenmekte olan bu dava dosyası hakkında bağlantı isteminde bulunulabilmesinin mümkün olmadığı, bu durumda Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunan ve başvurusu reddedilen davacının söz konusu Komisyon kararına karşı … İdare Mahkemesinde açtığı iptal davasında Mahkemece esastan bir karar verildiği ve bu karara karşı istinaf başvurusunda bulunulduğu ve bu aşamada her iki dava arasında bağlantı isteminde bulunulabilmesinin mümkün olmadığı ve davacının bahsi geçen … İdare Mahkemesinde iptal davası açarak iş bu davayı açmaktaki amacına ulaştığı, bu şekilde davacının kamu görevlisi statüsünün sonlandırılmasına ilişkin olarak hak arama hürriyeti açısından engel durumun oluşmayacağı gibi farklı yargı mercilerince verilebilecek birbirinden farklı kararların da önüne geçilebileceğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının Danıştay Beşinci Dairesinin bozma kararına aykırı olduğu, davanın esası hakkında karar verilmesi gerektiği, dava konusu işlemin hukuki dayanaktan yoksun olduğu, hakkındaki ceza yargılamasında üzerine atılı suçtan beraatine karar verildiği, masumiyet karinesinin ihlal edildiği, kamu görevinden çıkarılmasını gerektiren somut hiçbir eyleminin bulunmadığı, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
Davalı idare tarafından, İdare Mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesi gerekirken davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından, davanın reddini gerektiren bir hukuki sebep bulunmadığı, davalı idarenin temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği belirtilerek davacının temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
... Üniversitesi bünyesinde ... olarak görev yapan davacı, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendi uyarınca Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarılmıştır.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen davayı açmıştır.
Öte yandan davacı, 22/11/2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunmuş, başvurusunun reddedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı kararın iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, anılan karara yönelik olarak … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … sayılı esasına kayden istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, söz konusu dava ile ilgili yargılama sürecinin devam ettiği anlaşılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davaları, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının üniversite yönetim kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Buna karşın belirtilen hususlar dikkate alınmadan, İdare Mahkemesince verilen davanın reddine ilişkin karara karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuka uyarlık görülmemiştir

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan tarafların temyiz istemlerinin kabulüne;
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 07/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.



KARŞI OY (X) :
Tarafların temyiz istemlerinin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, İdare Mahkemesi kararının kaldırılması, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk görüşüne katılmıyorum.