Danıştay 3. Daire 2020/1929 Esas 2022/437 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/1929
Karar No : 2022/437


TEMYİZ EDENLER : 1-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı/…
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ: Av. …
2-(DAVACI) … Metal Sanayi ve Nakliyat Ticaret Limited Şirketi
VEKİLLERİ: Av.…
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurusuna ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği yolundaki tespitleri içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak sözü edilen faturalara konu indirimler reddedilerek ve hakkında daha önce tanzim edilen … tarih ve … ile … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporlarındaki beyanlar esas alınarak yeniden oluşturulan beyan tablosu göre 2013 yılının Ocak, Şubat, Nisan ile Ekim dönemleri için re'sen salınan katma değer vergisi ve Ocak, Şubat, Nisan dönemleri için üç kat; Ekim dönemi için tekerrür hükümleri uyarınca artırılarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Demir Çelik Hırdavat İnşaat Nakliyat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Petrol Cihazları Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki tespitlerin, düzenledikleri faturaların gerçek bir emtia teslimine dayanmadığını kanıtlayıcı mahiyette olduğu, 2013 yılında kesinleşen cezanın tekerrüre esas alınamayacağı, somut tespit olmaksızın kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle vergi ziyaı cezasının tekerrür nedeniyle artırılan kısmı ile özel usulsüzlük cezası kaldırılmış, üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden dava reddedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurularının, usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, sahte faturaları kayıtlarına aldığı saptanan davacı adına yapılan tarhiyat ve kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka aykırılık olmadığı, 09/05/2013 tarihinde kesinleşen cezanın 01/11/2018 tarihinde kesilen vergi ziyaı cezasında esas alınabileceği ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, alışların gerçek olduğu, tarhiyatın eksik incelemeye dayalı yapıldığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMALARI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'İN DÜŞÜNCESİ : Davacı temyiz isteminin kısmen reddedilerek kararının, tarhiyatın, … Demir Çelik Hırdavat İnşaat Nakliyat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Petrol Cihazları Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının onanması, kısmen kabul edilerek tarhiyatın, katma değer vergisi indirimlerinin ve devreden indirilebilecek katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu 2013 yılındaki katma değer vergisi indirimlerinin reddinden kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulması, davalı idare temyiz isteminin ise reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına, alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiği yolundaki tespitleri içeren vergi inceleme raporuna dayanılarak sözü edilen faturalara konu indirimlerin reddi suretiyle hakkında daha önce tanzim edilen … tarih ve … ile … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporlarında oluşturulan beyan tablosu esas alınarak yeniden düzenlenen beyan tablosuna göre 2013 yılının Ocak, Şubat, Nisan ile Ekim dönemleri için re'sen katma değer vergisi salınmış ve Ocak, Şubat, Nisan dönemleri için üç kat; Ekim dönemi için tekerrür hükümleri uyarınca artırılarak üç kat vergi ziyaı cezası ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 353. maddesinin 1. bendi gereğince özel usulsüzlük cezası kesilmiştir.
Öte yandan, Vergi Mahkemesince dava konusu tarhiyatın, katma değer vergisi indirimleri ile devreden indirilebilecek katma değer vergisi yönünden bağlı olduğu ve yukarıda değinilen vergi inceleme raporlarına göre oluşturulan beyan tablosu esas alınarak 2013 yılındaki katma değer vergisi indirimlerinin reddinden kaynaklanan kısmına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın davanın sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Davaların karara bağlanması" başlıklı 22. maddesinin 1. fıkrasında, konular aydınlandığında meselelerin sırasıyla oya konulacağı ve karara bağlanacağı, 24. maddesinde de, kararın dayandığı hukuki sebepler ile gerekçesi ve hükmün kararda belirtileceği, 49. maddesinin (1) işaretli bendinde, temyiz incelemesi sonunda Danıştay'ın; usul hükümlerine uyulmamış olunması sebebinden dolayı incelenen kararı bozacağı kurala bağlanmıştır.
213 sayılı Kanun'un 353. maddesinin 1. bendinde verilmesi ve alınması icap eden fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi, alınmaması veya düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek ve almak zorunda olanların her birine, her bir belge için bu belgelere yazılması gereken meblağın veya meblağ farkının %10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesileceği kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Temyiz istemlerine konu yapılan Vergi Dava Dairesi kararının; tarhiyatın, … Demir Çelik Hırdavat İnşaat Nakliyat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Petrol Cihazları Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan kısmı ile vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Dava konusu tarhiyatın, davacı hakkında daha önce tanzim edilen … tarih ve … ile … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporlarında düzenlenen beyan tablosu esas alınarak beyanların yeniden oluşturulmasından kaynaklanan kısmı ile ilgili olarak … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporu uyarınca salınan cezalı vergiye karşı açılan davayı sonuçlandıran … Vergi Mahkemesinin … tarih ve … , K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı Danıştay Üçüncü Dairesinin 07/02/2022 tarih ve E:2018/4041, K:2022/436 sayılı kararıyla bozulduğundan ve bozma kararı uyarınca verilecek kararın sonucu dava konusu tarhiyatın değinilen kısmını etkileyeceğinden, temyiz istemine konu kararın, tarhiyatın belirtilen kısmı hakkında söz konusu bozma kararı uyarınca verilecek karar sonucuna göre hüküm kurulmak üzere bozulması gerekmiştir.
213 sayılı Kanun'un yukarıda sözü edilen 353. maddesi, fatura veya benzeri belge verilmemesi, alınmaması ve diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmamasına ilişkin özel usulsüzlükler ve cezalarını düzenlemektedir. Değinilen maddede öngörülen bu düzenleme ile mükelleflerin vergilendirme işlemlerinin kayıt ve belge düzenine uygun yürütülmesinin sağlanması amaçlanmıştır.
Harcamaların sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı faturalarla belgelendirilmesi, 213 sayılı Kanun'un 353. maddesinin 1. bendinde özel usulsüzlük cezası kesilmesi gereken eylemler arasında gösterilmediğinden kesilen özel usulsüzlük cezasının maddenin öngörülüş amacına uygun düşmediği dikkate alındığında yazılı gerekçeyle kaldırılması yolundaki Vergi Mahkemesi kararının değinilen hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare istinaf başvurusunun reddinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Temyize konu Vergi Dava Dairesi kararının, tarhiyatın, … Demir Çelik Hırdavat İnşaat Nakliyat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile … Petrol Cihazları Elektrik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
4. Kararın; tarhiyatın, … tarih ve … ile … tarih ve … sayılı Vergi İnceleme Raporlarında düzenlenen beyan tablosu esas alınarak beyanların yeniden oluşturulmasından kaynaklanan kısmı hakkında hüküm kurulmak üzere BOZULMASINA,
5.Davalı idare temyiz isteminin kısmen reddine,
6.Kararının; tarhiyatın, vergi ziyaı cezasının tekerrüre isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
7. Kararın; özel usulsüzlük cezasına ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen davalı idare TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
8. Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına, 07/02/2022 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.




(X)-KARŞI OY :
2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesinde, Danıştayın temyiz mercii olarak görevinin, bir hukuk kuralının uygulanmaması veya yanlış uygulanması şeklinde ortaya çıkan hukuka aykırılıkların denetimini yapmakla sınırlı olduğu kurala bağlanmıştır.
İdari işlemlerin yargısal denetiminin hukuka uygunluk denetimi ile sınırlı olması karşısında bu denetimin maddi olayı da kapsadığının kabulü gerekir. Şöyle ki idari davaya konu işlemler, dayandığı, düzenlediği olaydan soyutlanmış olarak yargılamaya konu edilemez. Birçok idari uyuşmazlıkta maddi olanla hukuki olan arasında bir ayrım yapmak mümkün olmayabilir.
İdari davalarda inceleme konusu olan hukuki işlem niteliğindeki bir idari işlemdir. Hukuki işlemin incelenmesi, işlemin dayanağı durumunda bulunan maddi olaydan bağımsız bir inceleme değildir.
Adli yargıda maddi olay incelemesi yapılırken nasıl ki olayın subuta erip ermediği incelenerek bir sonuca ulaşılıyor ise idari yargıda da idarelerce tesis edilen işlemlerin dayanağını teşkil eden maddi olayın irdelenerek sonuca ulaşılması esastır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde, sahte belge "gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge" olarak tanımlanmaktadır.
Davacının bir kısım emtia alımlarını sahte faturayla belgelendirdiği yolunda tespitler içeren vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın ve kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle açılan davayı sonuçlandıran Vergi Mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararına yöneltilen temyiz istemleri hakkında, faturaların temin edildiği mükellefler hakkında düzenlenen vergi tekniği raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerektiği oyuyla Daire kararına bu yönden katılmıyorum.