Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2022/5110 Esas 2022/11930 Karar Sayılı İlamı

KARAR
Hakaret ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından sanık ...'ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 125/1, 265/1, 43/1 (2 kez), 62 (2 kez) ve 52/2. (2 kez) maddeleri uyarınca 2.240,00 Türk lirası ve 3.000,00 Türk lirası adli para cezaları ile cezalandırılmasına, aynı Kanun'un 53/1. fıkrasındaki haklardan yoksun bırakılmasına dair ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 02/02/2021 tarihli ve 2019/576 esas, 2021/70 sayılı kararının, Yüksek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 27/01/2022 gün ve 2022/9240 sayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; “Dosya kapsamına göre;
1- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 53/1. maddesinin 1. fıkrasına göre, kişinin kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak hak yoksunluğu uygulanacak olması karşısında, hakkında hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilen ve hakkında doğrudan adli para cezasına hükmedilen sanığın anılan Kanun'un 53. maddesinde belirtilen haklardan yoksun bırakılmasına karar verilemeyeceğinin gözetilmemesinde,
2- Kamu görevlisine hakaret suçunun işlenmesi nedeniyle sanık hakkında hükmolunan cezadan 5237 sayılı Kanun’un 125/3-a maddesi gereğince artırım yapılmamasında,
İsabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
Bir nolu isteme yönelik incelemede;
5237 sayılı TCK’nın 53. maddesinin 1. fıkrasında, kişi hakkında kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak, beş bent halinde yer verilen hak yoksunluklarının uygulanacağı düzenlenmiş ve devam eden fıkralarında, “2) Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz. (3) Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen hükümlü hakkında birinci fıkranın (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir. (4) Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.” hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, TCK’nın 53. maddesi gereğince hak yoksunluğuna hükmedilebilmesi için kişi hakkında verilen sonuç cezanın hürriyeti bağlayıcı ceza olması gerekmektedir.
İncelenen somut olayda; TCK’nın 125/1,43, 62 ve 52. maddeleri uyarınca 2.240 TL ve aynı Kanunun 265/1,62, 50/1-a maddeleri gereğince 3.000 TL adli para cezalarına mahkum olan sanığın cezaları hürriyeti bağlayıcı ceza olmadığından sanık hakkında TCK’nın 53. maddesinin 1. fıkrasında öngörülen hak yoksunluklarının uygulanamayacağının gözetilmemesi hukuka aykırıdır.
İki nolu isteme yönelik incelemede;
TCK’nın 125/3-a. maddesinde; “(1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ... veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilât ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hâlinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
(3) Hakaret suçunun;
a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
b) Dinî, siyasî, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,
İşlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz. " hükmüne yer verilmiştir.
İnceleme konusu somut olayda; sanığın hakaret suçunu kamu görevlisi olan müştekilere karşı görevinden dolayı işlemesine karşın, TCK'nın 125/3-a maddesi gereğince cezasının belirlenmesi gerekirken aynı Kanunun 125/1. maddesi gereğince ceza tayin edilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Sanık ... hakkında hakaret ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından, ... 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 02/02/2021 tarihli ve 2019/576 esas, 2021/70 sayılı kararının (İki nolu istem yönünden aleyhe sonuç doğurmamak üzere) 5271 sayılı CMK'nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- Bir nolu istem yönünden karardaki hukuka aykırılığın CMK'nın 309. maddesinin 4-d fıkrası gereğince Yargıtay tarafından giderilmesi gerektiğinden; hüküm fıkralarında yer alan TCK’nın 53/1. maddesindeki haklardan yoksun bırakılmasına ilişkin bölümün hükümden ÇIKARILMASINA, kararda yer alan diğer hususların olduğu gibi bırakılmasına, dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na TEVDİİNE, 10/05/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.