4. Hukuk Dairesi 2016/6039 E. , 2018/2964 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar ... ve diğerleri vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 05/08/2013 gününde verilen dilekçe ile haksız eylemden kaynaklı maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; istemin kısmen kabulüne dair verilen 11/02/2016 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi taraflar vekillerince süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davacıların tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan tüm temyiz itirazlarının reddedilmelidir.
2-Davalının diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, haksız eylemden kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacılar vekili, davacılardan ... ile ...’ ın 114 adet keçisinin bulunduğunu, davacı ...’ nın ise bu keçilerin çobanı olduğunu, yine ...’ nın bu keçileri güttüğü sırada, davalı ...’ in elinde av tüfeği ile keçilerin bulunduğu ağıla gelerek davacı çobana; ‘’ Ben sana keçileri bahçeme getirme demedim mi? Seni alnından vururum.’’ şeklinde sözler söyleyerek, tehdit ettiğini, akabinde de keçilerle birlikte davacı çobana doğru ateş etmeye başladığını; davacı ...’ nın kaçtığını, davacılardan ...’ ya ait 2 keçinin öldüğünü, 3 keçinin yaralandığını; ...’ a ait 1 keçinin öldüğünü, 2 keçinin yaralandığını, meydana gelen olay neticesinde davacıların maddi ve manevi zararlarının oluştuğunu, yaralanan hayvanların telef olduğunu, malvarlığına yönelik olarak yapılan bu saldırı karşısında rencide olduklarını, onurlarının kırıldığını ileri sürerek maddi ve manevi zararlarının tazmini isteminde bulunmuştur.
Davalı, haksız tahrikin davacılardan geldiğini belirterek, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, meydana gelen olay neticesinde davacılardan ... ile ...’ ın telef olan keçilerinin karşılığının belirlenmesi için alınan bilirkişi raporu doğrultusunda maddi tazminata hükmedilirken; manevi tazminat açısından ise; davacıların kişilik haklarının saldırıya uğradığı, keçilerin sahibi olan her bir davacı için ölen ve yaralanan keçi sayısı ile orantılı olarak; davacı çoban ... açısından ise davalının elindeki tüfekle davacıyı tehdit edip, ateş etmesi sonucunda kişilik haklarının saldırıya uğradığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Manevi zarar, kişilik değerlerinde oluşan objektif eksilmedir. Duyulan acı, çekilen ızdırap manevi zarar değil onun görüntüsü olarak ortaya çıkabilir. Acı ve elemin manevi zarar olarak nitelendirilmesi sonucu tüzel kişileri ve bilinçsizleri; öte yandan acılarını içlerinde gizleyenleri tazminat isteme haklarından yoksun bırakmamak için yasalar, manevi tazminat verilebilecek olguları sınırlamıştır. Bunlar, kişilik değerlerinin zedelenmesi (Türk Medeni Kanun 24), isme saldırı (Türk Medeni Kanun 26), nişan bozulması (Türk Medeni Kanun 121), evlenmenin feshi (Türk Medeni Kanunu 158), bedensel zarar ve ölüme neden olma (Türk Borçlar Kanunu 56) durumlarından biri ile kişilik haklarının zedelenmesidir (Türk Borçlar Kanunu 58). Bunlardan Türk Medeni Kanunu 24. maddesi ile Türk Borçlar Kanunu 58. maddesi daha kapsamlıdır. Türk Medeni Kanunu 24. maddesinin belli yerlere yollaması nedeniyle böyle bir olgunun bulunduğu yerde, onu düzenleyen kurallar (örneğin; Türk Medeni Kanunu 26, 174, 287); bunların dışında Türk Borçlar Kanunu 58. maddesi uygulanır.
Türk Medeni Kanunu 24 ve Türk Borçlar Kanunu 58. maddelerinde belirlenen kişisel çıkarlar, kişilik haklarıdır. Kişilik hakları ise, kişisel varlıkların korunmasıyla ilgilidir. Kişisel varlıklar, bedensel ve ruhsal tamlık ve yaşam ile nesep gibi insanın, insan olmasından güç alan varlıklar ya da kişinin adı, onuru ve sır alanı gibi dolaylı varlıklar olarak iki kesimlidir. Tekniğin gelişimi ve yaşam koşullarına göre belirlenmiş varlıklar, açıklanan olgularla çevrelendirildiğinde, davaya konu olayın bu çerçeve dışında kalması durumunda manevi tazminat isteği reddedilmelidir.
Somut olayda, küçükbaş hayvanların telef edilmesi şeklinde oluşan zarar, malvarlığına ilişkin zarar niteliğindedir. Manevi tazminatın koşullarını düzenleyen Türk Borçlar Kanunu’nun 58. maddesine göre, hayvanın uğradığı zarar kişinin sosyal, fiziki ve kişilik değerlerine saldırı oluşturacak nitelikte bir eylem olarak benimsenemez.
Mahkemece açıklanan yönler gözetilerek, davacılar ... ve ... yararına manevi tazminata hükmedilmesi doğru değildir. Bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
3-Dosya kapsamından, ... Asliye Ceza Mahkemesinin 2012/324 esas ve 2013/225 karar sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda, davalının mala zarar verme suçundan ceza aldığı, cezasında haksız tahrik nedeniyle 1/3 oranında indirim yapıldığı ve hükmün ertelenmesine karar verildiği, hükmün Yargıtay’ dan geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Ceza dosyasındaki kanıtlardan eylemin haksız tahrik altında işlendiği sabittir. Mahkemece, maddi tazminat talebi yönünden haksız tahrik indirimi yapılmamış olması doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) ve (3) no’lu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı yararına BOZULMASINA, davacıların tüm, davalının diğer temyiz itirazlarının (1) no’lu bentte gösterilen nedenlerle reddine ve davalıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 12/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.