MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti

... ile ... ve müşterekleri aralarındaki dava hakkında...Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 07.05.2013 tarih ve 187/460 sayılı hükmün Daire"nin 04.06.2015 gün ve 2014/9290-2015/12460 sayılı ilamıyla onanmasına karar verilmişti. Davalılar vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:


KARAR

Davacı vekili, ortaklığın giderilmesi davasına konu edilen 1503 parsel üzerinde bulunan zeytin ağaçları ile muhtelif miktarda meyve ağaçları, betonarme kuyu ve su deposunun vekil edenine ait olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar vekili, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 04.06.2015 tarih 2014/9290 Esas, 2015/12560 Karar sayılı ilamı ile onanmıştır. Davalılar vekili dilekçesinde bildirdiği gerekçelerle süresinde karar düzeltme isteğinde bulunmuştur.
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve Yargıtay ilamında açıklanan gerektirici sebeplere göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan yerinde olmayan ve HUMK"nun 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme istemi yerinde görülmemiştir.
2-Dava, muhdesat tespiti isteğine ilişkindir. Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 s.lı TMK 684/1 m). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK 718 m). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukuku"nda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK 722, 724, 729 m.ler). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez.

Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacılarca meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda; Mahkemece muhdesatın davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, mülkiyetlerinin davacıya ait olduğunun tespitine karar verilmesi doğru değildir. Ne var ki, bu husus yeniden yargılama yapmayı gerektirmediğinden hükmün HUMK’un 438/7. maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekirken Onandığı görüldüğünden davalının karar düzeltme isteğinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin karar düzeltme isteği kısmen yerinde olduğundan kabulü ile Daire"nin 04.06.2015 tarih 2014/9290 Esas, 2015/12560 Karar sayılı onama kararının kaldırılmasına, hükmün 1. fıkrasındaki ""... mülkiyetlerinin davacıya ait olduğunun tespitine ..."" ifadelerinin hüküm yerinden çıkartılmasına, bunların yerine ""... davacı tarafından meydana getirildiğinin tespitine ..."" ibarelerinin yazılmasına; davalılar vekilinin diğer karar düzeltme itirazlarının (1) numaralı bentte yazılı sebeplerle reddi ile hükmün düzeltilmiş bu şekli ile ONANMASINA, 57,60 TL peşin harcın istek halinde karar düzeltme isteyen davalılara iadesine, 19.12.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.