MAHKEMESİ : Balıkesir 2. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/11/2013
NUMARASI : 2013/175-2013/326

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi .. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu aleyhinde bir adet bonoya dayalı olarak yapılan kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takibe karşı, borçlu vekilinin takibin kesinleşmesinden sonra icra mahkemesine başvurusunda; takip dışı üçüncü şahıs H.. E.. tarafından borçlu adına banka havalesi yoluyla alacaklıya yapılan toplam 10.500 USD ve 7.000 Euro ödemenin Türk Lirasına çevrilmek suretiyle asıl alacaktan mahsup edilerek asıl alacağın yeniden hesaplanması talebiyle icra müdürlüğüne başvurduklarını, ayrıca 01/05/2005 tarihinde yürürlüğe giren Faiz Kanunu"na göre reeskont faizi yasal faiz olarak kabul edildiğinden bahisle yürürlük tarihinden itibaren alacağa yasal faiz uygulanmak suretiyle faizin de yeniden hesaplanmasını talep ettiklerini, ancak icra müdürlüğünce taleplerinin reddine karar verildiğini ileri sürerek icra memuru işleminin iptalini talep ettiği anlaşılmıştır.
Alacaklı vekilinin ise; takip dışı üçüncü şahıs Halit Eren tarafından yapılan bu ödemelerin kendi borçları için yapılmış olup takip dayanağı bono için ödeme yapılmadığını savunarak şikayetin reddini talep ettiği; mahkemece, her ne kadar ibraz edilen ödeme dekontlarında icra müdürlüğü ve dosya numarası belirtilmek suretiyle ödeme yapıldığı görülmekte ise de; alacaklı tarafından bu ödemelerin takip dayanağı bono için yapıldığının kabul edilmediği, bu sebeple bonodan doğan borcun ödenip ödenmediği hususunun yargılamayı gerektirdiği, ayrıca bu konuda borçlu tarafından alacaklı ve takip dışı üçüncü şahıs aleyhinde açılan menfi tespit davasında da mahkemece davanın reddine karar verildiği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Borçlu tarafından, alacaklı ve takip dışı üçüncü şahıs Halit Eren aleyhinde 24/12/2001 tarihinde açılan menfi tespit davasının yargılaması sonucunda, mahkemece 15/02/2011 tarihinde davanın ispat edilememesi nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. 28.11.1956 tarih ve 15/15 Sayılı İBK. ve HGK.nun 17.3.1954 tarih ve 3/40-49 sayılı kararları gereğince; her dava açıldığı tarihteki koşullara ve hukuki duruma göre hükme bağlanır. Buna göre, borçlu tarafça açılan menfi tespit davasının açıldığı tarihteki hukuki durum ve koşullar dikkate alınarak hükme bağlandığı düşünüldüğünde mahkemece; dava tarihinden sonra icra müdürlüğü ve icra dosya numarası belirtilmek suretiyle 07/05/2004, 18/01/2005, 16/11/2005, 14/12/2007 tarihlerinde yapılan ödemelerin bahsi geçen menfi tespit davasında değerlendirilmeye alınmasının mümkün olmadığı izahtan varestedir. Borçlu tarafından ibraz edilen ve yukarıda tarihleri belirtilen ödeme dekontları üzerinde açıkça Balıkesir 2. İcra Müdürlüğü"nün 2001/5152 Esas sayılı icra dosyası için ödeme yapıldığı belirtildiğine göre, takip dosyasına atfen yapılan bu ödemelerin, takibe ilişkin olarak yapıldığının kabulü gerekmektedir.
Bununla birlikte, takip kesinleştiğinden işlemiş faiz miktarına yönelik olarak bir değerlendirilme yapılamaz ise de; takipten sonrası için, dönem dönem değişen oranlarda avans faiz hesaplamasının yapılması gerekir. Zira takip dayanağı belge, bono niteliğinde olduğundan taraflar arasında ticari bir ilişkinin olduğunun kabulü gerekmekte olup bu nedenle 3095 sayılı Yasada yer alan ticari temerrüt faizine ilişkin 2 ve 3. maddelerinde öngörülen ticari reeskont faiz oranının (avans faiz oranlarının) uygulanması gerekmektedir. Belli dönemlerde faiz oranlarının değişkenlik göstermesi sebebi ile takip tarihindeki faiz oranının, borç ödeninceye kadar aynen uygulanması gerekmez.
O halde mahkemece, yukarıdaki açıklamalar ışığında, takip dosyasına atfen yapılan ödemelerin takibe ilişkin olarak yapıldığının kabulü ile takibin kesinleşmesinden sonraki döneme ilişkin olarak da değişen oranlarda avans faiz oranları üzerinden Yargıtay denetimine imkan verecek şekilde hesaplama yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; borçlu tarafından takip dosyasına atfen yapılan ödemeler alacaktan mahsup edilmeksizin ve faiz oranlarına ilişkin hiçbir denetleme yapılmaksızın yazılı gerekçe ile şikayetin reddine yönelik hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20/01/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.