Danıştay 10. Daire 2017/4020 Esas 2022/160 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2017/4020
Karar No : 2022/160

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN_KONUSU : Davacı tarafından, kültürel düğünlerin korunması amacıyla, düğün ve nikah salonlarında bilgilendirici ilan, afiş, broşür, dergi dağıtılması ve görsel yayın yapılması zorunluluğu getirilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin 30/12/2013 tarihli işlemin iptali istemiyle açılan dava sonucunda; Danıştay Onuncu Dairesinin süre ret kararının bozulmasına ilişkin bozma kararına uyulmak suretiyle ... İdare Mahkemesince; halk kültürünün en önemli konularından biri olan düğünlerin geçmişten bu güne değişerek gelen gelenekler eşliğinde günümüz sosyoekonomik koşullarına bağlı olarak devam etmekte ve düğünlerin belli bir standardizasyona tabi tutulamayacak kadar zengin bir çeşitliliğe sahip olduğu, 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri uyarınca, kültürel değerlerin korunması görevi davalı idareye verilmiş ise de, anılan görevin her zaman doğrudan idari işlemle yerine getirilmesi mümkün olmayıp bazı konularda yasal düzenleme yapılması gerektiği, davacı tarafından talep edilen konularda idarenin işlem tesis etmesine olanak tanıyan yasal bir düzenlemenin mevcut olmadığı, bahsi geçen konuda yasa çalışması başlatmanın veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmanın ise idarenin takdirinde olduğu, bu itibarla Anayasanın 125. maddesinin 4. fıkrası hükmü de dikkate alındığında idarenin, Yasama organınca düzenlenmeyen bir konuda idari işlem tesis etmeye yargı kararı ile zorlanamayacağı, aksi durumda yargı yetkisinin yerindelik denetimi şeklinde kullanılmış olacağı sonucuna ulaşıldığından, davacı tarafından yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

TEMYİZ_EDENİN_İDDİALARI : Davacı tarafından, davalı idarenin kültürel değerleri korumak, yaşatmak, yaymak, benimsetmek ve yok edilmesini önlemekle görevli olduğu, idarece kültürel mirasın korunmasına ilişkin önlemlerin alınması gerektiği, mahkeme kararının mevzuata aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, mahkeme kararının ilgili mevzuata ve hukuka uygun olduğu, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY:
Davacı tarafından, 17/12/2013 tarihinde BİMER kanalıyla davalı idareye yapılan başvuruda, kültürel düğünlerin korunması amacıyla düğün ve nikah salonlarında, salonun bulunduğu yörenin kültürel düğünleri hakkında bilgilendirme, bilinçlendirme ve özendirme sağlamak amacıyla herkesin ulaşabileceği yerlerde kitap, dergi, broşür bulundurulması, ilan ve afiş asılması, nikah ve düğün töreni süresince salonda bulunan herkesin görebileceği şekilde büyük ekrandan yöresel düğün video görüntüleri yayınlanması zorunluluğu getirilmesinin talep edildiği, davalı idarenin 30/12/2013 tarihli cevabi yazısıyla, Bakanlığın düğünler hakkında bilgilendirme, insanların düğünlerine biçim verme veya düğünleri kontrol etme yetkisi bulunmadığı belirtilerek başvurunun reddedilmesi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2. maddesinde; milli, manevi, tarihi, kültürel ve turistik değerleri araştırmak, geliştirmek, korumak, yaşatmak, değerlendirmek, yaymak, tanıtmak, benimsetmek ve bu suretle milli bütünlüğün güçlenmesine ve ekonomik gelişmeye katkıda bulunmak, kültür ve turizm konuları ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarını yönlendirmek, bu kuruluşlarla işbirliğinde bulunmak, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör ile iletişimi geliştirmek ve işbirliği yapmak, (...) tarihi ve kültürel varlıkları korumak (...) Kültür ve Turizm Bakanlığının görevleri arasında sayılmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Mevzuat hükümleri ve dosyada bulunan belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, her ne kadar kültürel değerlerin korunması konusunda kanunla idareye bir takım ödevler verilmişse de somut olmayan kültürel mirasın parçası olan düğünlerin, ait oldukları toplum ile beraber doğal bir gelişim ve değişim içinde meydana geldikleri gözetildiğinde, bu konuda idarenin aktif müdahalesi halinde kültürel değerlerin bireysel ve toplumsal anlamda etkiye maruz kalacağı kuşkusuzdur.
Bu durumda kültürün toplumun doğal ve el sürülemez bir unsuru olması itibariyle başvurunun reddine yönelik dava konusu işlemin iptali istemiyle açılan davada, davanın reddi yolunda verilen ilk derece mahkemesi kararında sonucu itibariyle hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın reddi yolundaki ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/01/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.