
Esas No: 2012/73
Karar No: 2013/2515
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2012/73 Esas 2013/2515 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
Davacı Kurum, haksız fiil sonucu vefat eden sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirin 1479 sayılı Yasanın 63. maddesi uyarınca tazminine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı Kurum ve davalılardan ... Kiralama avukatları tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Somut olayda; davacı Kurum, 27.06.2003 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine bağlanan gelirlerden oluşan sosyal sigorta yardımlarının; ... plakalı araç sürücüsü davalı ... ile, aracın kaydi maliki ve işleteni davalı ... ... Şirketinden rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkemece, davalı ... Finansal Kiralama tarafından kazaya karışan aracın 15.5.2000 tarihinde finansal kiralama sözleşmesi ile, ... A.Ş."ye kiralandığı yönündeki husumet itirazı dikkate alınıp, bu yönde bir araştırma yapılmaksızın, aracın tescil bilgileri gereğince, kaza tarihinde davalı ... ... Kiralamanın kaydi malik olduğundan bahisle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
1479 sayılı Kanunun 63. maddesi kapsamında rücu edilecek kişilerin sorumlulukları; öncelikle, üçüncü kişinin suç sayılan hareketi ile yasada belirtilen sosyal sigorta yardımlarının yapılmasını gerektiren bir halin doğması ve sigortalı ya da hak sahiplerine bu yardımların yapılması koşuluna bağlanmıştır. Diğer taraftan, davalı araç malikinin sorumluluğuna dayanak kılınan 1479 sayılı Kanunun 63. maddesinin 3396 sayılı Kanunla değiştirilen 2. fıkrasında yer alan "...araç maliklerine..." ibaresi; Anayasa Mahkemesinin 27.3.2000 tarih ve 2001/343 E. 2002/41 K. sayılı kararıyla iptal edilmiş ve iptal kararı 13.11.2002 gün ve 24935 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Bu durumda, araç malikinin 1479 sayılı Kanunun 63. maddesi kapsamında Kurumun rücu alacağından sorumluluğu, ancak anılan yasanın öngördüğü "diğer sorumlular" kavramı kapsamında 2918 sayılı Kanunun 3.maddesi hükmünde öngörülen tanım çerçevesinde, işleten sıfatına haiz bulunması; bir başka anlatımla, trafik sicilinde adına kayıtlı bulunan araç üzerindeki fiili hakimiyeti ile aracın tehlikesi kendisine ait olmak üzere kendi nam ve hesabına işletiyor olması halinde mümkündür.
... Kiralama sözleşmelerinin yapılış amaçları da dikkate alınarak, davalı ... Şirketinin ve ... AŞ nin veya bir başka üçüncü kişinin, kaza tarihinde kazaya konu ... plakalı aracın işleteni olup olmadığı ile kaza yapan diğer davalının aracı hangi sıfat ile kullandığı yöntemince araştırılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan esaslar doğrultusunda inceleme yapılarak, elde edilecek sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı Kurum ve davalılardan ......Kiralama avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... Kiralama"ya iadesine, 18.02.2013 gününde oybirliği ile karar verildi